لیست کامل انواع تخصص های پزشکی

زمینه پزشکی، با گستردگی و پیچیدگی آن، شامل تعداد زیادی تخصص و زیرتخصص میشود. این تخصصها درگیر بازیابی و حفظ سلامتی انسان هستند. در این مقاله از پورتال جامع مهندسین ایران، لیستی از تخصصهای پزشکی را معرفی خواهیم کرد. این لیست بر اساس تقسیمبندی عمومی و متخصص ارائه میشود و هدف اصلی آن، آشنایی شما با مجموعه گستردهای از تخصصهای پزشکی است.
لیست انواع تخصص های پزشکی
تجربه مراجعه به پزشک برای همه ما آشناست. اما در صورتی که علائم بیماری را در خود یا افراد اطرافتان مشاهده میکنید و نمیدانید به کدام تخصص پزشکی مراجعه کنید، توصیه میکنیم این مطلب را مطالعه کنید. در این مطلب، یک فهرست کامل از انواع تخصصهای پزشکی آورده شده است که میتواند برای شما مفید باشد.
تخصصهای پزشکی را میتوان به دو دسته کلی تقسیم کرد: مراقبتهای اولیه و مراقبتهای تخصصی.
مراقبتهای اولیه عبارتاند از مراجعه به پزشکان عمومی که درمان و مراقبت اولیه را برای بیماران ارائه میدهند. این شامل پزشکان عمومی، پزشکان خانواده و پزشکان داخلی است. آنها معمولاً برای تشخیص بیماریها، معالجه بیماران و مدیریت بیماریهای مزمن مورد استفاده قرار میگیرند.
اما در برخی موارد، نیاز به تخصصهای پزشکی خاص ممکن است احساس شود. در این حالت، شما به تخصصیستهای پزشکی مراجعه میکنید که تخصص خاصی در حوزههای خاص دارند. برخی از تخصصهای پزشکی تخصصهای عمومی هستند که در بیمارستانها یا مراکز درمانی فعالیت میکنند، مانند جراحی عمومی، داخلی و زنان و زایمان. در حالی که برخی تخصصها به موضوعات خاصی مرتبط هستند، مانند تخصصهای قلب و عروق، دیابت، عفونتشناسی، طب فیزیکی و غیره.
پزشک مراقبتهای اولیه (پزشک عمومی)
بیماران برای بیماریهای خفیف خود به این گروه از پزشکان مراجعه میکنند. پزشکان مراقبتهای اولیه یا پزشکان عمومی، در ویزیت بیمار، وظایف و خدمات زیر را ارائه میدهند:
- درمان بیماریهای جزئی: پزشکان مراقبتهای اولیه مسئول درمان بیماریهای معمول و خفیف هستند. آنها قادر به تشخیص و درمان بیماریهایی مانند سرماخوردگی، آنفولانزا، التهاب حلق، اسهال و سایر بیماریهای معمول هستند.
- پاسخ به سؤالات مربوط به سلامتی: پزشکان مراقبتهای اولیه به سؤالات بیماران درباره علائم، تغذیه، ورزش، واکسیناسیون و سایر مسائل مربوط به سلامتی پاسخ میدهند. آنها میتوانند مشاورههای پیشگیرانه ارائه کنند و نکات مرتبط با سلامت را توضیح دهند.
- ارزیابیهای کلی: پزشکان مراقبتهای اولیه، ارزیابی کلی بیمار را انجام میدهند. آنها شرح حال بیمار را بررسی کرده، علائم بالینی را شناسایی و ارزیابی میکنند و به مشکلات سلامتی مرتبط با بیماریهای عمومی پی میبرند.
- درخواست و بررسی آزمایشهای معمول: پزشکان مراقبتهای اولیه ممکن است برای تشخیص و پیگیری بیماریها، آزمایشهای معمول مانند آزمایش خون، آزمایش ادرار، آزمایشهای آلرژی و سایر آزمایشهای تشخیصی را درخواست و بررسی کنند.
- ارجاع بیمار به متخصص: اگر بیماری خاص نیاز به تخصص ویژه دارد، پزشکان مراقبتهای اولیه ممکن است بیمار را به متخصصان مربوطه مانند متخصص قلب، دیابت، روانپزشکی و غیره ارجاع دهند تا مشاوره و درمان کامل را ارائه کنند.
- ثبت سوابق بیماری: پزشکان مراقبتهای اولیه سوابق بیماری را ثبت و نگهداری میکنند. این شامل جزئیات مراجعه تشخیصی، درمانی و پیگیری بیماریهای قبلی، عملها و سایر مشکلات سلامتی قبلی بیمار است.
در نتیجه، پزشکان مراقبتهای اولیه یا پزشکان عمومی، به عنوان نقطه شروع برای مراجعه بیماران با بیماریهای خفیف و مشکلات سلامتی عمومی، نقش مهمی را ایفا میکنند. آنها میتوانند بیماران را بررسی کرده، تشخیص بیماری را قرار دهند، درمان اولیه را ارائه کنند و در صورت لزوم بیمار را به تخصصهای پزشکی دیگر ارجاع دهند.
پزشک مراقبتهای اولیه میتواند یکی از موارد زیر باشد:
پزشک خانواده
پزشک خانواده یکی از تخصصهای مراقبتهای اولیه است. این گروه از پزشکان مراقبتهای اولیه و خانواده، تمام اعضای خانواده را از کودکان و بزرگسالان تا افراد مسن ویزیت میکنند و مراقبتهای اولیه برای انواع بیماریهای مشترک را ارائه میدهند. آنها به عنوان نقطه تماس اصلی برای خدمات بهداشتی و درمانی خانواده عمل میکنند.
پزشکان خانواده مسئول تشخیص و درمان مشکلات اصلی سلامتی خانواده هستند. آنها با توجه به علائم و شرح حال بیمار، تشخیص مشکل را قرار میدهند و درمانهای اولیه را ارائه میکنند. همچنین، با توجه به نیاز، آنها ممکن است آزمایشهای تشخیصی موردنیاز را تجویز کنند تا به تشخیص دقیقتری برسند و درمان مناسبتری را تعیین کنند.
علاوه بر این، پزشکان خانواده زمانی که به تخصصهای پزشکی دیگر نیاز باشد، میتوانند بیمار را به متخصصان مربوطه ارجاع دهند. آنها با شبکه ارتباطی خوبی از تخصصهای مختلف پزشکی آشنا هستند و میتوانند برای بیماران بهترین مراقبتها را فراهم کنند.
پزشک داخلی
پزشکان داخلی یکی از تخصصهای مراقبتهای اولیه است که به مراقبت و درمان بیماران بزرگسال میپردازند. این گروه از پزشکان معمولاً نقطه شروع برای تشخیص و درمان هر نوع بیماری است و معمولاً به عنوان پزشک خانواده شناخته میشوند. زمانی که شما به علت بیماری مراجعه میکنید، احتمالاً ابتدا به این گروه از پزشکان مراجعه خواهید کرد.
پزشکان داخلی میتوانند با گذراندن آموزشهای تخصصی اضافی، که به آنها فلوشیپ میگویند، در زمینههای مختلف پزشکی تخصص بیابند. این آموزشها به آنها امکان میدهد تا در حوزههایی مانند بیماریهای قلبی-عروقی، بیماریهای گوارشی، بیماریهای غدد، بیماریهای نفرولوژی (دستگاه ادراری)، بیماریهای ریه و سایر زیرمجموعههای پزشکی تخصص داشته باشند.
با توجه به تخصصهای فلوشیپی که پزشکان داخلی میتوانند اخذ کنند، آنها قادرند تا تشخیص دقیقتری در مورد بیماریها بگذارند و درمان مناسب را تعیین کنند. همچنین، آنها قادرند در صورت نیاز، بیمار را به تخصصهای دیگری از جمله متخصصان قلب و عروق، گوارش، غدد، نفرولوژی، ریه و سایر تخصصهای پزشکی ارجاع دهند.
