معرفی رشته فیزیوتراپی

در این مقاله از سری مقالات معرفی رشته‌های تحصیلی، در خدمت شما هستیم با معرفی کامل رشته فیزیوتراپی! فیزیوتراپی که رشته‌ای است از رشته‌های علوم تجربی، از اهمیت ویژه‌ای در جامعه برخوردار است و معمولأ در زمان انتخاب رشته برای ورود به دانشگاه، بعد از رشته‌‌های پزشکی، دندان‌پزشکی و داروسازی، رشته فیزیوتراپی جایگاه چهارم را به خود اختصاص می‌دهد.

اما بسیاری از داوطلبان از شرایط تحصیل در این رشته، آگاهی لازم و کافی ندارند. پس برای آشنایی با رشته فیزیوتراپی، تایم کوتاهی از وقت گران‌بها خود را به خواندن این مقاله اختصاص دهید. پس تا انتها این مطلب، با پورتال جامع مهندسین ایران همراه باشید.

رشته فیزیوتراپی چیست؟

فیزیوتراپی شاخه‌ای از پزشکی است که نه تنها در بهبود کیفیت زندگی افراد نقش ویژه‌ای ایفا می‌کند، بلکه از عواملی مانند گرما، سرما، الکتریسیته، نور، عوامل مکانیکی و ورزش‌های اصلاحی برای توان‌بخشی به انواع بیمارانی که بر اثر سوانح مختلف مانند: تصادفات، سکته‌های مغزی، بیماری‌های ارتوپدی، بیماری‌های روماتیسمی، عوارض ناشی از جراحی‌ها و سوختگی‌ها، بیماری‌های زنان و زایمان، عوارض ناشی از دیابت و بیماری‌های کلیه و مجاری سیستم ادراری و … در یک یا چند قسمت از اندام خود حرکت را از دست داده‌اند، کمک می‌کند.

اگر به معنا خود کلمه نیز دقت کنیم، فیزیکال‌تراپی از دو بخش فیزیک و تراپی به معنا درمان ساخته شده است. کلمه فیزیوتراپی را به دو صورت استفاده از قوانین فیزیک برای درمان و درمان فیزیک بدن انسان می‌توان معنا کرد.

طبق گفته انجمن جهانی فیزیوتراپی، فیزیوتراپی و فیزیوتراپیست به فرد کمک می‌کند تا توانایی‌های خود را افزایش داده و یا در بیمارانی مانند بیماران ام اسی سعی بر حفظ توانایی‌های فرد دارد و یا در افرادی که یک‌سری از توانایی‌های خود را از دست داده‌اند، فعالیت‌ها و توانایی‌های جایگزین پیدا کند و به فرد جهت حفظ حداکثری استقلال خویش، آموزش‌های لازمه داده شود.

فیزیوتراپیست کیست؟

فیزیوتراپیست‌ها با در نظر گرفتن شرایط فیزیکی، روانی، عاطفی و اجتماعی افراد به ارزیابی بیماران می‌پردازند و براساس یافته‌های خود و با آگاهی از وضعیت بیماری، برنامه درمانی مناسبی را ارائه می‌دهند.

یک فیزیوتراپیست باید صبر و حوصله زیادی داشته باشد، چرا که علاوه‌بر این که با بیمارانی نظیر افراد سکته مغزی یا دارای ضایعه مغزی کار می‌کند، ممکن است با افرادی که از لحاظ مغزی توانایی کاملی ندارند نیز مواجه شود. به همین دلیل، در اکثر موارد نتیجه کار در مدت زمان طولانی ظاهر می‌شود و اینجاست که صبر و حوصله فیزیوتراپیست به کمک او می‌آید.

فیزیوتراپیست‌ها باید از قدرت بدنی مناسبی نیز برخوردار باشند! چرا که در بسیاری از موارد مجبور خواهند بود بیمار را در پوزیشن‌های مختلف و خاصی قرار دهند و یا نیرو بسیار زیادی برای کشش به بافت‌ها و ماهیچه‌های فرد وارد کنند.

از جمله عواملی که سبب می‌شود افراد به مراکز فیزیوتراپی مراجعه کنند، عبارتند از:

• کاهش درد
• بهبود توانایی‌های حرکتی فرد
• پیش‌گیری از آسیب‌‌های ورزشی یا کمک به ترمیم آسیب‌ها
• پیش‌گیری از ناتوانی یا برخی از جراحی‌ها
• توان‌بخشی بعد از سوانحی مانند تصادفات، سکته مغزی یا جراحی
• بهبود تعادل فرد برای جلوگیری از زمین خوردن مخصوصأ در سالمندان
• کنترل ادرار و مدفوع در سالمندان یا بیماری‌های خاص
• آموزش چگونگی استفاده از اعضا مصنوعی
• آموزش صحیحی استفاده از وسایل کمکی مانند عصا، واکر و …
• تجویز اسپلینت یا بریس (انواع آتل و ..)

