ماله پروانه ای یا ماله موتوری چیست؟ و کاربرد آن
برخی از کاربران می‌پرسند که ماله پروانه چیست و آیا تفاوتی با ماله پروانه ای دارد که باید گفت خیلی تفاوتی با هم ندارند و تنها یک اختلاف واژگانی است. از این نمونه‌ها می‌توان به این سوال که ماله برقی چیست هم اشاره کرد.
در واقع ماله برقی هم همان ماله پروانه‌ای است با این تفاوت که موتور آن الکتریکی است. در پاسخ به سوال پرتکرار شما عزیزان که گفته بودید «ماله موتوری چیست؟» هم باید دوباره به همین موضوع اشاره کنیم که تمامی این دستگاه‌ها یک چیز است و این اسامی در واقع اختلاف در نوع نام‌گذاری این دستگاه است. در ادامه بیشتر با ماله پروانه ای یا ماله موتوری آشنا خواهید شد پس با پورتال جامع مهندسین ایران همراه باشید.
ماله پروانه ای یا ماله موتوری
از ماله موتوری (Power Trowel) جهت مسطح کردن و ماله کشی محل بتن ریزی شده سطوح بزرگی همچون محوطه نمایشگاهی، پارکینگ طبقاتی، پمپ بنزین، کارخانجات، پیاده رو و سالن های ورزشی استفاده می شود. در عملیات ماله کشی سنگدانه های درشت تر به درون بتن فرو می رود و سطح، خلل و فرج نخواهد داشت لذا پس از استفاده از ماله برقی هیچگونه ناصافی در بتن مشاهده نمی شود.
و در انواع زیر ارائه می گردد:
- ماله موتوری بنزینی یا دیزلی
- ماله موتوری برقی
- ماله موتوری سرنشین دار
نحوه انتخاب ماله پروانه ای
ماله پروانه ای یا ماله موتوری برای سهولت در امر ماله کشی بتن ساخته شده است. برای استفاده از این نوع تجهیزات نسبت به اندازه فضای مورد استفاده ابعاد و ناوبری آن نیز متغیر است بدین صورت که ماله پروانه ای در سایز های ۶۰ سانتی متر (۲۴ اینچ)، ۷۵ سانتی متر (۳۰ اینچ)، ۹۰ سانتی متر (۳۶ اینچ) و ۱۲۰ سانتی متر (۴۶ اینچ) و ماله پروانه ای های سرنشین دار می باشد که عموما از ماله موتوری های ۶۰ و ۷۵ در قسمت های گوشه ای فضا ماله کشی استفاده می شود و در اصطلاح به این نوع ماله ها، ماله های گوشه زن یا کنار زن هم گفته می شود که در قسمت های دیگر به این موضوع اشاره شده است از ماله های سایز ۹۰ به وفور استفاده شده و مصرف معمول را دارد و همین طور ماله های ۱۲۰ و سرنشین دار ها که اغلب برای فضاهای بزرگتر استفاده می شود که به تسریع در عمل ماله کشی می افزاید.
از آنجایی که بتن تاریخ انقضا دارد (گیرایش بتن) برای انتخاب سایز ماله پروانه مورد نظرخود حتما به فضای مورد استفاده دقت شود که عمل ماله کشی قبل از گیرش کامل بتن انجام شده باشد.
مهمترین کاربرد ماله پروانه‌ای
ماله پروانه‌ای دستگاهی است که در مراحل آخر بتن‌ریزی برای صاف و صیقلی کردن بتن از آن استفاده می‌شود، مهمترین کاربرد ماله پروانه‌ای عبارت است از:
- صاف و صیقلی کردن سطوح بتن
- حذف لبه‌های باقیمانده که بعد از شمشه زنی روی سطح بتن باقیمانده است
- کف‌سازی سطوح وسیع همچون فرودگاه، نمایشگاه و سالن‌های ورزشی
- فرو بردن سنگ‌دانه‌های درشت‌تر به درون بتن و پرداخت نهایی سطح
- ازبین‌بردن ناهمواری و خلل‌وفرج باقیمانده روی بتن
- فشرده و متراکم کردن سطوح بتن
- حذف ترک‌های سطحی به وجود آمده
مشخصات فنی ماله پروانه ای یا موتوری
به ماله موتوری، ماله برقی و یا ماله پروانه ای نیز گفته می شود و اصطلاحا در انگلیسی به آن Power Trowel گفته می شود. انواع ماله بتن در ابعاد ۶۰، ۹۰ و ۱۲۰ سانتیمتر در دو نوع بنزینی و گازوئیلی موجود است.
