کابل مخابراتی چیست؟
اگر خواهان آشنایی با کابل مخابراتی و موارد استفاده از آن هستید، این مطلب همان چیزی است که به آن نیاز دارید. ما در این مقاله شما را با کابل مخابراتی، انواع مختلف آن آشنا میکنیم.
امروزه به منظور آسان‌تر کردن ارتباطات و انتقال دادههای مختلف از کابل‌های مخابراتی استفاده میشود. همچنین، برای انتقال سیگنالهای مهم و قوی همچون اینترنت گاهاً به کابل‌های مخابراتی نیاز است. در واقع، میتوان گفت استفاده از این کابلها بیش از گذشته نیاز است. اگر تمایل دارید با کابل مخابراتی و کارکردهایش آشنا شوید، این مقاله مناسب شما است. پس در ادامه همراه پورتال جامع مهندسین ایران باشید.
کابل مخابراتی چیست؟
کابل های مخابراتی از مهم ترین اجزا در برقراری ارتباطات به شمار می آیند که با گذشت زمان ساختار آن ها با پیشرفت های زیادی همراه بوده است به گونه ای که امروزه شاهد استفاده از طیف وسیعی از کابل های مخابراتی می باشیم. کابل مخابراتی در گروه کابل های ارتباطی قرار می گیرد و وظیفه انتقال اطلاعات را بر عهده دارد. با توجه به طبقه بندی که برای این کابل ها در نظر گرفته شده است، می توان این کابل های ارتباطی را در دو دسته کابل های مسی و نوری تقسیم نمود که در ادامه هر کدام به تفصیل مورد بررسی قرار می گیرد.
انواع کابل مخابراتی
در ادامه به بررسی انواع کابل مخابراتی می پردازیم.
کابل مخابراتی مسی
کابل های مخابراتی مسی داری مغزی از جنس مس بوده و به دو نوع هوایی و زمینی تقسیم می شوند. با توجه به این موضوع که کابل های مسی هوایی بیشتر در معرض نور خورشید و بارندگی قرار دارند، در جهت افزایش مقامت بر روی آن یک روکش قرار گرفته است تا این امکان وجود داشته باشد که برای سال های متوالی مورد استفاده قرار گیرد. البته همین روکش که باعث افزایش مقاومت کابل می شود می تواند باعث کاهش انعطاف پذیری کابل شود، از این رو بیشتر برای محیط های بیرونی ساختمان ها از آن ها استفاده می شود.
کابل های زمینی با توجه به خصوصیاتی که دارند قابلیت خمش بیشتری داشته و از آن ها می توان برای محیط های داخلی ساختمان استفاده نمود.
انواع کابل های مخابراتی مسی
در ادامه انواع کابل های مخابراتی مسی مورد بررسی قرار می گیرند.
کابل مسی مخابراتی ژله فیلد خاکی (BFC)
کابل ژله فیلد خاکی در شبکه های مخابراتی برای کابل مشترکین و به صورت دفن مستقیم در زیر خاک مورد استفاده قرار می گیرد. کابل BFC در سایزهای ۱۰ زوج تا ۱۸۰۰ زوج تولید می گردد. ساختمان این کابل به گونه ای طراحی شده است که می تواند در برابر صدمات مکانیکی که در هنگام دفن کابل به بدنه آن وارد می شود، مقاومت نماید.
این نوع کابل معمولا از کافو تا پست نصب شده و قطر هادی آن معمولا از ۰.۴ میلی متر و ۰.۶ میلی متر می باشد.
ساختار کابل ژله فیلد خاکی مطابق شکل بالا به ترتیب زیر می باشد:
- هادی (مس)
- عایق
- ژله گرم
- نوار پلی استر
- نوار آلومینیوم
- روکش داخلی
- آرمور
- روکش خارجی
کابل مسی مخابراتی ژله فیلد کانالی (CFC)
کابل ژله فیلد کانالی در شبکه های مخابراتی به عنوان کابل مشترکین معمولا بین مراکز مخابرات تا کافو مورد استفاده قرار می گیرد.
کابل CFC برای نصب در کانال مناسب بوده و معمولا از ۱۰ زوج تا ۲۴۰۰ زوج تولید می شود.