بنابراین، چون ممکن است افراد به دلیل متحمل شدن دردهای شدید، رفتارهای پرخاشگرانه داشته باشند، وظیفه فیزیوتراپیست است که با کنترل رفتاری و درک متقابل از شرایط بیمار، علاوه‌بر انتقال حس امنیت، به تسریع روند بهبود بیمار نیز تلاش کند.

مقاطع‌ تحصیلی‌ و گرایش‌های‌ رشته‌ فیزیوتراپی‌

این رشته نیز دارای‌ سه‌ مقطع‌ تحصیلی‌ کارشناسی‌ پیوسته‌، کارشناسی‌ ارشد ناپیوسته‌ و دکتری‌ است‌. در مقطع‌ کارشناسی‌ گرایشی وجود ندارد. مدت‌ تحصیل‌ در دوره‌ کارشناسی‌ ۴ سال‌ و در دوره‌ کارشناسی‌ ارشد ۲ سال‌ است. فارغ‌ التحصیلان‌ این‌ رشته‌ می‌توانند در رشته‌هایی‌ مانند فیزیوتراپی‌، علوم‌ تشریح‌، آناتومی‌، فیزیولوژی‌ و … ادامه‌ تحصیل‌ دهند.

ظرفیت رشته فیزیوتراپی

فیزیوتراپی که جزو رشته‌های زیر گروه یک علوم تجربی تلقی می‌شود، در سال‌های اخیر، بین رشته‌های پیراپزشکی بیش‌تر مورد توجه بوده است. از آن جایی که ظرفیت این رشته به نسبت متقاضیان آن کم‌تر است، قبولی رشته فیزیوتراپی نیازمند یک برنامه‌ریزی دقیق و کسب درصدها و رتبه قبولی حد نصاب را می‌طلبد.

همچنین علاوه‌بر ظرفیت، رشته فیزیوتراپی جزو لیست رشته‌های تحصیلی با گزینش بومی و دارای تعهد خدمت در دانشگاه‌های علوم پزشکی بوده و در صورت انتخاب هر دانشگاه در هر شهری باید به مدت سه برابر تحصیل در آن شهر خدمت کند. بعلاوه این رشته پذیرش بومی _ قطبی دارد. در ایران ما ۵ قطب داریم و کسانی که بومی هر قطب باشند، احتمال قبولی در فیزیوتراپی آن‌ها نسبت به رتبه برابر یک داوطلب غیربومی بیش‌تر خواهد بود.

اما طبق دفترچه انتخاب رشته سازمان سنجش کشور، در سال ۱۴۰۰ مجموع ظرفیت رشته فیزیوتراپی در دانشگاه‌های سراسری معادل ۳۵۷ نفر بوده که از این میان، ۲۸۷ نفر ظرفیت پذیرش در دوره روزانه و در حدود ۶۱ نفر نیز ظرفیت پذیرش در پردیس خودگردان بوده است. همچنین از این میان، ۷ نفر ظرفیت دارای تعهد خدمت و ۲ نفر ظرفیت به مناطق محروم اختصاص یافته بود. اما به طور کلی، متقاضیان رشته فیزیوتراپی ۰۴/۰ درصد از کل داوطلبان رشته تجربی را تشکیل داده بودند.

کدام دانشگاه‌ها پذیرش رشته فیزیوتراپی دارند؟

طبق دفترچه انتخاب رشته کنکور سراسری علوم تجربی، پذیرش در رشته فیزیوتراپی فقط در دانشگاه‌های دولتی روزانه، ظرفیت مازاد و پردیس خودگردان صورت می‌گیرد. همچنین طبق همین دفترچه، به طور معمول هر ساله در مقطع کارشناسی دانشگاه‌های زیر، پذیرش رشته فیزیوتراپی دارند که عبارتند از:

• دانشگاه روزانه
• دانشگاه ظرفیت مازاد سراسری (شهریه‌پرداز)
• دانشگاه پردیس خودگردان سراسری

لازم به ذکر است که هیچ کدام از دانشگاه‌های فوق، همانند رشته‌های شاخه پزشکی و پیراپزشکی، پذیرش رشته فیزیوتراپی بدون کنکور نه در دوره روزانه و نه در دوره‌های ظرفیت مازاد یا پردیس خودگردان را شامل نمی‌شوند.

