اسپیسر چیست ؟ و انواع اسپیسر (spaser)

تو این مقاله قصد داریم شما مهندسین عزیز رو با اسپیسر (به انگلیسی: spaser) و انواع اسپیر آشنا کنیم که بیشتر تو پروژه های بتنی و صنعت ساختمانی مورد استفاده قرار میگیرد. پس در ادامه با پورتال جامع مهندسین ایران همراه باشید.

اسپیسر چیست ؟

اسپیسرها قطعاتی کارآمد در صنعت ساختمان هستند که علاوه بر ایجاد پوشش میلگردی مناسب ، بسیاری مزیتهای دیگر را به همراه دارند . اسپیسر یا فاصله نگهدار در سایزهای مختلف ایجاد پوشش های میلگردی از ۱۵mm تا ۱۵۰mm طراحی و تولید شده اند . مهم ترین ضعفی که در یک سازه بتن مسلح مطرح می باشد بحث خوردگی میلگردها می باشد .

هوا ، رطوبت ، کلرایدها ، سولفونات ها و سایر عوامل خورنده محیطی می توانند با نفوذ به درون جان بتن میلگردها را دچار خوردگی نمایند که این خوردگی در نتیجه باعث وارد شدن صدمات جدی به سازه خواهد شد . از مهمترین عوامل جلوگیری از خوردگی بتن ایجاد پوشش مناسب بر روی میلگردها با توسط به شرایط سازه و شرایط آب و هوایی می باشد .

با توجه به تجربه استفاده از قطعات سنگی و آجری یا چوبی به عنوان فاصله انداز بین میلگرد و سطح بتن هرگز نتوانسته پوشش میلگردی مناسب و یکپارچه ای را روی سطح میلگرد بوجود آورد و در این شرایط معمولاً به دلیل یکپارچه نبودن پوشش روی میلگرد ها در نقاطی که پوشش به دلیل یک اندازه نبودن تکیه گاهها کمتر شده است ،‌ احتمال خوردگی در آن نقاط بالاتر رفته است ،‌ اسپیسرها قطعاتی کارآمد و مقرون به صرفه و سبک هستند که می توانند پوشش یکپارچه روی سطح میلگرد بوجود آورند .

اسپیسر بتنی

اسپیسرهای بتنی که جدید ترین نسل اسپیسرها می باشند با مقاومت فشاری بالای خود، با فراهم آوردن امکان ایجاد پوشش بتن کافی، نقش چشمگیری در افزایش  عمر سازه های بتنی دارند. فاصله نگهدارهای بتنی علاوه بر دارا بودن مزایای سایر انواع اسپیسرها بسیاری از عیوب و نقاط ضعف  نسل های قبلی را برطرف نموده و موجب کاهش عوامل آسیب رسان به بتن ناشی از به کارگیری اسپیسرهای غیر بتنی شده است. به طور کلی به کارگیری این نوع اسپیسر افزایش مقاومت بتن و عمر سازه را بهمراه خواهد داشت.

اسپیسر پلاستیکی

اسپیسرهای پلاستیکی میلگرد با طراحی خاص ، مواد اولیه سازگار با بتن ، حمل و نقل راحت و قیمت مناسب ، در اشکال و اندازه های مختلف برای کاربردهایی نظیر فونداسیون ها ، سقف ها ، دیوارها ، ستون ها و … مورد استفاده قرار می گیرند.
اسپیسر های پلاستیکی دارای مزیت های زیادی هستند:

• فرایند تولید آنها سریع
• قابلیت تولید در اشکال مختلف
• مقاومت بالا
• شکل‌پذیری آسان
• ارزانترین نوع اسپیسر از لحاظ اقتصادی

انواع اسپیسر

اسپیسر ها بر اساس جنس مواد، انواع متفاوتی را تشکیل می‌دهند که در اینجا تعدادی از انواع آن معرفی می شود:

اسپیسر های کفی

اسپیسر هارد فیکس

اسپیسر هارد فیکس برای بخشهایی از کف سازه نظیر فونداسیون گسترده ، نواری ، شناژها و …که شبکه های میلگردی، پر تراکم و سنگین می باشند بسیار مناسب می باشد . این فاصله نگهدار با سایز های مختلف و به منظور ایجاد پوشش بتنی ۳۰mm تا ۱۰۰mm بسیار مناسب می باشد.

