معرفی رشته مهندسی نقشه برداری

کار یک مهندس نقشه برداری مربوط به ایجاد و تحلیل نقشه هاست. شغل مهندسی نقشه برداری بسته به نوع خاصی از نقشه که ایجاد می شود، می تواند در بعضی موارد بسیار پیچیده باشد و می تواند به متخصصان آن ارادت زیادی داشته باشد. به طور معمول، یک مهندس نقشه برداری داده ها را جمع آوری می کند و داده ها را به منظور ایجاد نمایش های دقیق بصری از Topography یک منطقه، تجزیه و تحلیل می کند.
کدام گرایش آن رشته بهتر است؟ و خیلی سوالات دیگر.در ادامه قصد داریم به همه این سوالات شما را در رشته مهندسی نقشه برداری پاسخ بدهیم تا راحت تر بتوانید در مورد رشته انتخابی خود تصمیم بگیرید.
معرفی رشته مهندسی نقشه برداری
مهندسی نقشه برداری از همان ابتدا به محض مشخص کردن موقعیت یک سازه معین می شود.
به کمک نقشه برداری، علاوه بر تهیه نقشه از آن محل، پستی و بلندی ها و حجم عملیات خاکی (مقدار خاک ریزی یا خاک برداری) و حتی نحوه خاک برداری مشخص می شود. به بیان ساده، نقشه برداری، داده ها را پردازش، تجزیه تحلیل و تفسیر می کند و اطلاعات مکانی را برای اجرای پروژه ها به نمایش می گذارد.
اگر بخواهیم به صورت علمی تعریفی از نقشه برداری داشته باشیم می توانیم بگوییم
این رشته علم و فنون پردازش و تجزیه و تحلیل اطلاعات مکانی یک پروژه عمرانی است که در واقع کار از جایی شروع میشود که یک مکان برای ساخت بنایی انتخاب میشود .
اولین کار تعیین پستی ها و بلندی ها و تهیه نقشه های مربوط به زمین و موقعیت میباشد که کار یک مهندس نقشه برداری است .علم جمع آوری ،تحلیل و تفسیر داده ها،به ویژه داده های مربوط به سطح زمین و همچنین مدل سازی ،تحلیل و مدیریت داده های زمین است.
ژئو ماتیک کاربرد زیادی در علوم مختلف دارد:محیط زیست ،مدیریت منابع زمینی،نظارت بر منابع طبیعی،توسعه پایدار،مدیریت سواحل،برنانه ریزی شهری.
هدف از تشکیل رشته نقشه برداری تربیت متخصصانیست که در زمینه عمرانی فعالیت کنند.
امکان عضویت و اخذ پروانه توام را در دو نظام مهندسی ساختمان و معدن دارند.
زیرشاخه ها: نقشه برداری زمینی ، ژئودزی ، متوگرامتری ، سیستم اطلاعات جغرافیایی ، سنجش از راه دور ، کارتوگرافی.
رشته مهندسی نقشه برداری دارای بعد اجرایی و نظری و آزمایشگاهی است.
داوطلبان ورود به این رشته باید در دروس هندسه ، مثلثات و فیزیک دبیرستان قوی باشند و علاقه مندی و آمادگی جسمانی لازم برای کار در محیط های خاکی و زمین های در حال ساخت داشته باشند.
سرفصل دروس و تعداد واحد های درسی
- دروس عمومی : ۲۰ واحد
- دروس پایه : ۲۴ واحد
- دروس کارورزی : ۴ واحد
ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر
امکان ادامه تحصیل تا مقطع دکتری در این رشته وجود دارد.
