بیت کوین چیست؟ همه چیز درباره بیت کوین
بیت کوین (به انگلیسی: bitcoin) یک شبکه و ارز پرداخت جدید است. تراکنش های این شبکه به صورت همتا به همتا و بدون نیاز به واسطه ها انجام می شوند. این بدان معناست که ما برای انجام تراکنش ها نیاز به نهاد های متمرکز مانند بانک یا موسسات دیگر نداریم.
تفاوت اصلی بیت کوین با ارزهای سنتی غیرمتمرکز بودن آن است. بیت کوین روی یک پایگاه داده غیرمتمرکز به اسم بلاک چین فعالیت می کند. رایانهای است.در ادامه با پورتال جامع مهندسین ایران همراه باشید.
بیت کوین چیست ؟ آشنایی با پادشاه ارزهای دیجیتال
بیت کوین نخستین پول رمزنگاری شدهای است که در دنیا ایجاد شده است. هنوز مشخص نیست چه کسی این ارز دیجیتال را برای اولین بار خلق کرده است، زیرا ارز رمزنگاری شده در اساس بر مبنای مخفی نگه داشتن هویت کاربران عمل میکند. با این وجود، بیت کوین برای اولین بار در مقالهای که توسط یک برنامه نویس با اسم (احتمالا مستعار) ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) منتشر شد، به جهانیان معرفی شد. با این وجود هنوز مشخص نیست که ساتوشی ناکاموتو کیست.
از آنجا که بیت کوین نخستین ارز دیجیتال دنیا بود، سایر ارزهای دیجیتال ایجاد شده پس از آن را آلت کوین (Altcoin) یا «سکه جایگزین» نامیدند. لایت کوین (Litecoin)، دش (Dash)، مونرو (Monero) و اتریوم (Etherum) و صدها سکه دیگر همگی ارزهای دیجیتالی هستند که «آلت کوین» نامیده میشوند.
تاریخچه بیت کوین
شاید شنیده باشید در گذشته، ارزش پول هر کشور را ذخایر طلای آن کشور مشخص میکرد. به همین دلیل کشورهایی که از طلای بیشتری به صورت ذخیره داشتند، ثروتمندتر بودند. اما این توافق جهانی حالا تغییر کرده است. در حال حاضر ارزش پول کشورها را بر اساس توان اقتصادی و سیاسی کشور مشخص میکنند. بنابراین بحرانهای اقتصادی میتوانند بسیار بر ارزش پول هر کشور تأثیر بگذارند.
تاریخچه بیت کوین نشان میدهد که این ارز نوعی پول دیجیتال است که بعد از بحران مالی سال ۲۰۰۸ آمریکا به وجود آمد. بحرانی که یکی از عمیقترین بحرانهای اقتصادی آمریکا و جهان در طول تاریخ بود. ارزی که فارغ از بانکها و بحرانهای اقتصادی، تلاش میکند که ارزش پول کاربرانش را حفظ کند و حتی آن را افزایش دهد.
ساتوشی ناکاموتو، وایت پیپر بیت کوین را در سایتی با دامنهی bitcoin.org منتشر کرد. او در ۳ ژانویه سال ۲۰۰۹ اولین بلاک بلاکچین را استخراج کرد. در اولین بلاک نوشته شده بود: «در تاریخ ۳/۱/۲۰۰۹ نخستوزیر در آستانه دومین کمک مالی به بانکها است.
بیت کوین چه کاربردی دارد؟
کاربرد بیت کوین شامل دو جنبه اصلی است. اولاً، به عنوان یک واحد پول دیجیتال، بیت کوین امکان خرید کالا و خدمات را برای افراد فراهم میکند. افراد میتوانند از بیت کوین برای خرید آنلاین و یا در فروشگاهها و مغازهها استفاده کنند.
دوماً، بیت کوین به عنوان یک ابزار برای حفظ ارزش مورد استفاده قرار میگیرد، مشابه طلا. با خریداری بیت کوین، افراد میتوانند ارزش داراییهای خود را حفظ کنند و از تأثیرات تورم جلوگیری کنند. این امر به دلیل محدودیت تعداد بیت کوینها و عدم تأثیر حکومتها و بانکها بر آن، ممکن میشود.
