مصالح ساختمانی

آشنایی با فرآورده های سیمانی

فرآورده های سیمانی و بتنی از پرمصرف ترین مصالح ساختمانی هستند که ویژگی اصلی آنها ارزان بودن و در دسترس بودن مواد اولیه است. بتن در اصل ترکیبی از دو جزء سنگدانه و خمیر است. سنگدانه از ماسه، شن یا سنگ های ریز تشکیل شده است که تقریباً سه چهارم حجم بتن را تشکیل می دهد و خمیر از سیمان و آب تشکیل شده است که در اثر واکنش شیمیایی سیمان و آب، سنگدانه ها را به هم می چسباند و توده سنگی را تشکیل می دهد. . کیفیت بتن تا حد زیادی به کیفیت خمیر سیمان بستگی دارد.

تعریف فرآورده های سیمانی

فرآورده های سیمانی محصولاتی است که ماده ی چسباننده ی آنها یکی از انواع سیمان های گفته شده در بند ۵-۷-۱-۲ است .

دسته بندی فرآورده های سیمانی

مهم ترین فرآورده های سیمانی عبارت است از :

  • بتن
  • درباره ی بتن و اجزای متشکل آن نگاه کنید به مبحث نهم مقرارات ملی ساختمان ( طرح و اجرای ساختمان های بتن آرمه ) .
  • بلوک های سیمانی
  • بلوک های سیمانی تو خالی : این بلوک در دودسته ی باربر و غیر باربر تولید می شود .
  • از انواع بلوک سیمانی توخالی ، بسته به شرایط ، در ساخت دیوارهای باربر و غیر باربر استفاده می شود .
  • بلوک سیمانی سقفی : قطعه ای پیش ساخته و تو خالی که بین دو تیرچه قرار می گیرد و ، با توجه به ضخامت و مقاومت سقف ، ابعاد آن متغیر است .
  • از بلوک های سیمانی سقفی در ساخت سقف های مجوف استفاده می شود .

بلوک های (قطعات) سیمانی سبک دانه بلوک های سیمانی سبک ( توپر و توخالی ) از اختلاط سیمان های هیدرولیکی ، آب و دانه های سبک معدنی طبیعی و یا مصنوعی ساخته می شود .

براساس چگالی ظاهری 

الف – بلوک سیمانی سبک : بلوک هایی که چگالی خشک ظاهری آنها ، کمتر از ۱۷۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب است .
ب – بلوک سیمانی نیمه سبک : بلوک هایی که چگالی خشک ظاهری آنها ، بین ۱۷۰۰ تا ۲۰۰۰کیلوگرم بر متر مکعب است .

بلوک سیمانی سبک غیر باربر 

از بلوک های سیمانی سبک در ساخت اعضای غیر باربر ساختمانی استفاده می شود.

بلوک های (قطعات) بتن هوادار اتوکلاو شده

بلوک های بتن هوادار اتوکلاو شده یا بتن گازی ، بلوک هایی هستند که با ایجاد تخلخل ناشی از واکنش شیمیایی یک عامل حباب ساز مانند پودر آلومینیوم ، بعد از گیرش اولیه و برش و عمل آوری در محیط های تحت فشار بخار ساخته می شوند . این نوع بلوک ها ، قابلیت استفاده در دیوارهای غیرباربر داخلی و خارجی را دارند . محدودیت کاربری این بتن ها با توجه به رده مقاومتی آن ها تعیین می شود .
– بتن های گازی از نظر رده مقاومتی به سه دسته با مقاومت های ۵/۲ ، ۵ و۵/۷ مگا پاسکال تقسیم می شوند . همچنین از نظر جرم حجمی خشک ، این بتن می تواند دارای جرم حجمی اسمی ۴۰۰ تا ۸۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب باشد .

