مهندسی عمران

آشنایی با سقف کرومیت و نحوه اجرای آن

در سیستم سقف کُرمیت از تیرچه های فولادی با جان باز در ترکیب با بتن استفاده می شود. در ساخت تیرچه های مذکور از یک تسمه، در بال تحتانی و نیز یک میلگرد خم شده در جان استفاده می شود. برای پرکردن فضای خالی بین تیرچه ها از قالب های ثابت مانند بلوک های سیمانی، پلی استایرن، طاق ضربی ، قالب های موقت فولادی (کامپوزیت) و یا هر پرکننده سبک استفاده می شود. فواصل تیرچه ها بسته به نوع قالب از ۷۳ سانتی تا ۱۰۰ سانتی متر متغیراست ،

روی سقف نیز با ۴ الی ۱۰ سانتی متر بتن پوشانده می شود. تیرچه ها از نوع خود ایستا بوده و به همین علت هیچ نوع شمع بندی در زیر سقف مورد نیاز نمی باشد و تیرچه ها به نحوی طراحی می شوند که بتوانند وزن بتن خیس، قالب ها و عوامل اجرایی سقف را به تنهایی تحمل کنند.پس ازاین که بتن به ۷۵% مقاومت مشخصه خود می رسد ، تیرچه های فولادی با بتن به صورت یک مقطع مختلط وارد عمل شده و بارهای مرده و زنده سقف را تحمل می کنند .
سقف کرومیت
همانطوریکه قبلا” هم توضیح دادیم سیستم تیرچه های فولادی با جان باز در ترکیب با بتن شامل ترکیب یکپارچه ای از تیرچه های فلزی خود ایستا با فواصل تقریبا” یکسان و دال بتنی فوقانی است که بصورت تیر T  شکل عمل میکند . برای اجزای پرکننده بین تیرچه ها ؛ میتوان از قالب های موقت و یا دائم مانند بلوکهای سفالی ؛ بلوکهای بتنی و یا از قطعات سبک استفاده کرد .

تیرچه های فولادی با جان باز ؛ خرپاهای ویژه دو سر ساده ای هستند که برای توزیع یکنواخت بار سقف به تکیه گاه ها به کار میروند .منظور از عبارت ” ترکیب با بتن ” آن است که بال فوقانی و جان تیرچه ها در بتن محاط بوده و به صورت یکپارچه به عنوان یک مقطع مرکب  T شکل عمل میکند .تیرچه های فولادی با جان باز ؛ عضو پیش ساخته ای است که به صورت خرپاهای ویژه دو سر ساده اجرا میشود . تیرچه فولادی با جان باز در دو مرحله تحت بارگذاری قرار میگیرد .

در مرحله اول باربری ؛ تیرچه هنگام حمل و نقل ؛ بار ناشی از وزن خود را و در زمان اجرای سقف و قبل از گرفتن بتن ؛ بار مرده سقف و بار زنده عوامل اجرایی را در حد فواصل تکیه گاه های تیرچه تحمل میکند.در مرحله دوم باربری و پس از گرفتن بتن ؛ مقطع مرکب شامل تیرچه و بتن ؛ تنشهای ناشی از تمامی بارهای وارده به سقف را تحمل میکند .تیرچه فولادی با جان باز شامل بال تحتانی ؛ اعضای قطری و بال فوقانی میباشد .اعضای قطری تیرچه که معمولا” از میلگرد میباشند به عنوان عضو کششی و فشاری خرپا عمل کرده و بارهای وارده تامین مینمایند . 

حال به بررسی جداگانه  هر کدام از  انواع سقفهای کُرمیت  میپردازیم :

 

سقف تیرچه و بلوک کُرمیت 

سقف کرومیت

 با متداول شدن سقف های تیرچه و بلوک سنتی برخی از مشکلات سیستم طاق ضربی مرتفع شد. اما این سقف ها مشکلات دیگری را به همراه خود پدید آوردند که عمده ترین آنها ضرورت استفاده از شمع بندی در زیر سقف است. شمع بندی علاوه بر دست و پاگیر بودن هزینه زیادی را نیز بر ساختمان تحمیل می کند.

در سال ۱۳۶۳ با استفاده از بلوک کُرمیت به جای طاق ضربی که قبلا” در این سیستم بعنوان قالب ثابت بکار می رفت عملا” سقف تیرچه وبلوک کُرمیت وارد بازارشد. این سقف به علت خود ایستا بودن تیرچه ها نیازی به شمع بندی ندارند و به همین علت از سرعت اجرای بسیار بالایی برخوردار می باشد. اجرای این سقف بر روی اسکلت های فولادی بتنی و دیوارهای باربر امکان پذیر می باشد .