نگهداری از بیت کوین
برای نگهداری از بیت کوین باید از ابزاری که اصطلاحا کیف پول (wallet) بیت کوین نام دارد استفاده کرد. کیف پول میتواند شکلهای مختلفی داشته باشد. بیت کوین را به صورت آفلاین و به صورت سختافزاری ذخیره کرد که آن را «ذخیره سرد» (Cold Storage) مینامند. به این ترتیب میتوان بیت کوین را از گزند سواستفاده و هکهای احتمالی حفظ کرد.
لجر نانو اس (Ledger Nano S) یکی کیف پول محبوب بیت کوین است که از شیوه ذخیره سرد (آفلاین) استفاده میکند. در مقابل، اگر ارز دیجیتال در اینترنت ذخیره شود، از اصطلاح «ذخیره گرم» (hot storage) استفاده میشود. با این شیوه، دسترسی به بیتکوین یا هر نوع ارز دیجیتال از هر نقطهای امکانپذیر است، ولی احتمال به سرقت رفتن آن نیز بالا خواهد بود.
البته «ذخیره سرد» هم معایبی به همراه دارد. اگر کاربر نتواند به سختافزار دسترسی داشته باشد (مثلا آن را گم کند)، ارز دیجیتال ذخیره شده در آن برای همیشه از بین میرود. تخمین زده میشود که تاکنون حدود ۳۰ میلیارد دلار بیت کوین توسط ماینرها و سرمایهگذاران گم شده باشد. با این وجود، بیت کوین هنوز هم محبوبترین ارز دیجیتال باقی مانده است.
بیت کوین اولین ارز رمزنگاری شده (رمزارز)
ارزهای رمزنگاری شده فقط یک سری کد رایانهای هستند که ارزشی پولی را در خود نگهداری میکنند. این کدها توسط رایانههایی با قدرت بالا و البته صرف مقدار زیادی انرژی تولید میشوند.
ارز رمزنگاری شده را ارز دیجیتال نیز مینامند. ارز رمزنگاری شده و ارز دیجیتال هر دو نوعی پول عمومی هستند که از طریق فرآیند بسیار پیچیده رایانشی تولید شده و میلیونها کاربر رایانهای که در اصلاح «استخراجکننده» یا «ماینر» نامیده میشوند بر درستی آن نظارت میکنند. به همین دلیل امکان جعل این پول تقریبا وجود ندارد.
منظور از «رمزنگاری شده» این است که فرآیندی امنیتی برای حفاظت از تراکنشهای صورت گرفته با این نوع ارز دیجیتال وجود دارد. این فرآیند همچنین بر تولید «سکه» های جدید نظارت دارد. منظور از «سکه» در یک ارز دیجیتال، مقدار مشخصی از کد رایانهای است.
بیت کوین چگونه عمل میکند؟
پول رسمی (پول منتشر شده توسط دولتها) توسط فلزات گرانبها (به ویژه طلا) پشتیبانی میشود. در واقع ارزش یک اسکناس یا سکه در یک کشور به واسطه طلای موجود در مخازن بانک مرکزی آن کشور است. در واقع اسکناس به خودی خود ارزشی ندارد و صرفا یک تکه کاغذ است و ارزشش نه به خاطر خودش، بلکه به خاطر طلای پشتوانه آن است.
اما بیت کوین یک پول مجازی است که بر خلاف پول رسمی، فاقد هر نوع پشتوانه است و ارزشش به خودش بستگی دارد. همچنین برای تبادل و یا پسانداز آن نیاز به هیچ بانکی ندارید. به محض اینکه بیتکوینی دریافت کردید، این ارز دیجیتال همانند سکه طلا برایتان خواهد بود. یک سکه طلا به خاطر خودش (کمیاب بودن فلز طلا) ارزش دارد. با این بیت کوین میتوانید خرید کرده و یا آن را به امید افزایش قیمت در آینده ذخیره کنید.