بلوک های (قطعات) بتن سبک اسفنجی

بلوک های بتن سبک CLC نوعی بتن سبک متخلخل است که تخلخل آن با استفاده از یک نوع ماده افزودنی کف ساز و یا در اثر یک فرآیند شیمیایی که منجر به تشکیل گاز در بتن ، بدون فرآیند اتوکلاو ، ایجاد شده .
– بلوک های سبک CLC ، از نظر رده مقاومتی به سه دسته با مقاومت های ۵/۲ ، ۵ و۵/۷ مگا پاسکال تقسیم می شوند . همچنین از نظر جرم حجمی خشک ، این بتن می تواند دارای جرم حجمی اسمی ۴۰۰ تا ۹۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب باشد .

موزاییک

موزاییک : کف پوش متراکم شده ای است که از مصالح سنگی ، سیمان و آب ، با شکل و ضخامت یکنواخت ، ساخته شده و دارای خصوصیات هندسی مشخصی است .
موزاییک ها به روش پرس ، ویبره و یا پرس و ویبره به شکل منفرد تولید می شود و یا به شکل بلوک های بزرگ ، با پرس ، ویبره و یا خلأ قالب گیری و سپس در ابعاد مورد ظر بریده می شوند .
– موزاییک تک لایه و دو لایه است .

موزاییک ها ، براساس نمای ظاهری سطح رویه و دانه بندی ، به انواع زیر تقسیم می شوند :

الف – موزاییک سیمانی ساده : موزاییکی که در سطح رویه فاقد مصالح سنگی تزیینی است و انواع شیاردار و ساده دارد .
ب – موزاییک سنگ دار : موزاییکی که در سطح رویه ی آن مصالح سنگی سخت صیقل پذیر تزیینی به کار رفته است . و به صورت شیاردار یا شسته یا صاف ساخته می شود و ، بر حسب اندازه بزرگترین قطر دانه های سنگ قابل مشاهده ، به ۵ گروه نرم دانه ، ریزدانه ، میان دانه ، درشت دانه و تکه ای (پلاکی) و لاشه ای تقسیم می شود .

ورق های سیمانی الیاف دار ( تخته های سیمانی )

ورق های صاف سیمانی الیاف دار : ورق هایی متشکل از یک چسباننده هیدرولیکی معدنی یا یک چسباننده سیلیکات کلسیمی که با واکنش های شیمیایی یک ماده ی سیلیسی و یک ماده ی آهکی تقویت و یا الیاف آلی یا الیاف سنتزی معدنی ساخته می شود .

  • در تولید ورق های صاف سیمانی الیاف دار ، استفاده از آزبست مجاز نیست . برخی از الیاف جانشین آزبست عبارت است از : الیاف شیشه ، الیاف پلی پروپیلن ، الیاف فولادی ، الیاف آرامید ، الیاف سلولزی ، الیاف کربن ، الیاف سرامیکی ، کولار ، پلی وینیل الکل ، اکسید آلومینیوم ، ولاستونیت و پلی استر .
  • ورق های صاف سیمانی الیاف دار برای کاربری بیرونی ساختمان ، نظیر پوشش نماهای خارجی ساختمان ، تیغه ها ، زیرنماها ، پوشش جاهای آسیب دیده و مانند آنها ، و با کاربری داخلی مانند جداگرها ، کف ها ، سقف ها و مانند آنها ، با خواص گسترده ی متناسب با نوع کاربر است . این ورق ها ممکن است دارای سطح صاف یا نقش دار باشد .
این ورق ها به دو نوع زیر تقسیم می شود :

– نوع الف : برای کاربری های بیرونی ساختمان ، در جاهای مناسب است که مستقیما در معرض تابش خورشید ، بارش برف و باران قرار دارند ، ورق های نوع الف روکش دار یا بدون روکش است .
– نوع ب : معمولاً برای مصارف داخلی مناسب است و نیز برای مواردی از مصارف بیرونی ساختمان که در معرض تابش خورشید ، بارش برف و باران قرار ندارند . این ورق ها ، براساس مدول گسیختگی به بیش از ۵ گروه طبقه بندی می شوند .