دروس این رشته
واحدهایی که یک دانشجوی رشته مهندسی نقشه برداری باید بگذراند
دروس عمومی | ||||
ادبیات فارسی | تربیت بدنی1 | دو درس از دروس مبانی نظری | یک درس از دروس انقلاب اسلامی | یک درس از دروس آشنایی با منابع اسلامی |
زبان عمومی | تربیت بدنی2 | یک درس از دروس اخلاق اسلامی | یک درس از دروس تاریخ و تمدن اسلامی | تعداد واحد=20 |
دروس پایه | ||
ریاضی عمومی 1 | محاسبات عددی | آزمایشگاه فیزیک1 |
معادلات دیفرانسیل | فیزیک1 | آزمایشگاه فیزیک2 |
ریاضی عمومی2 | فیزیک2 | تعداد واحد=24 |
آمار احتمالات مهندسی | برنامه نویسی کامپیوتر |
بعضی دروس اصلی و تخصصی | |||
نقشه برداری1 | ژئومورفولوژی-زمین شناسی | الکترونیک-فاصله یاب | فتوگرامتری2 |
نقشه برداری2 | استاتیک و مقاومت مصالح | فتوگرامتری1 | هندسه دیفرانسیل |
ریاضی مهندسی | سرشکنی | نقشه برداری مسیر | مبانی کارتوگرافی |
نقشه برداری زمینی | ژئودزی1 | تئوری خطاها | ژئودزی2 |
دانشگاه های این رشته
دانشگاه اصفهان | دانشگاه زنجان | دانشگاه تبریز | دانشگاه صنعتی خواجه نصیر | دانشگاه زابل |
دانشگاه بجنورد | دانشگاه صنعتی جندی شاپور | دانشگاه تهران | دانشگاه صنعتی سیرجان | دانشگاه صنعتی اراک |
دانشگاه تفرش | دانشگاه غیرانتفاعی خیام | دانشگاه سید جمال الدین اسدآبادی | دانشگاه تربیت شهید رجایی | دانشگاه صنعتی بابل |
دانشگاه غیر انتفاعی شمال-آمل |
گرایش های این رشته در مقطع کارشناسی ارشد
- مهندسی عمران – نقشه برداری – ژئودزی
- مهندسی عمران – نقشه برداری – سنجش از راه دور
- مهندسی عمران – نقشه برداری – سیستم های اطلاعات جغرافیایی
- مهندسی عمران – نقشه برداری – فتوگرامتری
توانایی ها و نرم افزار های مهم در رشته مهندسین نقشه برداری
فارغ التحصیلان هر رشته دانشگاهی برای ورود به بازار کار ، نیازمند فراگیری علوم و تخصص های لازم برای حضور موثر و کارآمد در حوزه کاری خود می باشند.
دروس ریاضی مانند مثلثات و هندسه از جمله دروس مهم و اساسی رشته مهندسی نقشه کشی محسوب می شوند. مهندسین نقشه بردار علاوه بر دانش علمی و محاسباتی دقیق برای ورود به بازار کار نیاز به یادگیری نرم افزارهای مربوط به رشته خود هستند. Civil 3D ، Autodesk Map ، AutoCad از جمله نرم افزارهایی می باشند که از آن ها برای تهیه مدل های دو بعدی و سه بعدی نقشه های ترسیم شده ، استفاده می شود. از دیگر نرم افزار های این رشته می توان به برنامه Matlab اشاره کرد که در رشته ها و دروس مختلف دانشگاهی بسیار پر کاربرد است و در رشته نقشه کشی برای محاسبات سنگین ریاضی و مهندسی به کار می رود.
آینده شغلی مهندس نقشه برداری
در ادامه، پیرو شعار همیشگی مان به سراغ وضعیت اشتغال این رشته میرویم:
می توان گفت چون کشور ما به منابع آبی و دریایی و نیز معادن زیر زمینی به طور همزمان دسترسی دارد، نیاز به این رشته در هر گرایشی و به طور ویژه در گرایش توپوگرافی به شدت به چشم می خورد.
فارغ التحصیلان این رشته می توانند جذب مشاغلی تحت عنوان مهندسی راه و ساختمان و شهرسازی شوند و یا در محدوده این رشته به شکل های زیر مشغول کار شوند:
- مستندسازی اکیپ های نقشه برداری
- تعیین تجهیزات مورد نیاز نقشه برداری
- اجرای عملیات کارتوگرافی و ترسیم با دست
- انجام خدمات کارهای مقدماتی هیدروگرافی، ژئودزی، کاداستروگرافی
- نظارت و سرپرستی کارگاه های نقشه برداری
- استفاده از نرم افزارهای کامپیوتری در نقشه برداری مشاغل قابل احراز
- کاردان مترکشی، ترازیابی، تاکئومتری و نقشه برداری های ساده
- …..
بازار کار مهندسی نقشه برداری
مستقیم و غیر مستقیم در فعالیت های عمرانی نقش دارند.
پیشنهاد های کار فراوانی به فارغ التحصیلان این رشته داده میشوند.
فارغ التحصیلان این رشته میتوانند در سازمان مدیریت و برنامه ریزی، وزارت راه و شهر سازی، وزارت نفت، سازمان آب،سازمان بنادر و کشتیرانی، سازمان جغرافیایی، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، سازمان نقشه برداری کشور، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور.
به دلیل اهمیت این رشته در کارهای عمرانی و معماری و نیز خطاها و محاسبات سنگین ریاضی گرفتن مدرک در این رشته کار ساده ای نیست و از اینرو حتی دانشجویان این رشته نیز در حین تحصیل گاها با پیشنهاد های کاری روبرو میشوند .
البته این نکته را بگوییم که هر دانشجوی نقشه برداری نمیتواند فرصت های خوب شغلی بدست آورد و باید در دوران تحصیل به دنبال پژوهش و یادگرفتن باشد نه تنها اینکه واحد های درسی اش را با نمره های بالا پاس کند و در عمل چیزی برای گفتن داشته باشد .