برای خرج کردن بیت کوین کافی است آن را از «کیف پول» (Wallet) خودتان به «کیف پول» فردی دیگر انتقال دهید. کیف پول یک دیتابیس کوچک و شخصی است که بر روی درایو رایانه یا گوشی هوشمند (در حالت ذخیره سرد) و یا در فضای آنلاین (در حالت ذخیره گرم) قرار میگیرد.
بنیانگذار بیت کوین کیست؟
در بحبوحه رکود اقتصادی سال ۲۰۰۸ آمریکا بود که فرد یا گروهی ناشناس با نام مستعار «ساتوشی ناکاموتو» مقالهای را به گروهی از متخصصین حوزه رمزنگاری ارسال کردند.
ساتوشی ناکاموتو هم واقعی است و هم غیرواقعی؛ به عبارتی میتوان او را به شبحی در دنیای دیجیتال تشبیه کرد.
اما چرا؟ ساتوشی ناکاموتو در سال ۲۰۰۷ کد بیت کوین را نوشت و در نوامبر سال ۲۰۰۸ وایتپیپر آن را منتشر کرد. در سال ۲۰۰۸ وبسایت «Bitcoin.org» با نام او راهاندازی شد. همچنین ساتوشی ناکاموتو مقالهای با عنوان «بیتکوین یک سیستم نقدی الکترونیک همتا به همتا» را منتشر کرد.
ساتوشی ناکاموتو تا سال ۲۰۱۰ در توسعه پروژه این رمزارز فعال بود. در سال ۲۰۱۰ آقای «گوین اندرسون» مسئول پروژه شد و ساتوشی ناکاموتو ناپدید گشت.
در رابطه با هویت او گفته شده که یک فرد ژاپنی و متولد اپریل سال ۱۹۷۵ است.
البته ساتوشی در آثار منتشر شده خود از انگلیسی بریتانیایی بدون هیچ ایرادی استفاده کرده است. همین موضوع، کمی در رابطه با هویت ژاپنی او شک و شبهه به وجود آورده است.
از طرف دیگر با توجه به زمان انتشار پستهای ساتوشی اینطور برداشت میشود که او در ساعتهای نیمهشب به وقت گرینویچ پستی منتشر نمیکرد، همین موضوع احتمال انگلیسی بودن ناکاموتو را قویتر کرد.
ویلی لدونویرتا
محقق فنلاندی و طراح پیشین بازیهای ویدیویی است. البته از آنجایی که وی در زمینه برنامهنویسی به مهارت ساتوشی ناکاموتو نمیرسد و اطلاعات زیادی راجع به رمزنگاری نداشته احتمال اینکه وی ساتوشی ناکاموتو باشد را ضعیف کرده است. از طرف دیگر اگر ویرتا خالق بیت کوین بود احتمالا کار خود در دانشگاه را ترک میکرد.
گوین اندرسن
پس از ناپدید شدن ناکاموتو، گوین اندرسون امور را به عهده گرفت، اما خیلی قابل قبوال نیست که او ساتوشی ناکاموتو باشد. با این حال اندرسون اعلام کرده بود که «گریک رایت» استرالیایی همان ساتوشی ناکاموتو است.
رایت یک دانشمند علوم کامپیوتر بود. پس از ادعای گوین اندرسون تحقیقات زیادی در رابطه با زندگی او انجام شد. نتیجه این شد که او یا خالق «Bitcoin» است یا یک دروغگوی قهار.
گریک رایت در سال ۲۰۱۹ حق تالیفی بابت بیت کوین صفر و یک در آمریکا به ثبت رساند.
برخی او را به عنوان خالق بیت کوین پذیرفتند ولی برخی این ادعا را قبول نداشتند. او در سال ۲۰۱۹ اعلام کرد که وی به همراه یک گروه متشکل از «دیو کیلمن» و «هال فینی» در این پروژه حضور داشتند.