پزشک اطفال
پزشکان اطفال تخصصی هستند که برای مراقبت از افراد جوانتر، از نوزادان تا سن ۱۸ سالگی (در بعضی موارد تا ۲۱ سالگی) تخصص میگیرند. آنها در مراقبتهای اولیه و پیشگیری از بیماریها و همچنین در تشخیص و درمان بیماریهای کودکان تخصص دارند.
مسئولیتهای پزشکان اطفال شامل واکسیناسیون کودکان، ارزیابیهای روتین کودکان، انجام چکاپهای دورههای تحصیلی و درمان بیماریهای معمول مانند سرماخوردگی و آنفولانزا است. آنها نقش مهمی در پیشگیری از بیماریها و نگهداری سلامت کودکان ایفا میکنند.
در صورت بروز بیماریهای جدیتر یا پیچیدهتر، پزشکان اطفال ممکن است بیمار را به فوقتخصص اطفال یا متخصصان دیگر مرتبط ارجاع دهند تا درمانهای تخصصی لازم را دریافت کنند. برخی از پزشکان اطفال نیز در زمینههای مربوط به قبل از نوجوانی، کودک آزاری و موضوعات مرتبط با رشد کودکان مانند اوتیسم، اختلالات رفتاری و سندروم داون تخصص دارند و میتوانند در تشخیص و درمان این بیماریها کمک کنند.
پزشکان اطفال نقش مهمی در حفظ و بهبود سلامت کودکان دارند. آنها با تخصص خاص خود در مراقبت از کودکان، ارائه مشاوره به والدین و خانوادهها، و ارجاع به تخصصهای دیگر در صورت نیاز، به تامین سلامت و رشد صحیح کودکان کمک میکنند.
پزشک سالمندان
پزشکان سالمندان یا ژریاتریستها تخصصی در مراقبت از افراد سالمند دارند. این پزشکان تخصصهای مختلفی در زمینه سلامت و درمان سالمندان دارند و میتوانند در محیطهای مختلفی مانند منزل بیمار، مطب، خانه سالمندان و بیمارستان فعالیت کنند.
پزشکان سالمندان با توجه به نیازهای ویژه افراد سالمند، بررسی و مراقبت از بیماریها و مشکلات مربوط به این گروه سنی را بر عهده میگیرند. آنها با توجه به نوع بیماری و وضعیت سلامتی فرد سالمند، تشخیص میدهند و برنامه درمانی مناسب را تعیین میکنند. همچنین، آنها ممکن است مشاورههایی درباره سبک زندگی سالم، توصیههای رژیم غذایی، واکسیناسیون، بهبود کیفیت خواب و موارد دیگر به افراد سالمند و خانوادههایشان ارائه دهند.
همچنین، در بعضی موارد خاص، پزشکان سالمندان ممکن است تخصصهای خاصی مانند طب فیزیکی و توانبخشی، طب روانشناختی، طب اورولوژی، طب قلب و عروق و سایر تخصصهای پزشکی را در مراقبت و درمان سالمندان به کار ببرند.
انواع تخصص های پزشکی
در ادامه مطلب به انواع تخصص های پزشکی می پردازیم:
متخصص آلرژی/ ایمونولوژیست (متخصص ایمنیشناسی)
متخصصان آلرژی/ایمونولوژیستها تخصص در بررسی و درمان اختلالات سیستم ایمنی بدن دارند. آنها به تشخیص و درمان بیماریهایی مانند آسم، اگزما، حساسیت غذایی و دارویی، حساسیت به نیش حشرات، بیماریهای خودایمنی و سایر بیماریهای مرتبط با سیستم ایمنی میپردازند.
متخصصان آلرژی/ایمونولوژیستها با استفاده از تاریخچه پزشکی، ارزیابیهای فیزیکی، آزمایشات تشخیصی (مانند آزمونهای پوستی، آزمونهای خونی و آزمایشهای آلرژی) و مطالعه علائم و علل بیماری، تشخیص صحیح را قرار میدهند. سپس برنامه درمانی مناسب را برای مدیریت و کنترل بیماری تعیین میکنند.
علاوه بر تشخیص و درمان، متخصصان آلرژی/ایمونولوژیستها به بررسی عوامل ایجاد کننده این بیماریها نیز میپردازند. آنها با استفاده از تاریخچه پزشکی دقیق، مطالعه عوامل محیطی و ژنتیکی، آزمایشهای تشخیصی و تحقیقات علمی، سعی میکنند عوامل موثر در بروز بیماریهای ایمنی را شناسایی کنند. این شناخت عوامل ایجاد کننده میتواند در پیشگیری و مدیریت بهتر این بیماریها مؤثر باشد.
متخصص بیهوشی
متخصصان بیهوشی، یا آنستزیولوژیستها، تخصص در مدیریت بیهوشی و نیز مراقبت از بیمار در طول جراحی، زایمان و سایر فرایندهای پزشکی دارند. آنها داروهای لازم برای بیحسکردن بیمار و ایجاد بیهوشی را تجویز میکنند و در طول عمل جراحی و فرآیندهای پزشکی، علائم حیاتی بیمار را مداوم بررسی و نظارت میکنند.
متخصصان بیهوشی با استفاده از داروها، تکنیکها و تجهیزات مربوطه، بیمار را در حالت بیهوشی قرار میدهند تا احساس درد و آگاهی از فرآیند جراحی را کاهش دهند. آنها نه تنها برای بیهوشی خاموش کردن بیمار استفاده میکنند، بلکه تلاش میکنند تا وضعیت فیزیکی و عملکرد بدن بیمار در طول فرآیند جراحی را نظارت کنند و حفظ کنند. آنها همچنین با توجه به نوع جراحی، وضعیت بیمار و سایر عوامل، نوع بیهوشی مناسب را برای هر بیمار تعیین میکنند.
علاوه بر این، متخصصان بیهوشی نقش مهمی در مدیریت وضعیتهای اورژانس پزشکی دارند. آنها میتوانند در مواردی مانند ایست قلبی، مشکل تنفسی ناگهانی و سایر وضعیتهای اورژانسی که نیاز به بیهوشی یا نظارت ویژه دارند، مداخله کنند و مراقبت لازم را ارائه دهند. آنها با استفاده از تجهیزات پزشکی پیشرفته و دانش فنی خود، بهبود وضعیت بیمار را در مواجهه با وضعیتهای اورژانسی تسهیل میکنند.
متخصصان بیهوشی با تجربه و تخصص خود، جزئیات و حفاظت از سلامت بیمار در مراحل بیهوشی و پس از آن را در نظر میگیرند. آنها با همکاری با سایر اعضای تیم پزشکی، ایمنی و راحتی بیمار را در طول فرآیند جراحی و درمان تضمین میکنند.
متخصص قلب
متخصصان قلب و عروق، یا کاردیولوژیستها، در تشخیص، درمان و مراقبت از بیماریها و اختلالات قلبی و عروقی تخصص دارند. آنها مسائل مربوط به سیستم قلبی و عروقی را مورد بررسی و درمان قرار میدهند.
متخصصان قلب و عروق با استفاده از انواع تستهای تشخیصی مثل الکتروکاردیوگرافی (ECG)، اکوکاردیوگرافی (Echocardiography)، آنژیوگرافی (Angiography) و آزمایشات خونی، وضعیت قلب و عروق بیمار را ارزیابی میکنند. آنها به تشخیص بیماریهایی مانند نارسایی قلبی، حمله قلبی، فشار خون بالا، ضربان نامنظم قلب و سایر اختلالات قلبی و عروقی میپردازند.
همچنین، متخصصان قلب و عروق نقش مهمی در مدیریت بیماریهای قلبی دارند. آنها برنامههای درمانی مناسب را برای هر بیمار تعیین میکنند که ممکن است شامل داروها، تغییرات در سبک زندگی و رژیم غذایی، تمرینات و در صورت لزوم، روشهای درمانی تصویربرداری یا جراحی باشد.