رشته های مختلف
- نقشه برداری مسیر
- نقشه برداری زیر زمینی
- نقشه برداری نظامی
- نقشه برداری هیدرو گرافی
- نقشه برداری ساختمانی
- نقشه برداری صنعتی
- نقشه برداری ثبتی
- نقشه برداری شهری
مهندسی نقشه برداری بهتره یا عمران
مهندسی نقشهبرداری و مهندسی عمران، دو حوزه مهندسی مهم در صنعت ساختمان و عمران هستند که هر کدام دارای شاخههای مختلفی از تخصصهای خود هستند. از آنجا که هر یک از این حوزهها دارای تخصصهای خاص خود هستند، برای پاسخ به این سؤال باید به مواردی مانند موقعیت شغلی، علاقهمندیها و تواناییهای فردی توجه کرد.
اگر شما به دنبال یک شغل مرتبط با تجسم دادهها و نقشههای ساختمانی هستید، مهندسی نقشهبرداری ممکن است بهترین گزینه باشد. مهندسان نقشهبردار معمولاً با استفاده از ابزارهای نقشهبرداری، دادههای مکانی را جمعآوری، تجزیه و تحلیل کرده و نقشههای دقیقی را برای استفاده در پروژههای عمرانی ایجاد میکنند.
اگر شما به دنبال یک شغل مرتبط با طراحی، ساخت و نظارت بر پروژههای عمرانی هستید، مهندسی عمران ممکن است بهترین گزینه باشد. مهندسان عمران معمولاً با استفاده از دانش فنی، علمی و ریاضیات، طراحی، ساخت و نظارت بر پروژههای عمرانی را انجام میدهند.
بنابراین، برای انتخاب بهترین حوزه مهندسی برای خود، باید با توجه به علاقهمندیها و تواناییهای شخصی خود، بازار کار و نیازهای صنعت، تحصیلات و تجربه کاری، این دو حوزه را مقایسه کنید و بهترین تصمیم را برای خودتان بگیرید.
بازار کار مهندسی نقشه برداری برای خانم ها
با توجه به تحصیلات و مهارتهای لازم برای انجام کار در حوزه مهندسی نقشهبرداری، خانمها نیز میتوانند در این حوزه فعالیت کنند و به عنوان مهندسان نقشهبردار در بازار کار حضور داشته باشند.
در حقیقت، در سالهای اخیر، تعداد خانمهایی که در حوزه مهندسی نقشهبرداری فعالیت میکنند، افزایش یافته است. این موضوع به دلیل این است که تحصیلات و مهارتهایی که برای انجام کار در این حوزه لازم است، برای خانمها نیز قابل دسترسی است.
با توجه به پیشرفت تکنولوژی، استفاده از نرمافزارهای نقشهبرداری و سامانههای اطلاعات مکانی (GIS) در حال گسترش است و این امر میتواند فرصتهای کاری جدیدی برای خانمها در حوزه مهندسی نقشهبرداری ایجاد کند.
بنابراین، میتوان گفت که با توجه به توانمندیهای خود و تعهد به کار، خانمها بهعنوان مهندسان نقشهبردار میتوانند در بازار کار حضور پررنگی داشته باشند.
نقشه برداری در معماری
در معماری، نقشهبرداری یکی از مهمترین ابزارهایی است که معماران برای طراحی و ساخت ساختمانها استفاده میکنند. نقشهبرداری در معماری شامل تهیه نقشههای معماری، نقشههای ساختمانی (structural drawings)، نقشههای برق و مکانیکی و سایر نقشههای مرتبط با ساختمان میشود.
نقشههای معماری، نقشههای پایه برای طراحی ساختمان هستند که شامل نمای کلی ساختمان، طرح پلان، برشها و نمودارهای سه بعدی هستند. این نقشهها برای نمایش طرحهای معماری به مشتریان، مجوزهای ساخت و ساز، اجرا و نظارت بر پروژههای ساختمانی استفاده میشوند.
نقشههای ساختمانی شامل نقشههای مربوط به ساختار ساختمان است که شامل نقشههای فولادی، بتنی و سایر مواد ساختمانی میشوند. این نقشهها برای نمایش جزئیات ساختار ساختمان و تسهیل در فرآیند ساخت در محل استفاده میشوند.
نقشههای برق و مکانیکی شامل نقشههایی هستند که جزئیات نصب و راهاندازی سیستمهای برقی و مکانیکی اعم از HVAC (سیستم گرمایش، تهویه و تبرید)، سیستم آب و فاضلاب و دیگر سیستمهای مرتبط با ساختمان را نشان میدهند.
بنابراین، نقشهبرداری در معماری ابزاری بسیار مهم برای طراحی، ساخت و نظارت بر پروژههای ساختمانی است که با استفاده از آن، معماران و مهندسان ساختمان میتوانند طرحهای خود را به شکل دقیق و کامل به اجرا درآورند.
سوالات متداول رشته مهندسی نقشه برداری