مقررات ملی ساختمان چیست؟ و کاربرد آن
مقررات ملی ساختمان به زبان ساده‌تر به مجموعه باید ها و نبایدهایی که امنیت بیشتر ساختمان را تامین می‌کند، گفته میشود.
سلسه مقررات ساختمانی در طراحی، ترمیم و بازسازی، اجرا، تخریب و تغییر کاربری یک بنا با هدف استحکام بخشیدن به آن ساختمان انجام میشود.
در ادامه مطلب برای آشنایی بیشتر درباره مقررات ملی ساختمان همراه پورتال جامع مهندسین ایران باشید.
مقررات ملی ساختمان چیست؟
مقررات ملی ساختمان به مجموعه‌ای از ضوابط اجرایی و حقوقی لازم در طراحی، فنی، نظارت و اجرای عملیات ساختمانی اعم از تخریب، توسعه بنا، نوسازی، تغییر کاربری و بهره برداری از ساختمان، تعمیر و مرمت اساسی است. این موارد به منظور ایمن کردن، آسایش، بهداشت، بهره‌دهی مناسب و صرفه اقتصادی در نظرگرفته شده است.
مقررات ملی ساختمان شامل چه مواردی است؟
- تنظیم مقررات ملی ساختمان
- سلسله مراتب تنظیم مقررات ملی ساختمان
- انتشار مقررات ملی ساختمان
مقررات ملی ساختمان چند مبحث دارد ؟
مقررات ملی ساختمان دارای ۲۲ مبحث است.
تنظیم مقررات ملی ساختمان
وزارت مسکن و شهر سازی کشور ، اقدام به طراحی و تدوین این مقررات می کنند.
سلسله مراتب تنظیم مقررات ملی ساختمان
پس از تیهه ی پیش نویس اولیه از مقررات ، در جلسات هر کارگروه تخصصی مورد بحث و تبادل نظر قرار می گیرد ، اگر نیاز باشد در مقررات تغییر و یا اصلاح صورت میگیرد.پس آن به وزیر مسکن جهت ابلاغ به شوراهای مسکن کشور پیشنهاد میشود.
انتشار مقررات ملی ساختمان
لیست ۲۲ جلد کتاب به شرح زیر است :
- تعاریف
- نظامات اداری
- حفاظت ساختمانها در مقابل حریق
- الزامات عمومی ساختمان
- مصالح و فراورده‌های ساختمانی
- بارهای وارد بر ساختمان
- پی و پی سازی
- طرح و اجرای ساختمانهای با مصالح بنایی
- طرح و اجرای ساختمانهای بتن آرمه
- طرح و اجرای ساختمانهای فولادی
- اجرای صنعتی ساختمانها
- ایمنی و حفاظت کار در حین اجرا
- طرح و اجرای تاسیسات برقی ساختمانها
- تاسیسات مکانیکی
- آسانسورها و پله‌های برقی
- تاسیسات بهداشتی
- لوله کشی گاز طبیعی
- عایق بندی و تنظیم صدا
- صرفه‌جویی در مصرف انرژی
- علائم و تابلوها
- پدافند غیرعامل
- مراقبت و نگهداری از ساختمانها
کاربرد مقررات ملی ساختمان چیست؟
مقررات ملی ساختمان به تمام نکاتی که باعث افزایش مقاومت ساختمان میشود و با معیارهای ساخت و ساز روز جهان هماهنگ باشد.
معیارهای همچون ضد حریق بودن(بیمه آتش‌سوزی)، ضد زلزله بودن ساختمان (بیمه زلزله ساختمان)و حتی اکوستیک کردن ساختمانها است.
هدف از تدوین مقررات ملی ساختمان
از طراحان می‌خواهد طبق اصول مهندسی مندرج در آن به طراحی و محاسبات اقدام کند. این مقررات علاوه بر نظارت بر ساخت اصولی ساختمانها، سازندگان را ملزم به رعایت ایمنی و بهداشت در حیطه فردی می‌نماید.
به عبارت دیگر مقررات ملی ساختمان، برای تامین بهداشت، ایمنی، سلامت افراد جامعه را تعیین می‌کند.
ساخت بناها با رعایت این مقررات، مهندسی‌ساز بودن آن‌ها را دارا خواهد بود.
در حین ساخت رعایت این ضوابط منجر به حفظ سلامت سازندگان و سبب افزایش کیفیت و عمر ساختمانها پس از ساخت میشود.
ساکنان ساختمانها در صورت رعایت کامل این مقررات، در حین بهره‌برداری از بسیاری از مزایای آن از قبیل عایق حرارتی و صوتی بودن ساختمانها بهره‌مند می شوند. در ظاهر در برخی از موارد این مقررات دست و پاگیر است و باعث افزایش هزینه‌های ساخت میشود. اما در کل با کاهش مصرف انرژی، کاهش هزینه‌های نگهداری، و هزینه‌های نوسازی، هزینه سر جمع کمتری به مصرف‌کننده اصلی تعلق میگیرد.