استفاده از هارد فیکس برای میلگردهای ۱۸ الی ۳۲ میلیمتر و به طور کل شبکه های میلگردی سنگین پیشنهاد می گردد. و در خصوص میزان مصرف این نوع اسپیسرها موارد زیر پیشنهاد می شود:

• فونداسیون ها و کف های نیمه سنگین: میزان مصرف ۴ عدد در هر متر مربع می باشد.
• کف های فوق سنگین و حجیم: میزان مصرف ۶ الی ۱۰ عدد در متر مربع با توجه به حجم سازه
• تیرها و پوترها: میزان مصرف ۳ عدد در هر متر طول (در هر ردیف ۲ عدد با فاصله ۶۰ الی ۷۰ سانتیمتر از یکدیگر)

اسپیسر ماکس فیکس

اسپیسر نیمه سنگین ماکس فیکس برای ایجاد پوشش بتنی در سازه های متوسط و نیمه سنگین مانند تیرو دال ، شناژها و کف های با وزن متوسط و با ایجاد پوشش بتن ۳۰تا ۷۵ میلیمتر مناسب می باشد.
استفاده از ماکس فیکس برای میلگردهای ۸ الی ۲۲ میلیمتر و با میزان مصرف زیر پیشنهاد می شود:

• کف های نیمه سنگین: میزان مصرف ۴ عدد در هر متر مربع می باشد.
• تیرها و پوترها: میزانم صرف ۳ عدد در هر متر طول (در هر ردیف دو عدد با فاصله ۶۰ الی ۷۰ سانتیمتر از یکدیگر)

اسپیسر مینی فیکس

اسپیسر مینی فیکس قطعه ای ارزان و پر مصرف بوده که در شبکه های میلگردهای سبک (میلگردهای حرارتی) سبک مانند قطعات پیش ساخته بتنی ،سقف های کامپوزیت ، سقف های عرشه فولادی ، و … میگردد.
استفاده از مینی فیکس برای میلگردهای ۶ الی ۱۴ میلیمتر و به طور کل شبکه های میلگردی سبک پیشنهاد شده و میزان مصرف آن ۴ عدد در هر متر مربع می باشد.

اسپیسر ساید فیکس

اسپیسر ساید فیکس برای ایجاد پوشش بتنی در سازه های با وزن متوسط و نیمه سنگین مورد استفاده قرار می گیرد. ساید فیکس به لحاظ دارا بودن قفل کن یک طرفه به عنوان اسپیسر تقویتی در سازه هایی که به هر دلیل تعداد اسپیسر های کارگذاری شده توسط ناظر کم تلقی شده است کاربرد دارد و به راحتی از بغل میلگرد جا زده می شود و نیاز به بالا آوردن شبکه میلگردی برای نصب آن نمی باشد.
استفاده از ساید فیکس برای میلگردهای ۱۲ الی ۲۵ میلیمتر و به طور کل شبکه های میلگردی با وزن نیمه سنگین پیشنهاد می شود و میزان مصرف آن ۴ عدد در هر متر مربع می باشد.

اسپیسر یوفیکس

اسپیسر یوفیکس برای میلگرد های سبک و بدون انحناء در سقف ها، اسلب ها، دال های کامپوزیت و قطعات پیش ساخته کاربرد دارند. اسپیسر یوفیکس فاقد شاخک های قفل کن میلگرد است و از اینرو برای سازه های میلگردی که جابجایی و رفت و آمد زیاد و یا قرار است بتن ریزی حجیم در آن انجام شود پیشنهاد نمی گردد.

میزان مصرف این نوع اسپیسر برای کف های مسطح مصرف ۴ عدد در متر مربع می باشد و برای تیرها و پوترها میزان مصرف ۳ عدد در متر طول پیشنهاد می گردد.