متخصص الکتروفیزیولوژی قلب
متخصصان الکتروفیزیولوژی قلب، تخصص در بررسی و درمان اختلالات الکتریکی قلب دارند. آنها به تشخیص و مدیریت بینظمیهای قلبی، از جمله فیبریلاسیون دهلیزی (Atrial Fibrillation) و سایر اختلالات ریتم قلبی میپردازند.
درمان بینظمیهای قلبی مانند فیبریلاسیون دهلیزی نیازمند دقت و تخصص ویژه است. متخصصان الکتروفیزیولوژی قلب با استفاده از تستهای الکتروفیزیولوژی قلبی مانند الکتروفیزیولوژی (Electrophysiology)، آنژیوگرافی (Angiography) و کاتتریزاسیون قلبی (Cardiac Catheterization)، سیستم الکتریکی قلب را مورد بررسی قرار میدهند و علت و مکان بینظمیهای قلبی را تعیین میکنند.
متخصصان الکتروفیزیولوژی قلب درمانهای مختلف برای بینظمیهای قلبی ارائه میدهند. این درمانها شامل استفاده از داروها ضداریتمی، کاتتریزاسیون قلبی (Catheter Ablation) و در برخی موارد، تعویض دستگاه تنظیم ضربان قلب (Pacemaker) یا دستگاه تنظیم ضربان قلب و آنژیوگرافی (Implantable Cardioverter Defibrillator) میباشد. این روشها به منظور کنترل و تصحیح ریتم قلب و پیشگیری از عوارض جدی مرتبط با بینظمیهای قلبی استفاده میشوند.
جراح کولورکتال یا جراح روده بزرگ
جراح کولورکتال یا جراح روده بزرگ، متخصص در بررسی، تشخیص و درمان مشکلات مربوط به روده بزرگ (کولون)، روده کوچک و مقعد است. آنها در برخی از بیماریهای مرتبط با این بخشهای گوارشی تخصص دارند و میتوانند درمان مناسب را تعیین کنند.
جراح کولورکتال با استفاده از تستهای تشخیصی مانند کولونوسکوپی (Colonoscopy) و آنوسکوپی (Anoscopy)، وضعیت روده بزرگ، روده کوچک و مقعد را ارزیابی میکند. اگر نیاز به جراحی وجود داشته باشد، اقدامات جراحی را برای درمان و بازسازی بخشهای متضرر انجام میدهد.
در صورتی که مشکلات مربوط به روده بزرگ، روده کوچک و مقعد دارید، مراجعه به جراح کولورکتال مناسب است. آنها میتوانند با تشخیص صحیح و درمان مناسب، به شما کمک کنند تا بهبود یابید و مشکلات خود را مدیریت کنید.
متخصص مراقبتهای ویژه
متخصص مراقبتهای ویژه (Intensivist) یا متخصص پرستاری ویژه (Critical Care Specialist)، متخصصی است که در مراقبت و درمان بیمارانی که به شدت بیمار یا آسیبدیده هستند و نیاز به نظارت و مراقبت ویژه دارند، تخصص دارد. آنها اغلب به عنوان سرپرست واحد مراقبتهای ویژه بیمارستان یا واحد مراقبت ویژه ICU (Intensive Care Unit) فعالیت میکنند.
متخصصان مراقبتهای ویژه با تجربه و دانش خود در مدیریت بیماران فوق حاد و بحرانی، ارتقای وضعیت بیمار و کنترل عوارض و مشکلات جانبی مرتبط با بیماری یا آسیب، مشغول به فعالیت هستند. آنها تخصص در تشخیص و مدیریت بیماریها و شرایطی مانند نارسایی قلبی، نارسایی تنفسی، عفونتهای سنگین، صدمات جدی، وضعیت پس از عمل جراحی پیچیده و سایر وضعیتهای بحرانی دارند.
متخصصان مراقبتهای ویژه ممکن است از تخصصهای دیگر نیز بهره بگیرند. به عنوان مثال، متخصصان اطفال ممکن است در مراقبت از بیماران کودکان در بخش ICU همکاری کنند. همچنین، متخصصان بیهوشی و جراحی نیز به عنوان بخشی از تیم مراقبتهای ویژه در بیمارستانها مشغول به کار هستند و در تأمین مراقبتهای ویژه و عملیات جراحی بحرانی نقش دارند.
متخصص پوست (درماتولوژیست)
متخصص پوست یا درماتولوژیست، پزشکی است که در تشخیص، درمان، و پیشگیری از مشکلات پوستی، مو و ناخنها تخصص دارد. آنها با استفاده از دانش پزشکی و تجهیزات تخصصی، بررسی، تشخیص، و مداخله در بیماریها و مشکلات مرتبط با پوست را انجام میدهند.
متخصصان پوست در تشخیص و درمان مشکلات پوستی متنوعی مانند جوش، خال، آکنه، ریزش مو، عفونتهای پوستی، الرژی و حساسیت پوستی، پسوریازیس، اگزما، عفونتهای قارچی، مولوسکوم، سرطان پوست، و بسیاری از بیماریهای دیگر فعالیت میکنند. همچنین، آنها به عملهای زیبایی مانند بوتاکس، لیزر، میکرونیدلینگ، پیلینگ و درمابرازیون (dermabrasion) نیز مهارت دارند.
متخصص غدد
متخصص غدد (اصطلاحاً غدددرمان) یا اندوکرینولوژیست، پزشکی است که در تشخیص و درمان اختلالات سیستم اندوکرین (سیستم هورمونی) تخصص دارد. سیستم اندوکرین شامل غدد درونریز (غدهای هورمونتراش) مانند تیروئید، پاراتیروئید، هیپوفیز، آدرنال، تخمدانها و تستیکول هاست که هورمونها را ترشح میکنند.
متخصصان غدد مسئول تشخیص و درمان بیماریهای مرتبط با غدد درونریز هستند. این بیماریها میتوانند شامل دیابت، هیپوتیروئیدی، هیپرتیروئیدی، بیماریهای آدرنال، اختلالات تنظیم هورمون رشد، ناباروری مردان و زنان، اختلالات متابولیسم کلسیم و استخوان، سندرم تخمدان چاقی و بسیاری از بیماریهای دیگر باشند.
متخصصان غدد با استفاده از تاریخچه بیماری، بررسیهای جسمانی و آزمایشهای تشخیصی مانند آزمایش خون، آزمایشهای تابشی و سایر تستها، تشخیص میگذارند و برنامه درمانی مناسب را برای بیمار تنظیم میکنند. آنها میتوانند همچنین در معالجه بیمارانی که نیاز به هورمونهای جایگزین دارند، مشاوره و کنترل مناسب را ارائه دهند.
متخصص طب اورژانس
متخصصان طب اورژانس (اصطلاحاً اورژانسیست) پزشکانی هستند که در بخش اورژانس بیمارستانها و مراکز درمانی فعالیت میکنند. وظیفه اصلی آنها تشخیص، مداخله و مدیریت فوریتهای پزشکی است که زندگی و سلامتی فرد را تهدید میکند.
متخصصان طب اورژانس با استفاده از دانش و مهارتهای خود در زمینههایی مانند تشخیص سریع و صحیح، مداخله جراحی اورژانسی، استفاده از تجهیزات پزشکی پیشرفته، و مدیریت پیشگیرانه، به بیماران در شرایط اورژانسی کمک میکنند. آنها در مواجهه با بیمارانی که به دلیل حوادث، بیماریهای حاد، آسیبهای جسمی یا حادثههای طبیعی به کمک پزشکی فوری نیاز دارند، نقش بسیار حیاتی دارند.