استفاده از مصالح و تولیدات استاندارد، از لازمه‌های رعایت این مقررات است. این امر منجر به استانداردسازی تولیدات مرتبط با صنعت ساختمان و مصالح ساختمانی خواهد شد.
تفاوت مقررات ملی ساختمان و دیگر آیین‌نامه‌ها
تفاوت بارز مقررات ملی ساختمان با دیگر مدارک فنی و آيين‌نامه‌ها، در سراسر کشور الزامی‌بودن
اجرای آن‌ها است، که به ایجاد رویه در صنعت ساختمان منجر خواهد شد. این مقررات برخلاف آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌ها، در متن آن راهنمایی و توصیه‌ای وجود ندارد. این مقررات تنها برای منطقه و قلمرو خاصی نیست.
مجری ساختمان‌سازی باید شامل چه افرادی باشد؟
مبحث دوم مقررات ملی ساختمان تحت عنوان نظامات اداری مربوط آیین نامه ماده ۳۳ قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان می‌باشد که به پیشنهاد وزارتخانه‌های مسکن و شهرسازی در تیرماه ۱۳۸۳ به تصویب هیات وزیران در آمد و لازم‌الاجرا شد.
رعایت قواعد فنی در طراحی و اجرای ساختمانها، یکی از مقررات مهم در مقررات ملی ساختمان است.
براساس ماده ۵ این آیین‌نامه باید تمامی طراحی‌ها از جمله معماری، تاسیسات برقی و مکانیکی، سازه از طرف اشخاص حقوقی یا دفاتر مهندسی طراحی ساختمانی صلاحیت دار دارای پروانه اشتغال، طرح تهیه شود.
ماده ۵ یکی از بحث‌برانگیزترین مضوعات در خصوص عملیات اجرایی ساختمان بوده است.
تا قبل از باطل شدن ماده ۹ آئین‌نامه، عملیات اجرایی ساختمان را باید اشخاص حقوقی و دفاتر مهندسی اجرای ساختمان به عنوان مجری، براساس دستورالعمل ابلاغ شده از طرف وزارت راه و شهرسازی به اجرا درآوردند. مالکان باید برای انجام کارهای ساختمانی خود از این گونه مجریان استفاده کنند.
در ماده ۱۰ همین آیین‌نامه آمده است که شهرداری‌ها و دیگر مراجع صدور پروانه ساختمانی باید نام و مشخصات مجری واجد شرایط از طرف مالک معرفی شود و نسخه‌ای از قرارداد بسته شده را در اختیار شهرداری و سازمان نظام مهندسی ساختمان قرار دهند.
کار عملیات اجرایی ساختمان تا قبل از ابطال ماده ۹ آئین‌نامه، در اختیار شرکت‌های پیمانکاری و دفاتر مهندسی اجرای ساختمان بودند. از دست آن‌ها خارج و مقررات دیگری جایگزین مقررات قبلی میشود.
در این راستا وزارت راه و شهرسازی در بخشنامه‌ای به سراسر کشور، بر ضرورت اجرای دستورالعمل طریقه فعالیت سازندگان مسکن و ساختمان مصوب ۱۳۸۷ تاکید کرد و براساس دستورالعمل قبلی مجددا برقرار شود.
براساس ماده یک دستورالعمل، سازندگان دارای پروانه صلاحیت شامل سازندگان حقیقی و حقوقی ساختمان دارای پروانه اشتغال از وزرات مسکن و شهرسازی شناخته می‌شوند.
بر طبق تعریف بالا، سازنده حقیقی شامل مهندس، دیپلم فنی، کاردان فنی، معمار تجربی و سازنده حقوقی شامل شرکت یا موسسه دارای پروانه اشتغال بکار می‌رود.
بر طبق ماده ۴ دستورالعمل، میزان ظرفیت اشتغال مجاز مهندسان، معماران، کاردانان و شرکت‌های مهندسی مشخص شده است. که به صورت اشخاص حقیقی حداکثر تا ۳ هزار مترمربع و شرکت‌های رتبه‌بندی شده در سازمان مدیریت حداکثر تا ۷۰ هزار متر مربع، پروژه را می‌توانند قبول کنند و در آن مشغول به فعالیت شوند.
یعنی بتونی مقررات ملی ساختمان و مباحث خوب بلد باشی . همه جوره کمک میکنه تا تو رشته ای عمران موفق باشی
درسته سخته ولی خوب ارزشش داره
ممنونم از سایت خوبتون
سلام داود نوشیری عزیز
۱۰۰ درصد خیلی خیلی کمک میکنه. ولی خوب محتوای سنگینی دارن و بعضی عنوان ها و قوانین تو چندین مباحث هستن که یکم پیچیده ترش میکنه.
از این که توانسته ایم رضایت شما را جلب کنیم بسیار خرسندیم.
سلام
من چندین بار کتاب مقررات ملی ساختمان خوندم یکم درک بعضی از مسایلش سخته.
۲۲مبحث مقررات ملی ساختمان هم خیلی پیچیده اس
و تو آزمون نظام مهندسی یه سوالاتی میدن میدن آدم می مونه