مهندسی معماری

روف گاردن چیست؟

روف گاردن Roof Garden چیست؟

روف گاردن Roof garden یا فضای سبز روی پشت بام در کل به مکانی گفته میشود که فضای سبز بر روی سقف (چه پشت بام، چه حیاط و …) اجرا شده باشد و بستر کشت گیاه، در ارتفاعی بالاتر از سطح خاک زمین بر روی بستر مصنوعی شکل گرفته باشد؛ مانند کف لابی ساختمان که سقف پارکینگ را تشکیل میدهد، یا کف حیاطی که بر روی پارکینگ شکل گرفته و امکان کاشت گیاه بر روی خاک طبیعی زمین محیا نباشد.

روف گاردن میتواند از قراردادن چند گلدان روی پشت بام آغاز و به اجرای باغ و فضاهای سبزی همچون پارک ختم گردد. انتخاب نوع طراحی روف گاردن بستگی به عوامل مختلفی همچون، سازه ساختمان، کاربری، ویژگی های اقلیمی و حتی سلیقه شما دارد! عوامل ذکر شده در روش های گوناگون اجرایی به نام های روف گاردن گسترده، روف گاردن متمرکز و روف گاردن پرتابل و مدولار خلاصه میشوند.

تعریف عامیانه روف گاردن

به زبان عامیانه روف گاردن گسترده شیوه ای است که در آن شما خواستار سطح گسترده سبز و به صورت واضح تر اجرای سطوح چمنکاری شده روی پشت بام هستید! در این روش بعد از اجرای ایزولاسیون و زیرسازی مناسب پشت بام و تعبیه خروجی آب، سطح بام جهت کاشت چمن آماده می باشد. اما در روش متمرکز میتوانید درختان و بوته های زیبا و سرزنده نیز به پشت بام اضافه کنید. چرا که در این روش عمق کاشت بیشتری در اختیار شماست و اجرای باغچه ها به روش سنتی این امکان را در اختیار شما قرار میدهد.

روف گاردن

روف گاردن و تاریخچه پیدایش آن

باغچه های زیبای پشت بام، برای اولین بار در کشور آلمان خود نمایی کرد. در کشور آلمان اکثر قریب به اتفاق ساختمان ها دارای روف گاردن می باشند. این پشت بامهای سبز در آلمان رواج زیادی دارد حدودا ده درصد از ساختمان های آن دارای باغ بام هستند .

بام های سبز در ایالات متحده آمریکا نیز رواج پیدا نموده و می توان مثالی از مشهورترین آنها که در تالار شهر شیکاگو اشاره نمود. تالار شهر شیکاگو دارای بام سبزی بسیار سرسبز و زیبایی می باشد، که به واسطه پوشش گیاهی سرسبزش دمای این ساختمان نسبت به ساختمان های قدیمی که فاقد این نوع باغچه روی بام هستند ۲۵ درجه سانتیگراد پایین تر یا به عبارتی خنکتر است که این خود یک مزیت بزرگ و لذت بخش می باشد.

انواع روف گاردن یا باغ بام

روف گاردن گسترده
در این نوع بام از گیاهانی با رشد ریشه های کوتاه استفاده می گردد و باید قابلیت رشد در خاک با عمق کم را داشته باشند.

روف گاردن متمرکز
در این نوع باغ بام از گیاهانی با عمق ریشه زیاد و حداقل ۳۰ سانتی متری استفاده میگردد. از مزایای این نوع بام باغ میتوان در عدم محدودیت در انتخاب نوع گیاهان اشاره کرد. هر نوع گیاهی حتی انواع هندوانه، توت فرنگی و حتی گیاهان دارویی مانند پونه، اسطوخودوس قابل کاشت می باشد.

روف گاردن

طراحی روف گاردن

روف گاردن به مساحت قابل ساخت یک پروژه افزوده، و مکان جدیدی برای اجتماع درون محیطی فراهم می آورد. که این امـر در سالهای اخیر با توجه به ارائه راهـکارهای اجرایی مناسب، مورد توجه مهندسین مشاور، معماران و سازندگان در صنعت ساختمان کشورمان گردیده است.