متخصصان طب اورژانس مهارتهای بالقوه ای همچون مداخله در حادثهها و فوریتهای پزشکی، تشخیص و مداخله در حالتهای تنفسی و قلبی، ترمیم شکستگیها و جراحات بافتی، احیا قلبی-ریوی (CPR)، استفاده از داروهای اورژانسی، و مدیریت عملیاتی بیمارستان را دارند. آنها باید توانایی تصمیمگیری سریع، مدیریت استرس، همکاری با تیمهای چند رشتهای و ارتباط موثر با بیماران و خانوادههایشان را نیز داشته باشند.
متخصصان طب اورژانس باید آمادهباش بالقوه را داشته باشند و در هر زمان و هر شرایطی قادر به مداخله در موارد اورژانسی باشند. نیاز به تصمیمگیری سریع و اثربخش، همکاری با تیمهای چند رشتهای، فشار کاری بالا و مسئولیت بالا، از جمله ویژگیهای شغلی مهم در این رشته است.
متخصص گوارش
متخصصان گوارش (اصطلاحاً گوارشپزشکان) پزشکانی هستند که در تشخیص و درمان اختلالات سیستم گوارشی تخصص دارند. سیستم گوارشی شامل اندامهایی مانند معده، روده بزرگ و کوچک، کبد، کیسه صفرا، لوزالمعده، مری و مریکز است.
متخصصان گوارش بر روی علائم و علل مرتبط با سیستم گوارشی تمرکز دارند. برخی از بیماریهای معمولی که توسط متخصصان گوارش تشخیص داده میشوند، شامل زخم معده و اثنی عشر، التهاب روده، سندرم روده تحریکپذیر، بیماریهای التهابی روده، بیماری هلیکوباکتر پیلوری، کبد چرب غیرالکلی، سندرم کولون تحریکپذیر، سندرم روده خوشخیم (IBS) و سرطان گوارشی میباشند.
متخصصان گوارش از روشهای تشخیصی مانند آندوسکوپی (شامل کولونوسکوپی و اندوسکوپی)، بررسیهای تصویربرداری مانند سونوگرافی و رادیولوژی، آزمایشهای خون و نمونهبرداری از بافتها (بیوپسی) برای تشخیص بیماریهای گوارشی استفاده میکنند.
علاوه بر تشخیص، متخصصان گوارش درمانهایی مانند تجویز داروها، توصیههای تغذیهای، رژیمهای غذایی، روشهای جراحی و مداخلات تصویربرداری را نیز انجام میدهند.
متخصصان گوارش میتوانند در مراکز درمانی و بیمارستانها فعالیت کنند و به طور روزمره با بیماران مراجعه کننده باشند. آنها با توانایی در ارائه درمان تخصصی و مشاوره به بیماران با اختلالات گوارشی، سعی در بهبود کیفیت زندگی آنها و کنترل بیماریهای مرتبط دارند.
متخصص تغذیه
متخصصان تغذیه (اصطلاحاً تغذیهپزشکان یا تغذیهشناسان) پزشکان یا متخصصانی هستند که در زمینه تغذیه و رژیم غذایی فردان تخصص دارند. آنها با توجه به وضعیت بیمار و نیازهای او، رژیم غذایی مناسب و توصیههای تغذیهای را ارائه میدهند.
متخصصان تغذیه میتوانند در بیمارستانها، مراکز بهداشتی، مطبها، مراکز ورزشی، مراکز تغذیه درمانی و سایر تنظیمات بهداشتی و درمانی فعالیت کنند. آنها با همکاری با تیمهای درمانی متنوع از جمله پزشکان، داروسازان، روانشناسان و متخصصان دیگر، رژیمهای غذایی متناسب با نیازهای بیماران را تدوین و اجرا میکنند.
متخصصان تغذیه میتوانند در زمینههای مختلف تغذیه تخصص داشته باشند، از جمله تغذیه بالینی، تغذیه برای بیماران مزمن، تغذیه برای بیماران مبتلا به اختلالات مابعد از عمل جراحی، تغذیه برای کودکان، تغذیه ورزشی، تغذیه در بیماریهای قلبی-عروقی، دیابت، چاقی و لاغری، آلرژیهای غذایی، اختلالات خوردن و سایر حالتها و بیماریهای مرتبط با تغذیه.
برای تحصیل در رشته تغذیه، دانشجویان باید دورههای تحصیلی در رشته پزشکی را طی کرده و سپس تخصص در زمینه تغذیه و رژیم غذایی کسب نمایند. همچنین، برخی از متخصصان تغذیه مجوزهای لازم برای تشخیص و درمان اختلالات تغذیهای نیز کسب میکنند.
متخصصان تغذیه با استفاده از دانش و تجربیات خود، بهبود و حفظ وضعیت تغذیهای بیماران را تسهیل میکنند و نقش مهمی در بهبود سلامت و کیفیت زندگی افراد ایفا میکنند.
متخصص خون (هماتولوژی)
متخصصان هماتولوژی (اصطلاحاً متخصصان خون) پزشکانی هستند که در تشخیص و درمان بیماریهای خونی و اختلالات خونی تخصص دارند. آنها با سیستم خونی و اندامهای خونساز مانند نخاع استخوان، طحال و غدد لنفاوی آشنایی دارند.
متخصصان هماتولوژی بر روی تشخیص و درمان بیماریهایی مانند کمخونیها (مثل کمخونی ناشی از کمبود آهن و بیماری کبدی)، اختلالات لنفوماتیک (مثل لوسمی و لنفوم)، بیماریهای خونریزی (مثل هموفیلی و بیماری ویلبراند)، بیماریهای خونی مزمن (مثل کمخونی مزمن و تالاسمیا) و بیماریهای خونی نادر (مثل هموژنی هموپلازی و بیماری فنیلکتونوری) تمرکز دارند.
برای تشخیص بیماریهای خونی، متخصصان هماتولوژی از روشهای مانند آزمایشات خونی (شامل شمارش خون، اندازهگیری سطح هموگلوبین و سایر پارامترهای خونی)، بیوپسی استخوان، آزمایشهای بیوشیمیایی و دیگر روشهای تشخیصی استفاده میکنند.
متخصصان هماتولوژی میتوانند در مراکز درمانی و بیمارستانها فعالیت کنند. آنها با استفاده از درمانهایی مانند تجویز داروها (مثل ترانسفوژیون خون، داروهای ضدسرطانی و داروهای منظم کننده خون)، ترخیصهای تصویربرداری (مانند آندوسکوپی و نوار استخوان) و در صورت لزوم، ترخیصهای جراحی (مثل تزریق نخاع استخوان) سعی در کنترل بیماریهای خونی و بهبود کیفیت زندگی بیماران خود دارند.
متخصصان هماتولوژی نقش مهمی در تشخیص و مدیریت بیماریهای خونی ایفا میکنند و با همکاری با سایر تخصصها مانند پزشکان عمومی، متخصصان پزشکی داخلی، پزشکان فوق تخصص و سایر تیمهای درمانی، به بهبودی و مراقبت از بیماران خود میپردازند.
متخصص کبد (هپاتولوژی)
متخصصان هپاتولوژی (اصطلاحاً متخصصان کبد) پزشکانی هستند که در تشخیص، درمان و پیشگیری از بیماریهای مربوط به کبد، کیسه صفرا، درخت صفراوی و پانکراس تخصص دارند. آنها با عملکرد کبد، سیستم صفراوی (شامل کیسه صفرا و مجرای صفراوی) و پانکراس آشنایی دارند.
متخصصان هپاتولوژی بر روی تشخیص و درمان بیماریهای کبدی مانند هپاتیت ویروسی (مانند هپاتیت B و C)، سیروز کبد، سرطان کبد، آسیت، بیماریهای صفراوی (مانند سنگ کیسه صفرا، آبستنی کبدی و تنگی مجرای صفراوی) و بیماریهای پانکراس (مانند التهاب پانکراس و سرطان پانکراس) تمرکز دارند.