ساختار کابل ژله فیلد کانالی مطابق شکل بالا به ترتیب زیر می باشد:
- هادی (مس)
عایق - ژله گرم
- نوار پلی استر
- شیلد آلومینیوم
- روکش نهایی
کابل مسی مخابراتی ایرکور کانالی (CUC)
کابل ایرکور کانالی بین مراکز مخابراتی و هم چنین از مراکز مخابراتی تا کافو مورد استفاده قرار می گیرد. هسته کابل CUC فاقد ژله بوده و پس از نصب در شبکه با هوای فشرده خشک هواگذاری می شود. این نوع کابل مناسب استفاده در کانال بوده و معمولا از ۱۰ زوج تا ۲۴۰۰ زوج تولید می گردد. قطر هادی این کابل ها معمولا از ۰.۴ میلی متر تا ۰.۶ میلی متر می باشد.
ساختار کابل ایرکور کانالی مطابق شکل بالا به ترتیب زیر می باشد:
- هادی (مس)
- عایق
- نوار پلی استر
- روکش داخلی
- شیلد آلومینیوم
- روکش خارجی
کابل مسی مخابراتی مهاردار هوایی (SSC)
این نوع کابل ها در شبکه های محلی و روستایی به صورت نصب بر روی تیرهای نگهدارنده استفاده می گردد. قدرت هدایت بالا، مقاومت و حفاظت در برابر رطوبت از ویژگی های کابل مهاردار به شمار می آید.
با توجه به کاربرد این کابل ها تعداد زوج های بکار رفته در کابل کم بوده و حداکثر ۲۰۰ زوج می باشد. سیم مهار بکار رفته شامل رشته فولاد گالوانیزه تابیده شده می باشد که به صورت موازی با هسته کابل قرار می گیرد.
ساختار کابل مهاردار مخابراتی هوایی مطابق شکل بالا به ترتیب زیر می باشد:
- هادی (مس)
- عایق
- نوار پلی استر
- شیلد آلومینیوم
- مسنجر
- روکش نهایی
- وب
کابل مسی مخابراتی هوایی ساده (AC-AZY(ST)ZY)
این نوع کابل ها جهت اتصال نقاط توزیع (پست) به مشترکین بکار می رود. در ساختار کابل مخابراتی هوایی ساده هادی ها از سیم نرم تشکیل شده که با لایه هایی از پلی اتیلن پوشش داده شده اند. هادی های عایق شده به صورت زوج به هم تابیده و زوج ها هسته کابل را تشکیل می دهند.
هسته کابل با نوار پلی استر به همراه سیم زمین توسط فویل آلومینیومی پیچیده شده و سرانجام روکشی از پلی اتیلن مشکی بر روی کابل قرار می گیرد.
با توجه به کاربرد این نوع کابل ها، تعداد زوج های بکار رفته در کابل کم و حداکثر ۲۰۰ زوج می باشد. کابل مخابراتی هوایی ساده مناسب نصب کابل مخابراتی هوایی و نصب خارج از ساختمان می باشد.
ساختار کابل مخابراتی هوایی ساده مطابق شکل بالا به ترتیب زیر می باشد:
- هادی (مس)
- عایق
- نوار پلی استر
- سیم تخلیه
- فویل آلومینیوم
- روکش نهایی
کابل مسی مخابراتی توزیع (MDF)
کابل MDF جهت استفاده بین اتاق کابل تا اتاق MDF مورد استفاده قرار می گیرد. ساختمان کابل مشابه کابل مخابراتی هوایی ساده می باشد با این تفاوت که عایق و روکش آن از جنس PVC می باشد.
سیم زمین در این نوع کابل های مخابراتی با روکشی از قلع پوشیده می شود و معمولا در اندازه های ۱۰۰ زوج و ۲۰۰ زوج تولید می شود.
ساختار کابل توزیع مطابق شکل بالا به ترتیب زیر می باشد:
- هادی (مس)
- عایق
- نوار پلی استر
- سیم تخلیه
- فویل آلومینیوم
- روکش بیرونی
کابل مخابراتی دوبل هوایی مهاردار (کابل مخابراتی جنگی)
کابل مخابراتی دوبل هوایی مهاردار (DW)، که با نام کابل مخابراتی جنگی نیز شناخته می شود، یک مشترک را به پست متصل می نماید. این کابل جهت ارتباط پست تلفن به مشترکان نهایی مورد استفاده قرار گرفته و می تواند جهت توسعه کابلی از پست های تلفن و یا ترمینال های تلفن به ساختمان های مشترکان استفاده گردد. در ساختار این کابل دو رشته سیم مسی به همراه یک مفتول فولادی به عنوان مهار با پوششی از مواد پلی اتیلن مشکی به کار رفته و سیم دوبل مخابراتی هوایی مهاردار را تشکیل می دهند. معمولا قطر هادی مسی از ۰.۵ میلی متر الی ۰.۹ میلی متر و قطر سیم فولادی ۰.۹ میلی متر الی ۱.۲ میلی متر می باشد.