 اسپیسر های دیواری

 

اسپیسر ویل فیکس

اسپیسر ویل فیکس باتوجه به شکل هندسی آن برای سطوح عمودی مانند دیوارها، ستون ها، مقاطع مدور و … در بتن های در جا یا پیش ساخته مورد استفاده قرار گرفته و می تواند پوشش بتنی ۱۵ تا ۱۰۰ میلیمتر را ایجاد نماید.
استفاده از ویل فیکس در سطوح عمودی این مزیت را ایجاد می کند که شبکه های میلگردی نسبت به قالب کاملاٌ موازی قرار گیرند و از پیچیدگی آرماتور داخل قالب جلوگیری می کند. ویل فیکس ها بر اساس استانداردها طوری طراحی و تولید می شوند که بتوانند در مقابل بتن سیال مانعی ایجاد نکنند. ویل فیکس ها دارای قفل کن بسیار قوی در مرکز خود برای گرفتن میلگرد می باشند .
چنانچه خاموت یا کمرکش خارج از شبکه آرماتورها قرار گرفته باشد باید فاصله ویل فیکس ها از یکدیگر ۷۵ سانتی متر در نظر گرفته شود و چنانچه خاموت ها یا کمرکش ها داخل شبکه آرماتوربندی باشند باید ویل فیکس ها را به میلگرد های اصلی عمودی نصب نمود.
میزان مصرف آنها طبق نظر تولید کنندگان به صورت زیر پیشنهاد می گردد:

• دیوار و سطوح عمودی: میزان مصرف ۳ تا عدد در هر متر مربع برای هر یک از سطوح آرماتور بندی می باشد.
• ستون ها: میزان استفاده در ستون ها حداقل ۱۶ عدد در ستون ۳ متری می باشد (در هر ضلع خاموت ۲ عدد و در هر ارتفاع ۱.۵ متر تکرار شود).

اسپیسر کیج فیکس

اسپیسر کیج فیکس برای ایجاد پوشش بتنی در شبکه آرماتور مربوط به شمع های درجا، پایه پل ها، قالب های لغزنده، قالب های بالا رونده، سازه های دریایی و به طور کلی کارهای عمودی سنگین می باشد. این اسپیسرها بر روی میلگردهای اسپیرال (خاموت ها) نصب می شود تا فاصله لازم جهت پوشش بتنی میلگردها نسبت به خاک را ایجاد کنیم.

این فاصله نگهدار که در دو تیپ ” V” و “O” تولید می شود که نوع “O ” قبل از بسته شدن کامل شبکه آرماتور و نوع “V” پس از بسته شدن کامل شبکه آرماتور مورد استفاده قرار میگیرد.
تعداد مورد استفاده از این قطعه در هر ستون بسته به طول میلگردهای اسپیرال در هر ۱.۵ متر ۱ عدد می باشد.

اسپیسر ویل سان

اسپیسر ویلسان یا خورشیـدی مخصوص استفاده در سطوح عمودی با وزن متوسط می باشد . این اسپیسرها فاقد دندانه در محیط بیرون خود می باشند و محیط خارجی توسط کمان های منظم با استقامت مناسب پوشیده شده است ، که احتمال شکستن دنـدانه های اسپیسر در تماس با قالب در ویلسان ها منتفی است . ویلسان در انواع ستون های عمودی مانند دیوارها ، ستون ها ، مقاطع مدور و . . . در بتن های درجا یا پیش ساخته به صورت گسترده مورد استفاده قرار می گیرد .
ویلسان ها معمولاً بر روی خاموت ها به صورت عمودی جا زده می شوند .

میزان مصرف اسپیسر ویل سان به صورت زیر پیشنهاد می گردد:

• دیوار و سطوح عمودی : میزان مصرف ۳ عدد در هر متر مربع برای هریک از سطوح آرماتور بندی می باشد .
• ستون ها : میزان استفاده در ستون ها حداقل ۱۶ عدد در ستون ۳ متری می باشد ( در هر ضلع خاموت ۲ عدد و در هر ارتفاع ۱/۵ متر تکرار شود )

مزایای استفاده از اسپیسرهای پلاستیکی به شرح زیر است :

• ایجاد پوشش یکپارچه روی سطح آرماتورها
• اقتصادی و مقرون به صرفه و ارزان
• وزن سبک ،‌ حمل و نقل آسان
• سرعت بخشیدن به فاصله گذاری جهت پوشش میلگردها
• نیاز به نیروی انسانی کمتر
• سرعت اجرا و در نتیجه سرعت اجرای پروژه
• درگیری کامل با بتن به دلیل وجود حفره های تو خالی در ساختار خود یا عدم جابجایی میلگردها به دلیلی وجود قفل کن در اسپیسر