عرصه های آموزشی

در مقطع کارشناسی فیزیوتراپی افراد باید چهار سال در دانشگاه تحصیل کنند و دروس را به صورت عملی و نظری و کارآموزی بگذرانند. همچنین در ترم آخر برای فارغ التحصیلی دانشجویان باید یک مطلب را به صورت تحقیق در اختیار اساتید قرار دهد که این تحقیق با عنوان رساله او برای گرفتن مدرک به حساب می آید.

تعداد کل واحدهای درسی ۱۳۵ واحد :

• دروس عمومی : ۲۰ واحد
• دروس پایه : ۴۷ واحد
• دروس تخصصی : ۴۴ واحد
• کارآموزی درعرصه : ۲۴ واحد

دروس عمومی: فرهنگ، معارف و عقاید اسلامی

برای تمام رشته های تحصیلی دوره های کارشناسی و کارشناسی ارشد پیوسته

کد درس	نام درس	تعداد واحد	ساعت
			نظری	عملی	جمع
۰۱	معارف اسلامی (۱)	۲	۳۴	–	۳۴
۰۲	معارف اسلامی (۲)	۲	۳۴	–	۳۴
۰۳	اخلاق و تربیت اسلامی	۲	۳۴	–	۳۴
۰۴	انقلاب اسلامی و ریشه های آن	۲	۳۴	–	۳۴
۰۵	تاریخ اسلام	۲	۳۴	–	۳۴
۰۶	متون اسلامی (آموزش زبان عربی)	۲	۳۴	–	۳۴
۰۷	فارسی *	۳	۵۱	–	۵۱
۰۸	زبان خارجی *	۳	۳۴	۳۴	۶۸
۰۹	تربیت بدنی (۱)	۱	–	۳۴	۳۴
۱۰	تربیت بدنی (۲)	۱	–	۳۴	۳۴
جمع		۲۰

کد درس	نام درس	تعداد واحد	ساعت				پیشنیاز
			نظری	عملی	کارآموزی	جمع
۱۱	فیزیک برای فیزیوتراپی	۳	۶۸	۳۴	۳۴
۱۲	فیزیولوژی عمومی
۱۲-۱	فیزیولوژی عمومی ۱	۲	۳۴	۳۴	–
۱۲-۲	فیزیولوژی عمومی ۲	۲	۵۱	۱۷	۳۴		۱۲-۱
۱۳	تشریح
۱۳-۱	آناتومی(۱) سرو تنه وگردن	۳	۶۸	۳۴	۳۴		۱۶
۱۳-۲	آناتومی(۲) اندام فوقانی	۲	۵۱	۱۷	۳۴
۱۳-۳	آناتومی(۳) اندام تحتانی	۲	۵۱	۱۷	۳۴
۱۳-۴	آناتومی(۴) آناتومی سطحی	۲	۵۱	۱۷	۳۴
۱۴	بافت شناسی	۲	۵۱	۱۷	۳۴
۱۵	آسیب شناسی	۲	۳۴	۳۴	–
۱۶	استخوان شناسی	۲	۳۴	۳۴	–
۱۷	روان شناسی معلولین	۲	۳۴	۳۴	–
۱۸	روان پزشکی	۲	۳۴	۳۴	–		۱۷
۱۹	ژنتیک	۱	۱۷	۱۷	–
۲۰	کمکهای اولیه	۲	۵۱	۱۷	۳۴
۲۱	رشد روانی حرکتی کودک	۱	۱۷	۱۷	–		۱۷

 

بازار کار فارغ‌ التحصیلان‌ رشته‌ فیزیوتراپی

افرادی که در رشته فیزیوتراپی فارغ التحصیل می شوند می توانند در بیمارستان ها، سازمان بهزیستی، هلال احمر و سازمان‌های مربوطه مشغول به کار و فعالیت شوند. فارغ التحصیلان در بخش خصوصی هم می‌توانند فعالیت کنند یا اینکه خودشان این مراکز را تاسیس کنند. شرط مهم موفقیت و تحصیل در این رشته علاقه مندی است زیرا این رشته ارتباط تنگاتنگی با بیماران و معلولان دارد و فرد باید دارای صبر و حوصله و علاقه به این کار باشد.

درآمد و حقوق، بازار کار رشته فیزیوتراپی

از میزان درآمد فیزیوتراپیست ها اطلاعات دقیقی در دست نیست زیرا این افراد با توجه به اینکه در کدام محل کار می کنند و چه مقدار تخصص و تعهد در رشته خود دارند و همچنین با توجه به سطح تحصیلات و سابقه شغلی می‌تواند درآمد های مختلفی را کسب کند. اما به صورت کلی می‌توان گفت که آینده شغلی و بازار کار این رشته مناسب است و در صورتی که دانش فرد به روز باشد می تواند به استخدام در بسیاری از مراکز بیمارستان ها امیدوار باشد.

 

منبع: bekhun – imoshavere