ساختار کابل مخابراتی دوبل هوایی مهاردار یا کابل مخابراتی جنگی مطابق شکل بالا به ترتیب زیر می باشد:
- هادی (مس)
- سیم فولادی گالوانیزه شده
- روکش نهایی
- وب
کابل مخابراتی فیبر نوری
کابل های فیبر نوری مخابراتی از رشته های بلند و باریک از جنس یک ماده شفاف همچون شیشه و یا پلاستیک ساخته می شوند و می توانند با سرعت بالاتر اطلاعات را منتقل نمایند. فیبر نوری دارای پهنای باند بسیار بالاتر از کابل‌های معمولی می‌باشد و با توجه به نوع کاربرد در انواع مختلف سینگل مود (OS1، OS2) و مالتی مود (OM1، OM2، OM3، OM4، OM5) برای استفاده در داخل و یا خارج از ساختمان تولید می شوند.
کابل مخابراتی فیبر نوری بیرونی (Outdoor)
کابل های فیبر نوری مخابراتی که در بیرون از محیط ساختمان و جهت ارتباط مابین ساختمان ها مورد استفاده می گیرند معمولا در مقابل آتش سوزی مقاوم بوده و همچنین ضد رطوبت می باشند که می تواند کاربری آن در محیط های مختلف و داخل کانال ها را فراهم نماید. حداکثر فاصله ای که مجاز است این کابل در داخل ساختمان وارد شود ۱۰ متر است.
با توجه به پیشرفت هایی که در تکنولوژی به وجود آمده است امروزه شاهد تولید کابل های فیبر نوری با مقاومت بالا و وزن بسیار کم هستیم.
این کابل های مخابراتی برای کاربردهای هوایی، زمینی، دریایی و هم چنین قرار گرفتن در زیر خاک تولید می شوند و معمولا در انواع دو حالت یا چند حالتی به بازار عرضه می شوند.
از دیگر ویژگی های کابل های مخابراتی فیبر نوری Outdoor می توان به امکان تحمل رطوبت بالا، پوشش ضد جونده و هم چنین تحمل محدوده ی دمایی منفی ۴۰ تا مثبت ۸۰ درجه اشاره نمود.
کابل مخابراتی فیبر نوری داخل ساختمان (Indoor)
با توجه به اینکه در محیط های داخلی محدودیت های زیادی وجود دارد، کابل های نوری مورد استفاده در این محیط ها باید از انعطاف بالاتری برخوردار باشند از این رو در داخل هر تیوب ژل بی رنگ قرار دارد تا باعث شود قابلیت انعطاف فیبر بالا رفته و در برابر ضربه مقاوم گردد. هم چنین این کابل ها با توجه به این که در محیط های داخلی قرار می گیرند، فاقد روکش دارای مواد سمی و هالوژن ها هستند تا ایمنی محیط نیز بالا برود. با توجه به احتمال آتش سوزی در محیط های مختلف، در ساخت کابل های فیبر نوری از مواد اولیه ای استفاده می شود تا مقاومت این کابل ها در مقابل آتش سوزی بالا برود.
انواع کابل مخابراتی فیبر نوری
در ادامه انواع کابل مخابراتی فیبر نوری مورد بررسی قرار می گیرد.
کابل مخابراتی نوری ژله فیلد خاکی (OBFC)
کابل نوری مخابراتی ژله فیلد خاکی اغلب در شبکه های زیر ساخت و بین شهری در مسافت های طولانی مورد استفاده قرار می گیرد و مستقیما داخل خاک دفن می گردد. این کابل دارای یک محافظ نوار استیل دندان اره ای (کروگیت) می باشد.
ساختار کابل نوری مخابراتی ژله فیلد خاکی مطابق شکل بالا به ترتیب زیر می باشد:
- عنصر مقاوم مرکزی
- روکش عنصر مقاوم
- فیبر نوری
- لوز تیوب
- ژله سرد
- فیلر
- ژله گرم
- نوار پلی استر
- عناصر تقویت کننده مرکزی
- روکش داخلی
- آرمور
- روکش بیرونی
کابل مخابراتی نوری خشک خاکی (OBUC)
کابل نوری مخابراتی خشک خاکی اغلب در شبکه های زﯾﺮ ﺳﺎﺧﺖ درون شهری و بین مراکز مخابراتی استفاده می شود. با وجود مقاومت کم تر کابل OBUC در مقابل رطوبت به نسبت کابل OBFC، به دلیل قیمت ارزان تر، امکان استفاده از کابل OBUCنیز برای مصارفی که کابل در درون خاک قرار می گیرد وجود داشته و توجیه پذیر است.
