مهندسی عمران

بتن مگر چیست؟ و کاربرد آن

بتن مگر در واقع یک بتن با عیار سیمان کم است که به منظور آماده سازی بستر خاکبرداری شده برای آرماتوربندی و صفحه گذاری اجرا می گردد.برای آشنایی بیشتر با بتن مگر در ادامه با پورتال جامع مهندسین ایران همراه باشید.

بتن مگر

بتن یکی از پرکاربردترین مصالح مورد استفاده در ساختمان سازی می باشد که به انواع مختلفی همچون بتون سبک ، سنگین ، معمولی ، بتن مگر و … دسته بندی می شود. بتن مگر (Lean Concrete) که به آن بتن لاغر یا بتن نظافت نیز گفته می شود، بتونی است که پیش از آغاز عملیات ساخت و ساز در بستر پروژه برای آرماتوربندی و صفحه گذاری اجرا می گردد. از این جهت به آن بتون لاغر گفته می شود که در تهیه آن از مقدار سیمان کمی استفاده می گردد.

بتن مگر چیست؟

در واقع بتن مگر که با نام های دیگری همچون بتون پوششی و بتون رگلاژ نیز شناخته می شود، نوعی بتون با عیار سیمان کم است. یکی از مهم ترین نکات در اجرای این نوع بتون ضخامت آن است. به طور کلی ضخامت بتن مگر بین ۱۰ تا ۱۵ سانتی متر می باشد. شایان ذکر است که در اجرای بتن مگر فونداسیون، بتون ریزی در هر طرف به اندازه ۵ تا ۱۰ سانتی متر بیشتر از ابعاد فونداسیون انجام می شود

بتن مگر

مواد تشکیل دهنده بتن مگر

مواد تشکیل دهنده بتن مگر همانند بتون معمولی شامل شن ، ماسه ، سیمان و آب بوده و تنها تفاوت آن در مقدار سیمان مصرفی می باشد. همان طور که پیشتر نیز بیان گردید، میزان سیمان مصرفی در این نوع بتون از بتون های معمولی کمتر می باشد. به طوری که مقدار سیمان مورد استفاده در تهیه این نوع بتون بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ کیلوگرم سیمان بر متر مکعب است. همچنین در این نوع بتون نیازی به مسلح سازی نمی باشد. شایان ذکر است که وزن مخصوص بتن مگر کمتر از بتون های معمولی می باشد.

کاربرد بتن مگر

اجرای بتن مگر در ساخت و ساز به دلایل مختلفی انجام می شود که برخی از مهم ترین آنها به شرح زیر می باشد:

  • به عنوان یک لایه پوششی در محافظت از سازه و جلوگیری از جذب آب بتون توسط خاک
  • جلوگیری از تماس مستقیم بتون اصلی فونداسیون با خاک و پیشگیری از نفوذ سیمان به خاک
  • آماده سازی بستر خاک برای پی ریزی و ایجاد یک سطح تراز و صاف و همگن برای اجرای فونداسیون سازه
  • تراز کردن کف پی در صورت خاکبرداری بیش از حد لزوم
  • به منظور پر کردن فضای خالی
  • استفاده از بتن مگر به عنوان زیر اساس در راهسازی و ساخت جاده با هدف افزایش استحکام جاده در برابر تنش های وارده

مراحل اجرای بتن مگر

اولین مرحله از اجرای بتن مگر پس از خاکبرداری محل پروژه و کوبیدن آن در صورت لزوم، آماده سازی کف پی به منظور بتون ریزی می باشد. بدین منظور بستر بتون ریزی را مرطوب می کنند تا از خروج سریع آب بتون از کف زیر پی و جذب آن و در نتیجه پوک شدن بتون جلوگیری به عمل آید. شایان ذکر است که این میزان رطوبت باید در حدی باشد که آب در کف پی جمع نگردد. پس از این مرحله بتون ریزی انجام می شود. در ادامه سطح بتون با استفاده از تخته ماله صاف می گردد. در انتها نیز عمل آوری بتون انجام می شود.