کلیمن یک رمزنگار بود که در سال ۲۰۱۳ در فقر درگذشت. هنگامی که او را یافتند بطریهای الکل و یک تفنگ در اطرافش بود و جسدش داشت تجزیه میشد. سوراخی بر اثر یک تیر هم در تشک وی وجود داشت.
جالب است بدانید که او در زمان مرگش مقدار قابل توجهی «Bitcoin» داشت. برادر کلیمن حاضر نشد هارد درایو کلیمن را منتشر کند. به همین دلیل حقیقت در این مورد فاش نشد.
هال فینی
در میان افرادی که ممکن است ساتوشی ناکاموتو باشند، هال فینی از محتملترین گزینهها است.
او پیش از خلق این رمزارز، یک رمزنگار کارکشته بود. حتی اگر فینی همان ساتوشی ناکاموتو نباشد، میتوان این دو را از نظر هوش در سطح یکسانی قرار داد. چون هر دوی آنها نابغه هستند.
بد نیست بدانید که دستخط فینی بسیار شبیه به ساتوشی ناکاموتو است، البته این دلیل محکمی برای این ادعا به شمار نمیرود. چون این مورد درباره اندرسون نیز گفته شده بود.
فینی اعلام کرد که ساتوشی ناکاموتو نیست و حتی به بازرسان اجازه داد که منزلش را بررسی کنند.
او اولین شخصی بود که «Bitcoin» را از ساتوشی ناکاموتو دریافت کرد. متاسفانه فینی سال ۲۰۱۴ به دلیل بیماری درگذشت.
دوریان ناکاموتو
«دوریان پرنفیس ناکاموتو» یک شهروند ژاپنی – آمریکایی است. او در انتهای خیابانی که فینی ساکن آن بود زندگی میکرد، آیا این اتفاقی بود؟
حدس و گمان راجع به اینکه دوریان پرنفیس، ساتوشی ناکاموتو باشد از آنجا سرچشمه میگیرد که خبرنگار دو هفتهنامه در سال ۲۰۱۴ از وی راجع به بیت کوین سوالاتی میپرسد ولی دوریان در جواب گفت که دیگر با این رمزارز کاری ندارد و افراد دیگری مسئولیت را برعهده گرفتهاند. این پاسخ غلظت شک و شبه در مورد او را بسیار بالا برد.
با این حال رویان بعد از آن ماجرا گفت که سوال خبرنگار را درست متوجه نشده و فکر کرده بود که خبرنگار راجع به سوابق ارتشی او که موضوعی محرمانه است سوال میپرسد.
پس از این ماجرا حساب کاربری ساتوشی ناکاموتو پس از ۵ سال فعال شد و اعلام کرد که وی دوریان ناکاموتو نیست.
نیک سابو
از نظر هوش و ذکاوت میتواند ساتوشی ناکاموتو باشد. از طرف دیگر او مقالهای راجع به «بیت گولد» که یک ارز دیجیتال غیرمتمرکز است نوشته بود. این ارز به اوج نرسید اما به گفته برخی میتوانست نسخه شکست خورده «Bitcoin» باشد.
پیش از ظهور این رمزارز او طرحی شبیه به بیت کوین را ارائه داده بود. البته نیک اعلام کرد که وی ساتوشی ناکاموتو نیست و اضافه کرد که ساتوشی در زمینه گلدکوین او را راهنمایی کرده بود.
اسکات استورنتا
او از اولین بنیانگذاران فناوری بلاک چین است که در وایتپیپر بیت کوین به ۸ اثر مهم اشاره کرده است. یکی از آنها یک کتاب عمومی راجع به احتمال است و بقیه موارد به مسائل بنیادی در عرصه رمزنگاری میپردازد که سه مورد از آنها به کمک اسکات تالیف شدهاند.
در سال ۱۹۹۱ «Scott Stornetta» و «Stuart Haber» در مقالهای با عنوان «چگونه به یک سند الکترونیکی برچسب زمانی بزنیم» یک طرح غیرمتمرکز را پیشنهاد دادند.