ویژگی ها

  • بلوک های سیمانی
  • مطابقت ویژگی های بلوک های سیمانی با استاندارد ملی ایران شماره ۱-۷۰ الزامی است .
  • بلوک های سیمانی توخالی باید کاملا سالم باشند و شکستگی ابعاد و نواقص دیگری نداشته باشند تا باعث ضعف بلوک نشود . در هنگام استفاده ، بلوک ها باید بازرسی و بلوک های معیوب کنار نهاده شود .
  • میانگین مقاومت فشاری بلوک توخالی باربر ( برای سطوح پر) نباید از ۱۴ مگاپاسکال کمتر باشد .
  • جذب آب بلوک های توخالی باربر باید حداکثر ۲۰۸ کیلوگرم بر متر مکعب باشد .
  • میانگین مقاومت فشاری بلوک توخالی غیر باربر ( برای سطوح پر) نباید از ۵/۴ مگاپاسکال کمتر باشد .
  • ویژگی های بلوک های سیمانی سقفی باید مطابق استاندارد ملی ایران شماره ۲۹۰۹ باشد .
  • بلوک های ( قطعات ) سیمانی سبک دانه
  • مطابقت ویژگی های بلوک های سیمانی سبک با استاندارد ملی ایران شماره ۷۷۸۲الزامی است .
  • میانگین مقاومت فشاری بلوک های سیمانی سبک غیرباربر ، براساس رده ی مقاومت فشاری ، باسد بین ۵/۲ تا ۱۰ مگاپاسکال باشد .
  • جذب آب بلوک های سیمانی سبک ، براساس رده ی چگالی ظاهری ( رده های ۱ ، ۲و۳ ) ، باید حداکثر ۲۸۸ و رده ی ۴ باید ۲۴۰ کیلوگرم بر متر مکعب باشد .
  • میزان رطوبت بلوک های سیمانی سبک ، با توجه به درصد جمع شدگی خطی و برحسب میزان رطوبت در منطقه ی اجرا ، باید با استاندارد ملی ایران شماره ۷۷۸۲ مطابقت کند .
  • جمع شدگی خشک خطی بلوک های سیمانی سبک حداکثر باید ۰۶۵/۰ درصد باشد .
  • بلوک های ( قطعات ) بتن هوادار اتوکلاوشده
  • مطابقت ویژگی های بلوک های بتنی هوادار اتوکلاوشده با استاندارد ملی ایران شماره ۸۵۹۳ الزامی است .
  • ویژگی های فیزیکی بلوک های بتن هوادار اتوکلاوشده باید مطابق جدول زیر باشد .
  • بلوک های ( قطعات ) بتن سبک CLC
  • برای بلوک های بتن سبک CLC به استانداردهای معتبر مراجعه شود .
  • موزاییک
  • ویژگی های انواع موزاییک باید مطابق استاندارد ملی ایران شماره ۷۵۵ باشد .
  • میانگین مقاومت خمشی موزاییک نباید کمتر از ۵ مگاپاسکال باشد .
  • ضریب اصطکاک سطح رویه موزاییک باید در حدی باشد که احتمال سرخوردن روی آن وجود نداشته باشد .
  • جذب آب کل هر موزاییک نباید از ۸ درصد وزنی تجاوز کند .- ورق های سیمانی الیاف دار
  • ویژگی های ورق های سیمانی باید مطابق استاندارد ملی ایران شماره ۷۵۱۵ باشد .
  • مدول گسیختگی ورق های سیمانی باید مطابق جدول زیر باشد .- برای ورق های سیمانی نوع الف ، آزمون های نفوذپذیری آب ، مقاومت در برابر یخ زدگی ، آب گرم ، بارش – گرمایش و خیساندن و خشکاندن مطابق با استاندارد ۷۵۱۵ باید انجام گیرد .