- ماله موتوری بنزینی
- ماله موتوری گازوییلی
انواع ماله پروانه ای
- ماله موتوری
- ماله برقی
انواع ماله موتوری
- ماله تیغه ای
- ماله سینی دار
- ماله موتوری دستی
- ماله موتوری نفر بر یا سرنشین دار
اجزا ماله موتوری
- تیغه ماله پروانه ای یا موتوری
- شاسی ماله موتوری
- موتور ماله پروانه ای
- سینی ماله موتوری یا پروانه ای
ماله موتوری دستی یا ماله موتوری نفر بر پیاده دارای یک دسته موتوری می باشد که توسط نفر هدایت می شود و بتون را ماله کشی می کند. ماله موتوری نفر بر دارای صندلی سوار بر ماله جهت نشستن نفر می باشد و معمولاً در حجم های ماله کشی زیاد برای سهولت کار از ماله نفر بر استفاده می گردد.
امکانات ماله پروانه ای بتن
- پیشرفته ترین طراحی درایو تیغه
- تیغه های قابل تعویض
- گارد محافظ تیغه
- سوئیچ موتور توقف ایمنی واقع در بالای محور
- قابل تنظیم برای سازگاری ارتفاع اپراتور
سایزهای دستگاه ماله پروانه‌ای
ماله پروانه‌ای در سایزهای ۶۰، ۹۰ و ۱۲۰ سانت ارائه می‌شود. ماله موتوری بتن ۶۰ سانت به دلیل ابعاد کوچک برای فضای کوچک و محدودتر مثل داخل راهرو مناسب است و سایز ۱۲۰ آن به علت بزرگی برای سطوح وسیع‌تر مناسب است؛ اما پرکاربردترین سایز ماله ۹۰ سانت است که سایزی مابین ۶۰ و ۱۲۰ است که قابلیت استفاده در فضاها و اماکن بیشتری را دارد.
این ماله همچنین بیشترین فروش را در بین تمام ماله پروانه‌ای‌ها با ابعاد مختلف دارد. کاربرد ماله پروانه‌ای ۶۰، ۹۰ و ۱۲۰ سانت هیچ تفاوتی با هم ندارد به جز اینکه نوع ۶۰ سانت برای ماله‌کشی گوشه‌های دیوار یا ستون و غیره مورداستفاده قرار می‌گیرد که دو نوع دیگر چنین قابلیتی ندارند.
انواع برندهای شاسی ماله پروانه‌ای
امروزه کشورهای مختلفی اقدام به تولید ماله پروانه‌ای می‌کنند، کیفیت و قیمت هر یک از موارد زیر به برند و کشور سازنده بستگی دارد، بیشترین چیزی که در بازار ایران به فروش می‌رسد متعلق به کشورهای چین، ایتالیا، مالزی و بلژیک است.
البته استقبال مشتریان از محصولات چینی که قیمت مقرون‌به‌صرفه‌تری دارد بیشتر است.