بسیاری از اصول ارائه شده در این مقاله و مقالات پس از آن بعدها توسط ساتوشی ناکاموتو مورد استفاده قرار گرفتند. با این وجود، آنها در سال ۱۹۹۵ و قبل از تولد بیتکوین، شبکه بلاکچین خود را که اولین نمونه در دنیا بود راهاندازی کردند که همچنان فعال است.
با وجود اینکه «Stornetta» میگوید که او ساتوشی ناکاموتو نیست؛ اما آثار او برای کل حوزه رمزنگاری، بنیادی و اساسی بودند.
حتی با کنار کشیدن ساتوشی ناکاموتو از پروژه، باز هم این شخص (یا گروه) به دلیل دارایی بیتکوینش برای دنیای رمزارزها مهم است. اگر ناکاموتو قصد فروش رمزارزهای خود را داشته باشد بازار ارزهای دیجیتال دچار نوسان شدیدی خواهد شد.
هرچه قیمت بالاتر رود میزان تاثیرپذیری بازار رمزارزها از رفتار کسی که مقدار زیادی از آنها را در اختیار دارد شدت میگیرد. تخمین زده شده که ناکاموتو حدود یک میلیون واحد «Bitcoin» دارد.
پشتوانه بیت کوین چیست؟
عموماً، پشتوانه ارزهای فیات (مانند ریال، دلار و یورو) به دولت و قدرت اقتصادی کشورهای مربوطه وابسته است. اما برای بیت کوین به دلیل طبیعت غیرمتمرکز آن، وضعیت متفاوتی وجود دارد. در کل، عواملی که ارزش یک رمزارز را تعیین میکنند، شامل پذیرش تکنولوژی توسط مردم، شناخت رسمی آن و استفاده از آن برای اهداف مختلف است. برای بهتر درک کردن این موضوع، به مثال زیر اشاره میکنیم:
فرض کنید تمام مردم جهان عدس را به عنوان یک واحد پول قبول کنند و از آن برای خرید و فروش استفاده کنند. در این حالت، عدس ارزشمند میشود، حتی در حالی که دولتها آن را تنظیم و کنترل نمیکنند و عدس هیچ پشتوانهای ندارد. ممکن است عدس به طور خودی و خودکار ارزش چندانی نداشته باشد، اما به دلایلی مردم آن را به عنوان یک نوع پول پذیرفتهاند و در معاملات خود از آن استفاده میکنند. برخی افراد ممکن است به امید رشد و ارزشمندتر شدن عدس، به آن سرمایهگذاری کنند.
به طبع، داستان بیت کوین و عدس تفاوتهای قابل توجهی دارد و دلایلی که باعث پذیرش بیت کوین توسط مردم شدهاند، دلایل بسیار مهم و قویتری هستند.
تعداد کل بیت کوینها چقدر است؟
تعداد کل بیت کوینها که قابل استخراج هستند، محدود به ۲۱ میلیون واحد میباشد. این محدودیت توسط طراحان بیت کوین به عنوان یکی از ویژگیهای اساسی آن تعیین شده است. این به این معنی است که در طول فرآیند استخراج بیت کوین، تعداد واحدهای جدید کاهش مییابد و در نهایت، وقتی که به حداکثر ۲۱ میلیون بیت کوین برسیم، استخراج جدیدی صورت نخواهد گرفت. این محدودیت در تأمین ارزش و کنترل تورم در بیت کوین نقش مهمی ایفا میکند. البته، توجه داشته باشید که تعداد واحدهای واقعی بیت کوین که در حال حاضر وجود دارند، ممکن است از این مقدار کمتر باشد، زیرا برخی از بیت کوینها ممکن است از دست رفته یا از دسترس خارج شده باشند.
قیمت بیت کوین چطور تعیین میشود؟
قیمت بیت کوین توسط بازار و عوامل مختلفی تعیین میشود. چندین عامل میتوانند بر قیمت بیت کوین تأثیر بگذارند، از جمله:
۱. عرضه و تقاضا: عرضه و تقاضای بازار بر روی قیمت بیت کوین تأثیرگذار است. هنگامی که تقاضا برای خرید بیت کوین بالا باشد و عرضه محدود باشد، قیمت بیت کوین افزایش مییابد. به همین ترتیب، در صورتی که عرضه بیشتر از تقاضا باشد، قیمت کاهش مییابد.