برای تشخیص بیماریهای کبدی، متخصصان هپاتولوژی از روشهایی مانند آزمایشات خونی (شامل آزمایشهای کبدی و صفراوی)، سونوگرافی کبد و صفراوی، بیوپسی کبد و سایر روشهای تشخیصی پیشرفته استفاده میکنند.
متخصصان هپاتولوژی میتوانند در مراکز درمانی و بیمارستانها فعالیت کنند. آنها با استفاده از درمانهایی مانند داروهای ضد ویروسی (برای هپاتیت ویروسی)، مدیریت سیروز کبدی، تجویز داروهای ضدسرطانی (برای سرطان کبد) و در صورت لزوم، روشهای جراحی (مانند جراحی کبد و پانکراس) سعی در کنترل بیماریهای مربوطه و بهبود کیفیت زندگی بیماران خود دارند.
متخصصان هپاتولوژی نقش مهمی در تشخیص و مدیریت بیماریهای کبدی و سیستم صفراوی ایفا میکنند و با همکاری با سایر تخصصها مانند پزشکان عمومی، متخصصان پزشکی داخلی، جراحان عمومی و سایر تیمهای درمانی، به بهبودی و مراقبت از بیماران خود میپردازند.
متخصص طب تسکینی و درد
متخصصان طب تسکینی و درد (اصطلاحاً متخصصان درد) پزشکانی هستند که در تشخیص و مدیریت درد بیماران مبتلا به بیماریهای مزمن و ترمینال (آستانه مرگ) تخصص دارند. هدف اصلی آنها کاهش درد و بهبود کیفیت زندگی بیماران است.
متخصصان درد با استفاده از تکنیکها و روشهای مختلف، ارزیابی و تشخیص درد بیماران را انجام میدهند. آنها با استفاده از تاریخچه بیماری، ارزیابی فیزیکی، آزمایشهای تشخیصی و تصویربرداری (مانند رادیوگرافی، سونوگرافی و تصویربرداری تشدید مغناطیسی) سعی در تشخیص دقیق درد بیماران دارند.
متخصصان درد به عنوان بخشی از تیم درمانی همکاری میکنند و با سایر پزشکان و متخصصان بهداشتی دیگر (مانند پزشکان عمومی، متخصصان داخلی، جراحان و روانشناسان) همفکری میکنند. آنها براساس نیازهای بیمار، برنامههای درمانی شخصیسازی شده و مدیریت درد را با استفاده از روشهای مختلف اعمال میکنند. این روشها شامل داروهای تسکیندهنده درد (مثل آنالژزیکها و داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی)، ترکیبات دارویی، روشهای فیزیوتراپی (مانند فیزیوتراپی فیزیکی، تمرینات و تکنیکهای تنفسی)، روشهای روان درمانی (مانند روان درمانی شناختی-رفتاری و مداخلههای روانشناختی) و روشهای تکمیلی (مانند آکوپانکچر و تکنیکهای روانی-جسمی) است.
متخصصان درد نقش بسیار مهمی در بهبود کیفیت زندگی بیماران با بیماریهای مزمن و ترمینال دارند. آنها تمرکز خود را بر بهبود علائم درد، کاهش تأثیرات منفی درد بر عملکرد روزمره، ارتقاء روانشناختی بیماران و ارائه حمایت ذهنی و روحی به آنها میگذارند.
تعامل و همکاری با متخصص درد میتواند بهبودی و تسهیل در مدیریت درد بیماران را تسریع و تسهل کند و کیفیت زندگی آنها را بهبود بخشد.
متخصص بیماریهای عفونی
متخصصان بیماریهای عفونی (اصطلاحاً متخصصان عفونی) پزشکانی هستند که در تشخیص، درمان و پیشگیری از بیماریهای عفونی تخصص دارند. آنها با عفونتهای باکتریایی، ویروسی، قارچی و انگلی هر نقطه از بدن ارتباط دارند و تخصص در تشخیص و درمان بیماریهای عفونی را دارند.
متخصصان بیماریهای عفونی میتوانند در تشخیص و درمان بیماریهای عفونی مختلف مانند تب، عفونتهای تنفسی (مانند ذات الریه و توبرکلوزیس)، عفونتهای مجاری ادراری، عفونتهای پوست، عفونتهای خون، عفونتهای گوارشی و عفونتهای جنسی تخصص داشته باشند. همچنین، برخی از متخصصان بیماریهای عفونی ممکن است در تشخیص و درمان بیماریهای خاصی مانند بیماری لایم، اچ. آی. وی (HIV) و ایدز تخصص داشته باشند.
متخصصان بیماریهای عفونی از روشهایی مانند بررسیهای بالینی، آزمایشات خونی و بافتی، آزمایشات میکروبیولوژی، روشهای تصویربرداری و دیگر روشهای تشخیصی پیشرفته برای تشخیص بیماریهای عفونی استفاده میکنند.
به علاوه، متخصصان بیماریهای عفونی نقش مهمی در پیشگیری از بیماریهای عفونی و کنترل شیوع آنها دارند. آنها در زمینه طب پیشگیرانه، واکسیناسیون، مشاوره بهداشت عمومی (مانند بهداشت دست و بهداشت تنفسی) و آموزش بهداشتی فعالیت میکنند. همچنین، برخی از متخصصان بیماریهای عفونی تخصص خاصی در مدیریت عفونتهای مرتبط با سفر و طب سفر دارند و به افرادی که به مناطق جغرافیایی خاصی سفر میکنند، مشاوره میدهند.
متخصص ژنتیک پزشکی
متخصصان ژنتیک پزشکی یا متخصصان ژنتیک پزشکی متخصصانی هستند که در تشخیص، درمان و مشاوره در مورد اختلالات ژنتیکی تخصص دارند. آنها با استفاده از ترکیبی از روشهای مختلف ژنتیکی مولکولی، سیتوژنتیک و آزمایشهای بیوشیمیایی، تشخیص بیماریهای ژنتیکی را مشخص میکنند و درمان مناسب را توصیه میکنند.
متخصصان ژنتیک پزشکی به عنوان مشاوران ژنتیکی نیز فعالیت میکنند و به فرد یا خانوادهها در مورد خطر ابتلای به بیماریهای ژنتیکی، ارث بردن بیماریها، انتخاب روشهای غربالگری ژنتیکی قبل از بارداری و سایر مسائل مربوط به ژنتیک پزشکی مشاوره میدهند.
متخصصان ژنتیک پزشکی در تشخیص بیماریهای ژنتیکی از روشهای مختلفی استفاده میکنند. این شامل آزمایشهای مولکولی ژنتیکی مانند سیکل تکثیر پلیمراز (PCR)، سیکل توالیگیری (Sequencing)، تستهای آرایشی ژنتیکی، تستهای فلورسنت محور ژنتیکی (FISH) و آرایش کروموزومی است.
علاوه بر این، متخصصان ژنتیک پزشکی ممکن است در طول یک کارآزمایی غربالگری ژنتیکی مشارکت کنند تا اختلالات ژنتیکی را در افرادی که در خطر ابتلای به آنها هستند، شناسایی کنند.
درمان بیماریهای ژنتیکی میتواند شامل مداخلات دارویی، تغییرات در سبک زندگی، مشاوره ژنتیکی، توصیههای پیشگیرانه و در برخی موارد حتی درمانهای جراحی باشد. متخصصان ژنتیک پزشکی با توجه به نوع بیماری و نیازهای هر بیمار، درمان مناسب را تعیین میکنند.
متخصصان ژنتیک پزشکی نقش بسیار مهمی در تشخیص، درمان و پیشگیری از بیماریهای ژنتیکی ایفا میکنند. آنها با استفاده از دانش و تکنولوژی مدرن در زمینه ژنتیک و پزشکی، به بهبود سلامت و کیفیت زندگی افراد کمک میکنند.