در جدول زیر معتبرترین برندها و کشورهای سازنده آن را مشاهده می‌کنید:
| پرفروش‌ترین برندهای ماله پروانه ای در ایران | |
| نام برند | کشور سازنده |
| شاسی ردوکس | چین |
| شاسی برکر | ایتالیا |
| شاسی باریکل | ایتالیا |
| شاسی هیساکی | مالزی |
| شاسی کورمکس | چین |
| شاسی بی تی (BT) | بلژیک |
انواع برندهای موتور ماله پروانه‌ای
علاوه بر شاسی، موتور این دستگاه نیز از اهمیت بالایی برخوردار است، انواع مختلفی از موتورها را می‌توان روی ماله پروانه‌ای نصب کرد اما در ایران بیشتر از موتورهای زیر استفاده می‌شود:
- موتور روبین
- موتور هوندا
- موتور چینی
نحوه تعمیر و نگهداری ماله پروانه ای
برای صرفه جویی در وقت و هزینه و بیشتر شدن عمر ماله پروانه ای خود به نکات زیر توجه نمایید:
- بازدید هفتگی موتور و شاسی و بررسی پیچ ها و اتصالات
- بازدید مداوم از گیربکس شاسی ماله موتوری
- بازدید روزانه از روغن موتور
- تعویض روغن موتور در صورت نیاز
- تعویض روغن گیربکس شاسی ماله پروانه
- بررسی فیلتر هوا موتور ماله پروانه ای
- استفاده از سینی و تیغه ماله در مواقع مرتبط
- سینی ماله و تیغه ماله پروانه ای جز تجهیزات مصرفی ماله پروانه ای محسوب می شود و در مواقعی که فرسوده شده یا از بین میرود نسبت به تعویض آن اقدام شود.
- در حمل و نقل دستگاه از تیغه ها مراقبت کنید.
- در مواقع ماله کشی نسبت به تعیین درجه تیغه ها دقت نمایید.
- از برخورد افقی تیغه ها با اجسام سخت بپرهیزید.
- موتور دستگاه ماهی یک بار سرویس کامل شود.
نکات کلیدی که در حین ماله‌کشی باید رعایت کرد
در هنگام کار با ماله پروانه‌ای باید به برخی نکات توجه کنید، این نکات باعث می‌شود تا هم به دستگاه شما آسیبی نرسد و هم کار به بهترین نحو ممکن انجام شود:
- در هنگام کف‌سازی اگر آب روی بتن قرار گرفت یا به تعبیری آب و شیره بتن روی سطح آن آمد، عملیات کف‌سازی را متوقف کنید تا آب سطح تبخیر شود درصورتی‌که هوا رطوبت دارد و امکان تبخیر آب وجود ندارد یک‌لایه گونی روی سطح بتن کشیده و گرد سیمان خشک را روی گونی بریزید تا باعث جذب آب و خشک‌شدن سطح بتن شود.
- برای بتن تازه ریخته شده نمی‌توان از ماله موتوری استفاده کرد بلکه باید در ابتدا توسط شمشه ویبره سطح آن را صاف کرد.
- زمانی می‌توان از ماله پروانه‌ای استفاده کرد که اصطلاحاً بتون خودش را گرفته باشد به‌طوری‌که وقتی اپراتور روی آن راه میرود گرچه جای پای او روی سطح بتن مشخص است اما کفش یا پوتین وی داخل بتن فرو نخواهد رفت.
۴ نکته ایمنی که در اجرای بتن با ماله پروانه ای باید رعایت شود
رعایت نکات ایمنی در اجرای بتن با ماله پروانه‌ای بسیار توصیه می‌گردد تا از به‌وجودآمدن حوادث غیرمترقبه جلوگیری گردد.
- در هنگام استفاده از دستگاه ماله موتوری پوشیدن عینک ایمنی و چکمه‌های دارای محافظ فولادی در قسمت انگشتی ضروری است.
- برای تعویض تیغه‌ها، ابتدا دستگاه را خاموش و حتماً از دستکش ایمنی استفاده کنید.
- در هنگام استفاده از دستگاه و زمانی که دارید گوشه‌ها را ماله‌کشی می‌کنید جهت ایمنی و جلوگیری از آسیب به بتن، سرعت دستگاه را کاهش دهید.
- همیشه جهت کنترل و اپراتور آن از دو دست استفاده نموده، زیرا به دلیل سرعت و قدرت بالای دستگاه در صورت خارج‌شدن کنترل دستگاه از دست اپراتور، امکان به‌وجودآمدن حوادث ناگوار وجود خواهد داشت.