بتن مگر

نکات اجرای بتون مگر

  • در ساخت این نوع بتون که غالبا توسط دستگاه بتونیر کوچک انجام می شود باید دقت گردد که عملیات اختلاط تا حداقل ۲ دقیقه پس از اضافه نمودن آب ادامه یابد.
  • علاوه بر مرطوب نمودن خاک بستر لازم است که پیش از آغاز عملیات بتون ریزی به منظور دفع حشرات و همین طور جلوگیری از رویش گیاهان و نفوذ آن به فونداسیون ، بر روی سطح خاک گازوئیل یا ماده مناسب دیگری ریخته شود.
  • بهتر است که اجرای بتن مگر بلافاصله پس از عملیات گودبرداری انجام شود تا خاک بستر دچار تورم و هوازدگی نگردد.
  • در حین بتون ریزی باید دقت شود که در هیچ نقطه ای ارتفاع آن کمتر از ۱۰ سانتی متر نگردد. به عبارت دیگر بر اساس بند ۹-۷-۴-۸ مبحث نهم مقررات ملی ساختمان، بستر شالوده باید با حداقل ۱۰۰ میلی متر بتن مگر آماده و رگلاژ شود.
  • همان طور که پیشتر نیز بیان گردید بتون ریزی به اندازه ابعاد پی به علاوه ۵ تا ۱۰ سانتی متر از هر طرف انجام می شود، اما باید توجه داشت که به حریم همسایه تجاوز نگردد. همچنین باید توجه نمود که افزایش ضخامت بتن مگر بیشتر از ۱۵ سانتی متر توجیه چندانی ندارد.
  • در صورت اجرای بتن مگر بر روی شفته آهک ، باید سطح شفته آهک مرطوب شود تا از جذب آب بتون توسط آن و پوک شدن بتون جلوگیری گردد. بتن مگر باید پس از رسیدن مقاومت شفته آهک به ۱/۵ کیلوگرم بر سانتی متر مربع بر روی آن اجرا شود. یعنی در حالتی که با راه رفتن بر روی شفته آهک اثر کفش بر روی آن باقی نماند.
  • به منظور عمل آوری این نوع بتون ، باید حدود ۱۰ ساعت سطح آن مرطوب نگه داشته شود (این زمان بر حسب دمای محیط تعیین می گردد) و پس از گذشت یک روز می توان مراحل اجرایی بعدی را بر روی آن آغاز نمود.
  • از آنجایی که اجرای بتون مگر در زیر فونداسیون به منظور پاکسازی کف و اجرای دقیق تر فاصله گذاری آرماتوربندی از کف انجام می شود، لذا باید برای انجام آرماتوربندی بهتر به تمیز و یکنواخت بودن سطح توجه ویژه ای نمود.

مزای بتن مگر

همان طور که پیشتر نیز ذکر گردید اجرای بتن مگر موجب جلوگیری از خروج آب بتون شده و در نتیجه از پوک شدن آن جلوگیری می نماید. این بتون با ایجاد فاصله بین بتون اصلی فونداسیون و سطح خاک موجب جلوگیری از پوسیدن بتون توسط سولفات خاک می گردد و به این ترتیب از فونداسیون و اسکلت بتونی حفاظت می نماید. فراهم نمودن زمان کافی برای انجام فرآیند هیدراتاسیون و سفت شدن بتون در حالت عادی از دیگر مزیت های آن می باشد. همچنین اجرای بتن مگر امکان ساخت سازه بر روی زمین های نامناسب را فراهم می آورد.

دلایل استفاده از بتن کم سیمان

فوندانسیون‌هایی که از سیمان کم استفاده می‌کنند، با وجود داشتن مواد اولیه و وزن کمتر نسبت به سیمان پرتلند معمولی، در پایه‌سازی ساختمان‌ها بسیار مؤثر هستند.

یکی از کاربردهای جالب بتن مسلح، جلوگیری از تماس مستقیم بین بتن اصلی و خاک است. همچنین، این نوع بتن قادر است از آب جدا شده و آبکشی بهتری داشته باشد.

قابلیت بی‌نظیری که رگلاژ کف فونداسیون و ایجاد سطحی صاف برای پی‌سازی ایجاد می‌کند، دلیل دیگری است که مهندسین از این نوع بتن استفاده می‌کنند.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

لینک های مفید
دکمه بازگشت به بالا

دانلود فایل

لطفا برای دریافت لینک دانلود اطلاعات خواسته شده را وارد نمایید.