در طراحی روف گاردن و ساخت باغ بام، المان های مختلفی چون انواع آبنما، آلاچیق و پرگولا، گلدان های پرتابل یا ثابت با فضای سبز مناسب، چمن های طبیعی و مصنوعی، نیمکت با چوب های اشباع، باربیکیو آشپزخانه های صحرایی و گاهی حتی بنا به سفارش جکوزی، استخر های فایبر گلاس و محل هایی جهت آفتاب گرفتن، مورد استفاده قرار می گیرند

طراحی روف گاردن یا باغ بام شامل دو مرحله عمرانی (اجرای ایزولاسیون و زهکشی) و لنداسکیپ (اجرای فضای سبز و تجهیزاتی مانند آلاچیق، باربی کیو، آبنما) می باشد. استفاده از مصالح نوین ژئوسنتتیک مانند ژئوممبران، ژئودرین و ژئوتکستایل در تسریع، کاهش هزینه ها و بالا بردن ایمنی سیستم ایزولاسیون، زهکشی و فیلتراسیون بام بعنوان یکی از اساسی ترین اجزاء ساختمان می باشد.

روفگاردن یا باغ بام را می توان با گذاشتن چند گلدان در پشت بام شروع کرد و در آخر به اجرای فضای سبز ختم کرد. این باغچه های روی بام می توانند یک آبشار زیبا یا یک باغچه پر از بوته میوه و گل یا یک آلاچیق چوبی کوچک داشته باشد.

مزایای روف گاردن در بام ساختمانها چیست؟

روفگاردن با پوشش گیاهی خود مانع از هدر رفتن آب باران شده و کمتر این آب روانه فاضلاب شهری شده و بیشتر به خورد آن اکوسیستم می شود. از طرفی این بام باغ باعث کاهش آلودگی هوای شهری شده و کربن موجود در دود موجود در هوا را گرفته و به جای آن اکسیژن به محیط تحویل می دهد. حتی همانطور که قبلا اشاره کردم مثل یک عایق حرارتی و دمایی در ساختمان عمل نموده، دمای هوا را گرفته و باعث خنک تر شدن محیط می شود .

حتی اگر محیط بالای بام سبز نیز با شیشه پوشانده شود می تواند انرژی خورشیدی را بگیرد و تولید انرژی نیز نماید. همچنین این باغچه های روی بام که بر روی یک عایق ایجاد شده و با پوشش گیاهی مناسبش باعث افزایش عمر سقف نیز می شود و از نظر زیبایی و طراوت بخشیدن به محیط نیز بسیار پسندیده می باشد .

معایب روف گاردن کدامند؟

ایجاد پوشش گیاهی در برخی از مناطق جغرافیایی قابل اجرا و عملی نمی باشد. چرا که آن محیط شرایط مناسبی جهت این عمل را دارا نمی باشد. برخی از ساختمانها و بناها هم وجود دارند که نقشه و نوع ساختمان و بنای آن توانایی تحمل خاک و وزن پوشش گیاهی را بر روی بام خود ندارد .

از طرفی عواملی همچون مشکل در زهکشی، ته نشینی ذرات خاک، و نشست خاک و ایجاد گودال و همچنین ریشه دواندن گیاهان درون سقف، سنگین شدن سقف، سخت شدن سطح خاک و آسیب دیدن سطح صاف سقف، نیز از جمله معایب روف گاردن و ایجاد فضای سبز در بام های ساختمانها می باشد.

روف گاردن

نکات مهم برای ساخت روف گاردن

محل اجرای روف گاردن لزوما بام ساختمان نیست. لابی ســـاختمانها، بـــا توجـــه بـــه اینکـــه اصولا روی ســـقف اجـــرا می شـــوند یکی از گزینه هایـــی هســـتند کـــه سیســـتم بـــام ســـبز یا باغ بام روی آنهـــا قابـــل اجراســـت.

پاسیو ها نیـــز از ایـــن قاعـــده مســـتثنی نیسـتند و مـــکان مناســـبی بـــرای اجـــرای روف گاردن هســـتند. تراس هـــا، بـــه علت خصوصـــی بـــودن، یکی از اولیـــن هدفهای اجرای این سیســتم هســـتند. پوشـــیده بودن سقف تراســـها باعث ایجاد محیطـــی متفاوت با بـــام از نظر عملکرد هســـتند.

گیاه مناسب روفگاردن
ویژگی هایی مانند میزان تحمل گرما و نور مستقیم خورشید و رشد ریشه گیاه باید در زمان تهیه گیاه در نظر گرفته شود.

فضای سبز روی پشت بام
فضای سبز می تواند ترکیبی از گیاهان و گلدان و بوته میوه باشد.

آبیاری اتوماتیک
برای حفظ و نگهداری گیاهان و آبیاری گیاهان در زمان های مشخص از آبیاری اتوماتیک و قطره‌ای هوشمند استفاده می شود که از اجزای اصلی و مهم به شمار می آید.

نورپردازی فضای سبز پشت بام
از عناصری که در طراحی لاکچری و زیبای روف بسیار مؤثر است و هزینه بالایی دارد.