ساختار کابل مخابراتی نوری خشک خاکی مطابق شکل بالا به ترتیب زیر می باشد:
- عنصر مقاوم مرکزی
- روکش عنصر مقاوم
- فیبر نوری
- لوز تیوب
- ژله سرد
- فیلر
- نخ جاذب رطوبت
- نوار جاذب رطوبت
- عناصر تقویت کننده میانی
- روکش داخلی
- آرمور
- روکش بیرونی
کابل مخابراتی نوری ژله فیلد کانالی (OCFC)
کابل مخابراتی نوری ژله فیلد کانالی اغلب در شبکه های درون شهری و بین مراکز مخابراتی استفاده می شود. این کابل به دلیل وجود داشتن ژله در ساختار آن، مقاومت بسیار بالایی در مقابل رطوبت دارد و در استفاده طولانی مدت در کانال ها دچار تضعیف ناشی از ترک نخواهد شد.
ساختار کابل مخابراتی نوری ژله فیلد کانالی مطابق شکل بالا به ترتیب زیر می باشد:
- عنصر مقاوم مرکزی
- روکش عنصر مقاوم
- فیبر نوری
- لوز تیوب
- ژله سرد
- فیلر
- ژله گرم
- نوار پلی استر
- عناصر تقویت کننده میانی
- روکش داخلی
- نوار آلومینیوم
- روکش بیرونی
کابل مخابراتی نوری خشک کانالی (OCUC)
کابل نوری مخابراتی خشک کانالی دارای ساختار متفاوتی با کابل OCFC و بدون ژله یا خشک می باشد. برای حفاظت کابل در مقابل نفوذ رطوبت از نوار جاذب رطوبت استفاده می شود.
ساختار کابل مخابراتی نوری ژله فیلد کانالی مطابق شکل بالا به ترتیب زیر می باشد
- عنصر مقاوم مرکزی
- روکش عنصر مقاوم
- نخ جاذب رطوبت
- فیبر نوری
- لوز تیوب
- ژله سرد
- فیلر
- نوار جاذب رطوبت
- عناصر تقویت کننده میانی
- روکش بیرونی
کابل مخابراتی نوری مهاردار هوایی
در ادامه انواع کابل نوری مخابراتی مهاردار هوایی مورد بررسی قرار می گیرد.
کابل نوری خشک مهاردار هوایی تک روکشه (OSSC/SJ/Dry)
کابل نوری مخابراتی خشک مهاردار هوایی تک روکشه در مناطق روستایی و مخابراتی مورد استفاده قرار می گیرد. سیم مهار بکار رفته شامل ۷ رشته فولادی گالوانیزه می باشد که به هم تابیده شده و به صورت موازی با هسته کابل قرار می گیرد و بنابراین مقطع کابل شکل ۸ لاتین می باشد.
ساختار کابل نوری مخابراتی خشک مهاردار هوایی تک روکشه مطابق شکل بالا به ترتیب زیر می باشد:
- عنصر مقاوم مرکزی
- روکش عنصر مقاوم
- نخ جاذب رطوبت
- فیبر نوری
- لوز تیوب
- ژله سرد
- فیلر
- نوار جاذب رطوبت
- روکش بیرونی
- وب
- سیم مهار
کابل مخابراتی نوری ژله فیلد مهاردار هوایی تک روکشه (OSSC/SJ/Jelly)
کابل نوری ژله فیلد مهاردار هوایی تک روکشه در مناطق روستایی و مخابراتی که دارای رطوبت بالا می باشد مورد استفاده قرار می گیرد. سیم مهار بکار رفته شامل ۷ رشته فولادی گالوانیزه می باشد که به هم تابیده شده و به صورت موازی با هسته کابل قرار می گیرد و بنابراین سطح مقطع کابل به شکل ۸ لاتین می باشد.
ساختار کابل نوری ژله فیلد مهاردار هوایی تک روکشه مطابق شکل بالا به ترتیب زیر می باشد:
- عنصر مقاوم مرکزی
- روکش عنصر مقاوم
- فیبر نوری
- لوز تیوب
- ژله سرد
- فیلر
- ژله گرم
- نوار پلی استر
- نوار آلومینیوم
- روکش نهایی
- وب
- سیم مهار
کابل مخابراتی فیبر نوری خشک مهاردار هوایی آرموردار دو روکشه (OSSC/DJ/Dry-Armoured)
برای حفاظت از کابل نوری مهاردار هوایی در مناطقی که احتمال آسیب دیدن کابل وجود داشته باشد هم چون مناطق نظامی و مناطقی که احتمال تیر اندازی توسط شکارچیان وجو دارد، در ساختار کابل از نوار فولادی روکش دار دندان اره ای با روکش پلیمری (کروگیت) استفاده می شود.