سقف پلیمری کُرمیت

 در راستای سبک سازی ساختمان ، این شرکت هم زمان با ستفاده از قالب کامپوزیت و بلوک های پوکه ای اقدام به استفاده از مصالح پلیمری در ساختمان کرده است. استفاده از بلوک های پلی استایرن نسوز در سقف باعث کاهش مصرف تیرچه تا حدود ۲۰% و کاهش فولاد مصرفی سازه تا حدود ۷% می شود. سهولت اجرای این نوع سقف، باعث افزایش سرعت اجرا و در نیتجه کاهش هزینه های اجرایی می گردد. در عین حال در هزینه های حمل و نقل نیز صرفه جویی قابل ملاحظه ای صورت می گیرد. شیارهای مناسب ایجاد شده در زیر این بلوک ها باعث  پیوستگی گچ و خاک در زیر سقف می گردد.

سقف کرومت

در جهت بهبود استفاده از مصالح پلیمری، بخش تحقیق و توسعه این شرکت مشغول مطالعات و بررسی های بیشتر می باشد.

سقف کامپوزیت کرومیت

 سیستمهای معمول کامپوزیت در امریکا عینا” با تیرچه های با جان باز انجام می شود و معمولا” همراه با گذاشتن یک ورق فولادی موج دار به عنوان عرشه و آرماتور بندی روی آن بتن ریخته می شود . در این سیستم قالب ماندگار است و قطعات جان نیز با بتن احاطه نمی شود. در طراحی سیستم قالب کامپوزیت کُرمیت، نظر بر آن بوده که علاوه بر سرعت و تطبیق با آیین نامه ها ، هر چه ممکن اقتصادی تر باشد.

از این رو اولا” قالب باید قابل استفاده مداوم باشد، ثانیا” جان تیرچه با بتن پر شود که بتوان قطعات جان را اقتصادی تر طراحی نمود و از لرزش سقف نیز کاسته شود. سیستمهای کامپوزیت رایج در ایران که با تیرآهن ساده یا لانه زنبوری با تیر ورق استفاده می شوند، دارای جان باز نیستند. در وهله اول قالب های سقف کرمیت سه قطعه بوده و برای باز کردن ، قطعات آن باید از یکدیگر جدا می شد ، با تحقیق بخش R&D این شرکت این قالب با بهینه سازی و استفاده از خاصیت تغییر شکل ارتجاعی فولاد به قالبی یکچارچه تبدیل شد.

سقف کرومیت کامپوزیت
سقف کرومیت کامپوزیت

این قالب در بین تیرچه ها قرار گرفته و بعد از گیرش اولیه بتن قالب از زیر سقف در آورده می شود . این قالب محاسن بسیار زیادی دارد و با سرعت چیده و جمع آوری می گردد و با دقت مختصری , بارها قابل استفاده است. این قالب هم اکنون در پروژه های مختلف این شرکت مورد استفاده است.آخرین بررسی ها و دستاوردها نشان داد که بهتر است جهت تطبیق سیستم با سیستم تیرچه بلوک و استفاده از آرماتور حرارتی یک جهته و حذف آرماتور خمشی در دال فوقانی و در نتیجه صرفه جویی اقتصادی، فاصله لب با لب تیرچه ها حداکثر ۷۵ سانتی متر باشد.

مزیت این قالب در آن است که با رعایت دیگر شرایط آیین نامه می توان آرماتور دو جهته را حذف و فقط آرماتور عمود بر تیرچه را منظور نمود.هم اکنون این شرکت قالبهای جدید خود را به انتخاب مصرف کننده در فواصل و ارتفاع مختلف آماده عرضه نموده است. فاصله محور به محور تیرچه ها حدود ۸۵ سانتی متر تا ۹۵ سانتی متر و با ارتفاع ۲۰ تا ۲۵ سانتی متر، بسته به انتخاب خریدار و با مشاوره دفتر فنی شرکت و نوع تیرآهنهای مصرفی در سازه و طول دهانه است.

سقف کاذب  

سقف های کاذب اولیه به صورت قطعات پلاستیکی در سالهای ۱۳۶۵ به بعد در اولین سقف های کامپوزیت کُرمیت به کار رفت. اما گران بودن مصالح ، نچسبیدن به گچ و خاک و خزش (Creep) باعث گردید که استفاده از آن مقید گردد. از سوی دیگر انواع تولیدات ورق گالوانیزه به صورت رابیتس در شکلها و فرمهای مختلف و تولید مواد اولیه آن (ورق گالوانیزه) در ایران ، ما را به سمت استفاده از این محصول سوق داد.