متخصص کلیه (نفرولوژی)
متخصص کلیه یا نفرولوژیست، پزشکی است که در تشخیص و درمان بیماریهای کلیوی و سیستم ادراری تخصص دارد. این بیماریها شامل بیماریهای کلیوی، نارسایی کلیوی، دیابت، سنگ کلیه، لوپوس و فشار خون بالا میشوند.
متخصص کلیه میتواند علل بیماری کلیوی را تحلیل کرده و تشخیص درستی برای بیماریهای کلیوی ارائه دهد. او میتواند تحقیقات مربوط به آزمایشات خون و ادرار، سونوگرافی کلیه، تصویربرداری مقطعی (CT یا MRI) و آزمایشهای تشخیصی دیگر را انجام دهد تا به تشخیص صحیح برسد.
درمان بیماریهای کلیوی شامل مداخلات دارویی، تغییرات در سبک زندگی، رژیم غذایی و در برخی موارد، درمانهای جراحی میشود. اگر بیماری کلیوی به حدی پیشرفت کند که کلیهها نتوانند به طور کامل عملکرد کنند، متخصص کلیه میتواند برای بیمار دیالیز (همودیالیز یا دیالیز ناشی از غشا) تجویز کند. در برخی موارد، پیوند کلیه نیز ممکن است مورد نیاز باشد.
همچنین، متخصص کلیه میتواند در بررسی و مدیریت مواردی نظیر فشار خون بالا (هایپرتانسیون) که به بیماری کلیوی مرتبط است، نقش داشته باشد. او ممکن است تشخیص و درمان هایپرتانسیون را انجام دهد و راهنماییهای لازم برای کنترل فشار خون بیمار ارائه کند.
با توجه به تخصص و دانش متخصص کلیه، او میتواند به شما در تشخیص، درمان و مدیریت بیماریهای کلیوی و سیستم ادراری کمک کند و سلامت کلیهها و بهبود کیفیت زندگی شما را بهبود بخشد.
متخصص مغز و اعصاب (نورولوژیست)
متخصص مغز و اعصاب یا نورولوژیست، پزشکی است که در تشخیص و درمان بیماریها و اختلالات مربوط به سیستم عصبی، از جمله مغز، نخاع و اعصاب، تخصص دارد. این بیماریها شامل سکته مغزی، تومورهای مغز و نخاع، صرع، نوروپاتی، مالتیپل اسکلروزیس، بیماری پارکینسون و بیماری آلزایمر میشوند. علاوه بر این، افرادی که میگرن یا سرگیجه دارند نیز میتوانند به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنند.
متخصص مغز و اعصاب میتواند از طریق تاریخچه بالینی، امتحان جسمانی و آزمایشات تشخیصی متعدد، مانند تصویربرداری مغزی (MRI یا CT اسکن)، الکتروانسفالوگرافی (EEG) و آزمایشهای دیگر، به تشخیص درست رسیده و برنامه درمان مناسب را تعیین کند.
درمان بیماریها و اختلالات مغز و اعصاب میتواند شامل مداخلات دارویی، فیزیوتراپی، تغییرات در سبک زندگی، مشاوره و در برخی موارد، روشهای جراحی باشد. متخصص مغز و اعصاب میتواند برنامه درمانی متناسب با نیاز و شرایط هر بیمار تهیه کند و مراقبتهای لازم را ارائه دهد.
با توجه به تخصص و دانش متخصص مغز و اعصاب، او میتواند به شما در تشخیص، درمان و مدیریت بیماریها و اختلالات مربوط به سیستم عصبی کمک کند و بهبود سلامت عصبی و کیفیت زندگی شما را بهبود بخشد.
جراح مغز و اعصاب
جراحان مغز و اعصاب متخصصانی هستند که علاوه بر تخصص در تشخیص و درمان بیماریها و اختلالات مربوط به سیستم عصبی، مجوز جراحی روی مغز و سیستم عصبی را نیز دریافت کردهاند. آنها ممکن است در زمینههای مختلف جراحی مغز و اعصاب تخصص داشته باشند، از جمله:
- جراح عروق مغزی: این جراحان مغز و اعصاب بر روی عروق مغزی و عروقی که به مغز و نخاع متصل میشوند، عمل جراحی انجام میدهند. مشکلاتی مانند سکته مغزی، آنژیوگرافی، مجازیسازی عروق مغزی و جراحی ریختشناسی عروق مغزی را درمان میکنند.
- جراحی استریوتاکتیک: این نوع جراحی مغز و اعصاب برای دسترسی دقیق به مناطق خاصی از مغز استفاده میشود. از جمله کاربردهای آن میتوان به جراحی ترمیمی مغز، جراحی تزریقی، ترکیبی و تخریبی در بیماریهای مختلف مغزی اشاره کرد.
- جراحی پایه جمجمه: این نوع جراحی برای دسترسی به مناطق مغز و اعصاب با استفاده از پایه جمجمه و دستگاههای پیچان استفاده میشود. این جراحی میتواند برای برداشتن تومورها، ترمیم شکافهای مغزی و انجام جراحیهای دیگر مورد استفاده قرار گیرد.
- جراحی ستون فقرات: این نوع جراحی بر روی ستون فقرات و عصبهای مربوطه انجام میشود. از جمله کاربردهای آن میتوان به جراحی دیسک کمر و گردن، جراحی ترمیمی ستون فقرات و تخریب تومورهای نخاعی اشاره کرد.
- جراحی اعصاب محیطی: این نوع جراحی بر روی عصبهای محیطی و سیستم عصبی خارج از مغز و نخاع انجام میشود. مانند جراحی عصبهای سطحی، جراحی عصبهای پریفرال، عصبهای محیطی و جراحی ترمیمی عصبها.
- جراحی انکولوژیک: این نوع جراحی بر روی تومورهای مغزی و نخاعی انجام میشود. هدفاین نوع جراحی، تشخیص، استئوپلاستیک، بیوپسی و برداشت تومورهای مغزی و نخاعی میباشد.
- جراحی مغز و اعصاب کودکان: این تخصص برای تشخیص و درمان بیماریها و اختلالات مغز و اعصاب در کودکان میباشد. این شامل جراحی ترمیمی مغز و نخاع در کودکان با تشنج، تومورهای مغزی کودکان، بیماری هیدروسفالوس و سایر مشکلات عصبی در کودکان است.
متخصصان جراح مغز و اعصاب با استفاده از تجهیزات پزشکی پیشرفته و فناوریهای جراحی مغز و اعصاب، بهترین روشها را برای درمان بیماران انتخاب میکنند و عمل جراحی را با دقت و ایمنی بالا انجام میدهند. همچنین، آنها بعد از عمل جراحی نیز پساعمل و مراقبتهای لازم را به بیمار ارائه میدهند تا بهبودی و بازگشت به سلامتی مناسب را تسهیل کنند.
متخصص زنان و زایمان
متخصصان زنان و زایمان (OB/GYN) تخصص خود را در حوزه سلامت زنان و مراقبت از بارداری و زایمان دارند. آنها در تشخیص و درمان بیماریهای زنان متمرکز میشوند و خدمات پزشکی مربوط به زنان را ارائه میدهند.
متخصصان بیماریهای زنان متمرکز بر سلامت سیستم تولیدمثل زنان، مشکلات هورمونی و یائسگی هستند. آنها تست پاپ اسمیر (Pap smear) را برای غربالگری سرطان رحم انجام میدهند و آزمایشها و معاینات مرتبط با بارداری را انجام میدهند.
همچنین، متخصصان مامایی در مراقبت از زنان باردار و زایمان تخصص دارند. آنها در طول بارداری، زایمان و پسازایمان به زنان مراقبت میکنند و خدمات پزشکی لازم را ارائه میدهند.
متخصصان طب مادر و جنین یا پریناتولوژیست به درمان بیماران با بارداری پرخطر تخصص دارند. آنها مشکلات پیچیده و خطرناک در طول بارداری و زایمان را مدیریت میکنند و به مراقبت از سلامت مادر و جنین میپردازند.