آزمایش های استاندارد

بلوک سیمانی تو خالی

روش های آزمایش بلوک سیمانی تو خالی باید براساس استاندارد ملی ایران شماره ۲- ۷۰ باشد . این آزمایش ها عبارت است از :
اندازه گیری ابعاد و رواداری ، اندازه گیری مقاومت فشاری ، اندازه گیری جذب آب ، اندازه گیری وزن مخصوص توده ای .

بلوک سیمانی سبک غیر باربر

این بلوک ها نیز باید با روش های برشمرده شده ی استاندارد ملی ایران شماره ۲- ۷۰ آزمایش شوند .
این آزمایش ها عبارت است از : اندازه گیری ابعاد و رواداری ، اندازه گیری مقاومت فشاری ، اندازه گیری جذب آب ، اندازه گیری وزن مخصوص ظاهری ، تعیین میزان رطوبت .
آزمایش اندازه گیری میزان جمع شدگی خشک خطی باید براساس استانداردهای معتبر انجام شود .

موزاییک : روش های آزمایش موزاییک باید براساس استاندارد ملی ایران شماره ۷۵۵ باشد . این آزمایش ها عبارتند از :
اندازه گیری ابعاد و رواداری ، تعیین گونیا بودن و تابیدگی ، تعیین نیروی استحکام خمشی ، تعیین میزان سایش ، تعیین مقاومت در برابر سرخوردن ، اندازه گیری جذب آب ، تعیین مقاومت در برابر یخ زدگی .

ورق های صاف الیاف سیمانی : روش های آزمایش ورق های صاف الیاف سیمانی باید بر اساس استاندارد ملی ایران شماره ۷۵۱۵ باشد . این آزمایش ها عبارتند از :
تعیین ابعاد ، رواداری و شکل ، اندازه گیری مقاومت خمشی ، اندازه گیری چگالی ظاهری ، نفوذپذیری آب ، مقاومت در برابر یخ زدگی ، آب گرم ، بارش – گرمایش و خیساندن – خشکاندن .

استانداردهای مرجع

  • استاندارد ملی ایران شماره ۱-۷۰ ، ” بلوک های سیمانی – ویژگی ها ”
  • استاندارد ملی ایران شماره ۲-۷۰ ، ” بلوک های سیمانی – روش های آزمون ”
  • استاندارد ملی ایران شماره ۷۷۸۲ ، ” بلوک های سیمانی سبک غیرباربر – ویژگی ها ”
  • استاندارد ملی ایران شماره ۸۵۹۳ ، ” بتن سبک – قطعات بتنی هوادار اتوکلاوشده – ویژگی ها ”
  • استاندارد ملی ایران شماره ۷۵۵ ، ” موزاییک – ویژگی ها و روش های آزمون ”
  • استاندارد ملی ایران شماره ۷۵۱۵ ، ” ورق های صاف الیاف سیمانی – ویژگی ها و روش های آزمون “

ایمنی ، بهداشت و ملاحظات زیست محیطی

هنگام کار با سیمان ، باید از دستکش ، عینک و ماسک حفاظتی استفاده شود .

سازگاری

  • در نقاط مرطوب ، ملات و بتن نباید مستقیما در مجاورت گچ و فرآورده های گچی قرار گیرند .
  • از به کار بردن مواد اسیدی بر روی فرآورده های سیمان پرتلندی باید پرهیز شود .
  • از مواد پاک کننده ی اسیدی نباید در ملات و بتن استفاده شود .
  • نماهای بتنی با استفاده از پوشش مناسب ، باید در مقابل باران های اسیدی ، حفاظت شوند .

بسته بندی ، حمل و نگهداری

بسته بندی ، حمل و نقل ، انبار کردن و استفاده از سیمان های کیسه ای و فله باید مطابق مقررات ملی ساختمان ، مبحث نهم ” طرح و اجرای ساختمان های بتن آرمه ” ، انجام شود .

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

لینک های مفید
دکمه بازگشت به بالا

دانلود فایل

لطفا برای دریافت لینک دانلود اطلاعات خواسته شده را وارد نمایید.