۲. اخبار و رویدادها: اخبار و رویدادهای مرتبط با بیت کوین و بازارهای مالی عمومی میتوانند بر قیمت آن تأثیر بگذارند. برای مثال، اعلام شرکتهای بزرگ درباره پذیرش بیت کوین، تنظیمات قوانین جدیدی درباره رمزارزها، تغییرات در نظرات بانکها یا حکومتها نسبت به بیت کوین میتواند باعث تغییرات قیمت شود.
۳. تأثیر عوامل تکنیکال: عوامل تحلیلی و تکنیکال نیز میتوانند در تعیین قیمت بیت کوین نقش داشته باشند. نمودارهای قیمتی، شاخصها، الگوهای تحلیلی و سایر ابزارهای تحلیلی میتوانند توسط تریدرها و سرمایهگذاران برای پیشبینی جهت تغییرات قیمت استفاده شوند.
۴. رقابت با سایر رمزارزها: رقابت با سایر رمزارزها نیز میتواند تأثیری بر قیمت بیت کوین داشته باشد. اگر رمزارزی جدید ظاهر شود و جذابیتی بیشتری داشته باشد، ممکن است برخی افراد به سمت آن حرکت کنند و این میتواند تأثیری بر قیمت بیت کوین داشته باشد.
مهم است بدانید که قیمت بیت کوین در بازارهای مالی بسیار پویا و متغیر است و ممکن است در طول زمان تغییر کند. همچنین، توجه به فاکتورهای امنیتی و قانونی نیز برای تعیین قیمت بیت کوین اهمیت دارد.
بلاک چین بیت کوین چیست؟
بلاکچین بیت کوین یک سیستم ذخیرهسازی اطلاعات است که به صورت به هم پیوسته و زنجیرهوار عمل میکند. این اطلاعات در دفتر کل (Ledger) شبکه بیت کوین ذخیره میشوند. دفتر کل میتواند به صورت عمومی در دسترس باشد و همه اعضای شبکه به طور یکسان به آن دسترسی داشته باشند. به عنوان یک دارایی ارزشمند، بیت کوین نیاز به یک جایگاه برای ذخیره تمام تراکنشها دارد. در صورتی که بانکی برای ذخیره بیت کوین وجود نداشته باشد، تراکنشها باید در یک محل امن و قابل اطمینان ذخیره شوند. ساتوشی ناکاموتو از فناوری بلاکچین برای ذخیره تراکنشهای بیت کوین استفاده کرد.
تمام شبکه بیت کوین از فناوری بلاکچین بهره میبرد و به آن وابسته است. تمام تراکنشهایی که در شبکه بیت کوین تایید میشوند، در بلاکچین بیت کوین ذخیره میشوند. این شبکه توسط اعضایی که به آن نود یا گره میگویند کنترل میشود. هر نود کامل (Full Node) در شبکه بیت کوین، نسخهای مستقل از بلاکچین بیت کوین را ذخیره میکند. زمانی که چند نود مستقل یک نسخه یکپارچه از بلاکچین را ذخیره میکنند، اعتماد به اطلاعات ذخیره شده در شبکه افزایش مییابد.
بلاک چین بیت کوین چطور کار میکند؟
برای انجام یک تراکنش در شبکه بیت کوین، شخصی درخواست تراکنش خود را به تمام اعضای شبکه ارسال میکند. اعضای شبکه با بررسی سابقه، بررسی میکنند که آیا شخص موجودی کافی برای تراکنش را دارد یا خیر، و سپس تراکنش را به عنوان معتبر یا غیرمعتبر تشخیص میدهند. اگر تراکنش معتبر باشد، در انتظار تأیید اعضای شبکه قرار میگیرد. یکی از اجزای اصلی بلاکچین بیت کوین، هدر هر بلاک است که شامل اطلاعات مهمی است که در ادامه به آن اشاره میشود.
سوالات متداول بیت کوین