همچنین، انکولوژیستهای زنان تخصص دارند در تشخیص و درمان بیماریهای زنانی که در اندامهای تولیدمثلی مانند تخمدان و رحم سرطان دارند. آنها بررسیهای تشخیصی مانند بررسیهای سیتولوژیک و بیوپسی را انجام میدهند و درمانهای شیمی درمانی و رادیوتراپی را نیز تجویز میکنند.
متخصصان زنان و زایمان در طول آموزش خود در هر دو حوزه فوقالذکر تحصیل میکنند و توانایی ارائه خدمات پزشکی در هر دو حوزه را دارند.
متخصص مجاری ادراری (اورولوژیست)
متخصصان مجاری ادراری، یا اورولوژیستها، در تشخیص و درمان اختلالات مربوط به سیستم ادراری در مردان و زنان تخصص دارند. آنها درمانهایی را برای بیماران ارائه میدهند که مبتلا به بیماریهایی مانند سرطان پروستات، سنگ کلیه، التهاب مجاری ادراری، اختلالات جنسی و بیماریهای مرتبط با باروری هستند.
متخصصان اورولوژیست در تشخیص بیماریهای مجاری ادراری از روشهای تصویربرداری مانند سونوگرافی، سیستوسکوپی، آندوسکوپی و آزمایشات دیگر استفاده میکنند. آنها ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند تا مشکلاتی مانند سنگ کلیه، بزرگ شدن پروستات، آسیبهای فیزیکی در مجاری ادراری و سایر مشکلات را درمان کنند.
علاوه بر این، اورولوژیستها نیز مشاوره و مراقبت در زمینه سلامت جنسی ارائه میدهند. آنها میتوانند در تشخیص و درمان مشکلاتی مانند ناتوانی جنسی، اختلالات ارتباطی جنسی، عفونتهای جنسی و سایر بیماریهای مرتبط با جنسیت کمک کنند.
به طور کلی، اورولوژیستها تخصصی را در تشخیص و درمان بیماریها و اختلالات مربوط به سیستم ادراری در مردان و زنان دارند و همچنین در زمینه سلامت جنسی و باروری فعالیت میکنند.
متخصص سرطان (انکولوژیست)
متخصصان سرطان، یا انکولوژیستها، تخصص خود را در تشخیص و درمان سرطان تمرکز میدهند. آنها در زمینههای مختلفی از جمله پزشکی داخلی، جراحی، انکولوژی پرتو و انکولوژی اطفال فعالیت میکنند.
متخصصان سرطان در تشخیص سرطان از طریق آزمایشهای بالینی، سونوگرافی، تصویربرداری، بیوپسی و آزمایشات دیگر استفاده میکنند. آنها به بررسی نمونههای بافتی و سلولی سرطانی میپردازند و بر اساس نتایج تشخیصی، برنامه درمانی مناسب را برای بیمار تدوین میکنند.
متخصصان سرطان درمانهای مختلفی را برای بیماران سرطانی ارائه میدهند، از جمله شیمی درمانی، رادیوتراپی، جراحی و درمانهای هدفمند مولکولی. آنها با استفاده از روشهای درمانی نوین و تجربی، که شامل درمانهای هدفمند مولکولی و ایمنیشناسی سرطان است، در درمان سرطانهای غیرقابل علاج و پیشرفته کمک میکنند.
علاوه بر این، متخصصان سرطان در زمینه پیشگیری از سرطان نیز فعالیت میکنند. آنها ارائه مشاورههای سلامت، غربالگری و واکسیناسیون در برابر سرطان را به افراد ارائه میدهند و به ارتقای آگاهی عمومی درباره علل و پیامدهای سرطان کمک میکنند.
به طور کلی، متخصصان سرطان تخصصی را در تشخیص، پیشگیری و درمان سرطان داشته و از روشهای درمانی متنوع و نوین برای مدیریت بیماران سرطانی استفاده میکنند.
متخصص چشمپزشکی
متخصصان چشمپزشکی، یا به طور عمومی دکتر چشم، تخصص خود را در تشخیص و درمان بیماریها و اختلالات چشمی دارند. آنها میتوانند عینک یا لنزهای تماسی را برای تجویز به بیماران استفاده کنند و در صورت لزوم، جراحی چشم را نیز انجام دهند.
متخصصان چشمپزشکی توانایی تشخیص و درمان بیماریها و اختلالات مرتبط با چشم را دارند. آنها میتوانند بیماریهایی مانند آب سیاه (گلوکوم)، آب مروارید (کاتاراکت)، بیماریهای قرنیه، اختلالات شبکیه، التهابات چشمی و سایر مشکلات چشمی را تشخیص داده و درمان کنند.
به علاوه، متخصصان چشمپزشکی میتوانند جراحیهای چشمی را نیز انجام دهند. این شامل جراحیهای مانند جراحی کاتاراکت، جراحی لیزیک، جراحی قرنیه، جراحی شبکیه و سایر جراحیهای مرتبط با چشم است. آنها با استفاده از تکنیکهای پیشرفته جراحی و تجهیزات مدرن، بیماران را در درمان و بهبودی از بیماریهای چشمی همراهی میکنند.
بنابراین، متخصصان چشمپزشکی توانایی تشخیص و درمان انواع بیماریها و اختلالات چشمی را دارند و در صورت لزوم میتوانند جراحی چشم را نیز انجام دهند.
متخصص استخوان درمانی (استئوپاتی)
متخصصان استخوان درمانی، یا استئوپاتها، تخصص خود را در تشخیص و درمان اختلالات و آسیبهای سیستم استخوانی و عضلانی دارند. آنها از ترکیبی از فناوری پزشکی مدرن و توانایی طبیعی بدن در خودترمیمی استفاده میکنند و سعی میکنند علاوه بر تسکین علائم بیماری، بهبود کلیت سلامت بدن را نیز در نظر بگیرند.
متخصصان استخوان درمانی میتوانند از روشهای مختلفی برای درمان استفاده کنند. آنها میتوانند داروهای استئوپاتی را تجویز کنند، که به طور خاص برای بهبود عملکرد سیستم استخوانی و عضلانی و کاهش درد استفاده میشوند. همچنین، متخصصان استخوان درمانی تمرکز خود را بر روی تمرینات توانبخشی، ماساژ، کشش و حرکات درمانی قرار میدهند. این تمرینات و روشها بهبود حرکت، گردش خون و جریان مایعات لنفی را تسهیل میکنند و بهبودی در وضعیت بیماری و کاهش درد را به دنبال دارند.
استئوپاتی معتقد است که بدن دارای توانایی طبیعی در خودترمیمی و توازن است و از این توانایی برای بهبود و درمان استفاده میشود. این رویکرد به سلامت به صورت جامع نگاه میکند و تلاش میکند تا علاوه بر درمان بیماری، سلامت کلی بدن را نیز تقویت کند.
متخصص گوش و حلق و بینی
متخصصان گوش، حلق و بینی، یا به طور عمومی دکتر گوش و حلق و بینی، تخصص خود را در تشخیص و درمان بیماریها و اختلالات مرتبط با سیستم گوش، حلق، بینی، سینوسها، سر، گردن و سیستم تنفسی دارند.
آنها میتوانند بیماریهای گوش مانند عفونتهای گوش، ناتوانی شنوایی، سرگیجه و اختلالات تعادل را تشخیص داده و درمان کنند. در زمینه حلق و بینی، آنها میتوانند عفونتها، التهابات، خونریزیها، آندوسکوپی، سینوزیت (التهاب سینوسها) و سایر مشکلات مرتبط را تشخیص داده و درمان کنند. همچنین، متخصصان گوش، حلق و بینی ممکن است در درمان اختلالات سر، گردن و سیستم تنفسی مرتبط مانند تومورها، آپنه خواب، فراگیری صدا و سایر مشکلات مرتبط بهرهبرداری کنند.