زیرسازی پشت بام
روش مدولار زیر سازی استاندارد بام را انجام می دهد و آماده سازی سطح تمام پشت بام صورت می گیرد.

کف سازی فضای پشت بام
کف به سه صورت چوبی و شن و قلوه سنگ تزئینی ارائه می شود. هرچه میزان و سطح این کف‌ ها بیشتر باشد هزینه هم بیشتر می شود.

تجهیزات جانبی پشت‌ بام
آلاچیق، آتریوم، مبلمان آبنما، فضاهایی مانند آشپزخانه همه جزو تجهیزات جانبی هستند. در اجرای روف گاردن قیمت پایین مساوی است با کیفیت پایین یک محصول، پس در نظر بگیرید که استفاده از متریال و المان های نامناسب در این پروژه‌ها دارای هزینه‌های بعدی سنگینتری خواهد بود.

روف گاردن

ویژگی های ساخت و احداث روف گاردن چیست؟

روف گاردن در هر بامی و اغلب قریب به اتفاق و در هر زیست بومی قابل اجرا می باشد. باغ سبز یا همان روفگاردن محیطی زیبا و با طراوت برای اجرای سلیقه هر شهروند خوش ذوقی تلقی می شود. مکانی که می توان آن را با عایق پوشاند و با سیستم درست زهکشی و آب رسانی کرد و با فراهم آوردن بستر مناسب از خاک حاصلخیز، گونه های گیاهی متنوعی، با توجه به شرایط و اقلیم آب و هوایی منطقه کاشت .

روف گاردن با ایجاد محیطی مفرح و زیبا در ارتفاع با مناظری متفاوت از آنچه بطور معـمول می بینیم، آن هم در فضای گمشده ای از ساختمان که تاکنون بلااستفاده به نظر می رسیده است، بدون شک ایده جالب و منحصر به فرد به منظور ارتقای سطح کیفی زندگی و همچنین افزایش ارزش بـنا و ساختمــان خواهـد بود از دیدگاه مهندسی سازه، طراحی ساختمان با باغ بام منجر به افزایش پایداری و مدیریت صحیح باران های سیل آسا و آب باران می گردد.

چند تصور غلط رایج در بین مردم در مورد طراحی باغ بام

۱- باغ بام مستعد نشت هستند.

شواهد کمی وجود دارد که روف گاردن را به نشتی پیوند می دهد. واقعیت این است که باغ بام از غشای ضد آب سقف یک ساختمان محافظت میکنند و آنرا از تابش نور ماوراء بنفش که باعث زنگ زدگی میشود محافظت می کنند. به طور خلاصه، اگر به درستی نصب شود، باغ بام ها می توانند عمر سقف ساختمان را طولانی کنند.

۲- باغچه های پشت بام می توانند مشکلات ساختاری ایجاد کنند.

در ساختمان های جدید، معماران و مهندسان سازه در حال حاضر حتی در زمان طراحی ویلا یا ساختمان ها، میزان باری که در اثر محوطه سازی که شامل آلاچیق، پرگولا، فضای سبز و یا آبنما موجود برای روف گاردن را نیز در نظر می گیرند. با این وجود، در پشت بام های سبز مقاوم ،برای تقویت بار اضافی براثر توسعه یک باغ بام، وهمچنین بارهای زنده مانند آب باران و برف باید آرماتور هایی ساخته شود.

۳- باغ های پشت بام گران و باکیفیت بالا هستند.

اگر کسی نمی داند از کجا شروع کند ایجاد یک باغ بام پرهزینه به نظر می رسد. به همین دلیل مشاوره ای از متخصصان، معماران، طراحان منظر، محوطه سازی و مهندسان سازه، لازم است. آنها می توانند برای کوتاه مدت و بلند مدت بهترین و اقتصادی ترین ایده ها و راه حل های طراحی باغ بام را ارائه دهند.

با توجه به ویژگی های محیط، هنگام طراحی منظر، محوطه سازی یا فضای سبز باید انواع گیاهان فصلی را درنظر بگیرید، تا سیستم های بستر و زهکشی مورد استفاده تعیین شود. متخصصان به احتمال زیاد بسترهای ضخیمتری را پیشنهاد می کنند که می توانند آب بیشتری جذب کنند و سیستم زهکشی که بتواند آب را ذخیره کرده و آن را در هوای گرم تر آزاد کند. به این ترتیب، نیاز آبیاری بسیار کاهش می یابد.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

لینک های مفید
دکمه بازگشت به بالا

دانلود فایل

لطفا برای دریافت لینک دانلود اطلاعات خواسته شده را وارد نمایید.