ساختار کابل نوری مخابراتی خشک مهاردار هوایی آرموردار دو روکشه مطابق شکل بالا به ترتیب زیر می باشد:
- عنصر مقاوم مرکزی
- روکش عنصر مقاوم
- نخ جاذب رطوبت
- فیبر نوری
- لوز تیوب
- ژله سرد
- فیلر
- نوار جاذب رطوبت
- عناصر تقویت کننده میانی
- روکش داخلی
- آرمور
- روکش بیرونی
- وب
- سیم مهار
کابل مخابراتی ADSS
کابل مخابراتی ADSS دارای ساختاری متفاوت و بدون ژله یا خشک می باشد. برای حفاظت کابل در مقابل نفوذ رطوبت از نوار جاذب رطوبت استفاده می شود. این کابل در مجاورت کابل های فشار قوی استفاده می گردد ودارای روکش مقاوم ضد ترک (Anti Track) می باشد.
نیروی کشش کابل مخابراتی ADSS زیاد است که البته متناسب با شرایط جوی و نحوه کاربرد نیروی کشش متناسب تنظیم و طراحی می گردد.
ساختار کابل مخابراتی ADSS مطابق شکل بالا به ترتیب زیر می باشد:
- عنصر مقاوم مرکزی
- روکش عنصر مقاوم
- نخ جاذب رطوبت
- فیبر نوری
- لوز تیوب
- ژله سرد
- فیلر
- نوار جاذب رطوبت
- عناصر تقویت کننده میانی
- روکش بیرونی
کابل مخابراتی نوری با تیوب مرکزی
در ساختار کابل مخابراتی نوری با تیوب مرکزی فیبرها درون یک تیوب در مرکز کابل قرار می گیرند. در اطراف تیوب مرکزی بر حسب نیاز از عنصر مقاوم میانی استفاده شده و سپس یک لایه روکش بر روی آن قرار می گیرد و بر اساس نوع کاربرد جنس روکش تغییر می کند.
ساختار کابل مخابراتی نوری با تیوب مرکزی مطابق شکل بالا به ترتیب زیر می باشد:
- فیبر نوری
- لوز تیوب
- ژله سرد
- عناصر تقویت کننده میانی
- روکش نهایی
کابل مخابراتی ترکیبی فیبر نوری و برق Composite Cables (Power & Optic)
در ساختمان کابل مخابراتی ترکیبی فیبر نوری و برق، ترکیبی از کابل مخابراتی نوری و مسی، برق و شبکه به کار رفته است و دارای کاربردهای خاص از قبیل دوربین مدار بسته (CCTV)، سیستم های کنترلی راه آهن و غیره می باشد. این کابل مخابراتی دارای یک محافظ نوار استیل دندان اره ای با روکش پلیمری (کروگیت) یا سیم فولادی (SWA) برای مقاوت در برابر فشارهای محیطی می باشد.
در جهت ایجاد مقاومت کششی بیشتر گاها در ساختار کابل از نخ کولار استفاده می شود. روکش بیرونی در این نوع از کابل بر اساس نوع کاربرد و درخواست مشتری LSZH یا UDPE می باشد.
ساختار کابل مخابراتی ترکیبی فیبر نوری و برق مطابق شکل بالا به ترتیب زیر می باشد:
- عنصر مقاوم
- یونیت کابل نوری
- یونیت کابل برق
- نوار جاذب رطوبت
- عنصر مقاوم میانی
- روکش داخلی
- آرمور
- روکش بیرونی
- نخ جاذب رطوبت
کاربرد کلی کابل زوجی
کابل های زوجی مسی ساده ترین وسیله برای برقراری خطوط مخابراتی هستند. در مراکز مخابرات، شبکه های ارتباطی و خطوط داخلی ساختمان ها از کابل های مخابراتی مسی زوجی استفاده می شود.
سیم تلفن تک زوج تحت عنوان سیم رانژه می شناسند که اکثرا برای ارتباط برقرار کردن میان پورت های ترمینال های کروز به کار گرفته می شود. سیم تلفن دو زوج در بیشتر مواقع برای ارتباط گوشی های تلفن با پریز تلفن به کار گرفته می شود.کابل چهار زوج مخابراتی برای استفاده در داخل و خارج ساختمان استفاده می شود.
منبع: famcocorp