سقف کاذب

سقف ضربی کُرمیت 

به علت اجبار در استفاده ار مصالح فشاری از زمان های قدیم استفاده از طاق قوسی متداول بوده و به همین جهت استفاده از سیستم طاق ضربی نیز به عنوان نوعی طاق قوسی رواج داشته است. وجود اشکالات عمده در عملکرد سقف های ضربی با تیرآهن مانند عدم ایجاد یک دیافراگم مناسب بین ستون ها و مصرف زیاد فولاد در مقایسه با مقدار باربری ، باعث شد تا در سال ۱۳۵۶ با ارائه طرحی بهینه « سقف ضربی کُرمیت » نسبت به اصلاح این سیستم اقدام گردد.

سقف ضربی کُرمیت

در سیستم طاق ضربی کُرمیت وجود بتن روی سقف می تواند یک دیافراگم مناسب بین ستون ها ایجاد کند و همچنین به علت بازبودن جان تیرچه ها مقدار زیادی در مصرف فولاد صرفه جویی  می شود.

اگر چه از این سیستم در انبوه سازی استفاده نمی شود ، اما برای پروژه های کوچک و یا دور افتاده ، هنوز هم کاربرد دارد.

اجزای سقف کرومیت

تیرچه فولادی با جان باز

تیرچه فولادی با جان باز، نوعی سازه پیش ساخته می باشد که به شکل خرپاهای ویژه دو سر ساخته اجرا می گردد. این تیرچه ها در دو مرحله زمان اجرای بتن و قبل از گیرش آن و پس ازگرفتن بتن، بارگزاری می شوند. تیرچه های فولادی از بال تحتانی، اعضای قطری و بال فوقانی تشکیل می شود.

بال تحتانی این تیرچه ها از تسمه تولید شده و به عنوان عضو کششی خرپا عمل می کند. اعضای قطری اصولا میلگرد می باشند و به شکل مورب اجرا می شوند. بال فوقانی تیرچه می تواند از تسمه، ناودانی یا نبشی ساخته شده باشد. این بال در داخل بتن پوشش قرار می گیرد.

میلگرد حرارتی

از میلگردهای حرارتی برای مقابله با تنش های ناشی از افت و تغییرات دمایی استفاده می شود. این میلگردهای افت و حرارت در جهت عمود بر تیرچه ها و در قسمت بالایی سقف نصب می شوند.

بلوک پر کننده

بلوک ها در این نوع سقف معمولا نقش پر کننده دارند و در استحکام و مقاومت آن تاثیری نمی گذارند. جنس این بلوک ها از سیمان، سفال یا پلی استایرن می باشد.

کلاف عرضی

وجود کلاف عرضی در سقف کرومیت الزامی می باشد. حداقل عرض این کلاف ها ۱۰ سانتی متر و حداقل شامل دو میلگرد به قطر حداقل ۱۲ میلی متر می باشد.

در دهانه های کمتر از ۵.۵ متر اجرای حداقل یک کلاف عرضی الزامی می باشد. همچنین در دهانه های بزرگ، فاصله کلاف ها باید به گونه ای باشد که فاصله دو کلاف عرضی از ۲.۵ متر بیشتر نشود.

بتن رویه

بتن رویه بخشی از تیر مرکب می باشد. پس از اینکه تیرچه ها و بلوک ها را نصب کردند، بتن رویه اجرا می شود. بتن رویه به کمک تیرچه فولادی جان باز، بارهای وارده بر سقف را تحمل می نماید.

مزایای سقف کرمیت:

  • کاهش هزینه ها
  • امکان حذف کش ها
  • سرعت و سهولت اجرا
  • عدم نیاز به شمع بندی
  • پایین بودن تنش در  بتن
  • سهولت اجرا داکت (بازشو)
  • حذف رد فولاد در زیرسقف
  • امکان اجرای همزمان چند سقف
  • مقاومت نهایی و شکل پذیری بالا
  • یکنواختی زیر سقف (مصرف گچ و خاک کمتر)
  • امکان نظارت بر اجرای سقف در طول عملیات اجرایی
  • کاهش مصرف بتن و وزن کمتر سقف (حدود ۲۰%)
  • یکپارچگی  سقف و اسکلت (مقاومت در طول اجرای سقف)
  • امکان طراحی و اجرای سقف با دهانه ها و باربری های خاص

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

لینک های مفید
دکمه بازگشت به بالا

دانلود فایل

لطفا برای دریافت لینک دانلود اطلاعات خواسته شده را وارد نمایید.