علاوه بر این، برخی از متخصصان گوش، حلق و بینی میتوانند فوقتخصصی در زمینههای خاصی مانند جراحی ترمیمی و پلاستیک سر و گردن داشته باشند. این شامل جراحیهای ترمیمی بعد از ضایعات و صدمات، جراحی روی بینی (رینوپلاستی)، جراحی جراحی آویزانی گوش (آویزانی گوش) و سایر جراحیهای مرتبط با سر و گردن است.
بنابراین، متخصصان گوش، حلق و بینی تخصص خود را در تشخیص و درمان بیماریها و اختلالات گوش، حلق، بینی، سینوسها، سر، گردن و سیستم تنفسی دارند. بعضی از آنها ممکن است در زمینههای خاصی فوقتخصصی شوند و توانایی انجام جراحیهای ترمیمی و پلاستیک را نیز داشته باشند.
متخصص آسیبشناسی (پاتولوژیست)
متخصصان آسیبشناسی، یا پاتولوژیستها، تخصص خود را در تشخیص و بررسی علل و مکانیسمهای بیماریها از طریق بررسی بافتها و مایعات بدن دارند. آنها به طور عمده در آزمایشگاههای پاتولوژی فعالیت میکنند و با استفاده از میکروسکوپ و فنون تخصصی دیگر، نمونههای بافتی را بررسی میکنند.
پاتولوژیستها میتوانند نمونههای بافتی را از بیماران دریافت کنند، که ممکن است از طریق بیوپسی (تجمع نمونه بافتی)، عمل جراحی یا آزمایشهای دیگر تهیه شده باشد. سپس با استفاده از روشهای خاصی مانند رنگآمیزی، برش نمونه بافت و استفاده از میکروسکوپ، بافت را برای بررسی دقیق تحت میکروسکوپ قرار میدهند.
با تحلیل بافت به صورت دقیق، پاتولوژیستها میتوانند نشانهها و تغییراتی که نشان دهنده بیماری است را شناسایی کنند. این تغییرات میتوانند شامل وجود سلولهای غیرطبیعی، التهاب، تشکیل تومور، تغییرات ساختاری و سایر تغییرات بافتی باشند. با توجه به نتایج بررسی، پاتولوژیستها میتوانند به تشخیص بیماریها، تعیین استادی و پیشبینی پیشرفت بیماری و پاسخ به درمانهای مختلف کمک کنند.
پاتولوژیستها همچنین میتوانند در تشخیص بیماریهای واگیر و عفونی، سرطانها، بیماریهای ایمنیمرتبط و بیماریهای ژنتیکی نیز کمک کنند. همچنین، آنها ممکن است در تیمهای جراحی حضور داشته باشند و در تشخیص و تعیین مرزهای جراحی در مورد بیمارانی که نیاز به عمل جراحی دارند، نقش داشته باشند.
به طور کلی، پاتولوژیستها با تحلیل بافتها و مایعات بدن توانایی تشخیص و شناسایی بیماریها و تغییرات در آنها را دارند و بر این اساس میتوانند به تشخیص و درمان بیماران کمک کنند.
متخصص طب فیزیکی و توانبخشی
متخصصان طب فیزیکی و توانبخشی تخصص خود را در ارزیابی و درمان اختلالات عضلانی، اسکلتی و عصبی دارند. آنها به طور عمده درمان و توانبخشی بیماران با محدودیتهای حرکتی، درد عضلانی و مفصلی، آسیبهای ورزشی، آسیبهای ستون فقرات و ناتوانیهایی که ناشی از تصادفات یا بیماریها هستند، را بر عهده میگیرند.
این متخصصان با استفاده از روشهای تشخیصی مانند ارزیابی فیزیکی، تاریخچه پزشکی بیمار، تصویربرداری پزشکی و سایر آزمایشها، وضعیت بیمار را تشخیص میدهند و برنامه درمانی مناسب را برای بهبود و بازگشت بیمار به فعالیتهای روزمره تدوین میکنند.
درمان توسط متخصصان طب فیزیکی و توانبخشی ممکن است شامل فعالیتهای فیزیکی، تمرینات توانبخشی، ماساژ، استفاده از وسایل و کمکهای توانبخشی، الکتروتراپی، تزریقات آمینواسید و سایر روشهای درمانی باشد. آنها همچنین میتوانند برنامههای توانبخشی شخصیسازی شده را تدوین کنند و به بیماران در مورد بهبود حرکت، عملکرد جسمی، کاهش درد و بهبود کیفیت زندگی کمک کنند.
اعضای تیم توانبخشی ممکن است شامل متخصصان طب فیزیکی و توانبخشی، متخصصان گفتار درمانی، فیزیوتراپیستها و کاردرمانیستها باشند. این تیم با همکاری و هماهنگی با هدف بهبود عملکرد و کیفیت زندگی بیماران همکاری میکنند.
بنابراین، متخصصان طب فیزیکی و توانبخشی تخصص خود را در تشخیص و درمان اختلالات عضلانی، اسکلتی و عصبی دارند و بهبود و بازگشت بیماران به فعالیتهای روزمره را هدف میگیرند.
جراح پلاستیک
جراحان پلاستیک، که به آنها جراح زیبایی نیز گفته میشود، تخصص خود را در بازسازی و ترمیم اعضا و بافتهای بدن از طریق جراحی دارند. آنها میتوانند برای اصلاح نقصهای ظاهری و جسمی، افزایش زیبایی و بهبود ظاهر بدن به عنوان نتیجهای از بیماری، آسیب، تغییرات مادرزادی یا به دلایل زیبایی جراحی انجام دهند.
بعضی از رایجترین جراحیهای پلاستیک شامل جراحی بینی (رینوپلاستی)، جراحی صورت (جراحی لیفت صورت، جراحی بیضه چشم و غیره)، جراحی سینه (افزایش یا کاهش حجم سینه)، جراحی شکم (آبدرمانی)، جراحی لب و دهان (شامل جراحی لبشکاف و ترمیم لب و ناحیه دهان) و جراحی لاغری (لیپوساکشن) میباشد. همچنین، جراحان پلاستیک میتوانند در جراحی ترمیمی پس از آسیبها، سوختگیها، زخمها و سایر آسیبها نیز نقش داشته باشند.
جراحان پلاستیک با استفاده از تکنیکها و روشهای مختلف مانند جراحی باز، جراحی بسته، جراحی لیزر، تزریق مواد پرکننده و سایر روشهای پزشکی، تلاش میکنند تا بدن را بازسازی و بهبود دهند و در نهایت ظاهر ظاهری را بهبود بخشند.
مهم است بدانید که جراحان پلاستیک عملیاتی را بر اساس نیازها و تمایلات بیماران انجام میدهند و در برخی موارد، بررسی دقیق از سوابق پزشکی و ارزیابی روانشناختی نیز صورت میگیرد تا تصمیم درستی درباره انجام یا عدم انجام جراحی گرفته شود.
به هر حال، مشاوره با یک جراح پلاستیک و بحث در مورد هدفها، انتظارات و مخاطرات مرتبط با هر نوع جراحی، برای افرادی که به عمل جراحی زیبایی فکر میکنند، بسیار مهم است.
متخصص پا (پودیاتریست)
پودیاتریستها یا متخصصان پا، تخصص خود را در تشخیص، درمان و پیشگیری از مشکلات مربوط به پا دارند. آنها به طور عمده به درمان مشکلات مچ پا، پوست پا، ناخنها، عضلات و اسکلت پا میپردازند. همچنین، آنها ممکن است در مراقبت و درمان بیماران با بیماریهای مرتبط با پا مانند دیابت و بیماریهای عروقی و عصبی پا نیز تخصص داشته باشند.
پودیاتریستها با استفاده از روشهای تشخیصی مانند بررسی فیزیکی، تصویربرداری پزشکی مانند اشعه ایکس و آندوسکوپی، آزمایشهای تشخیصی و معاینات مربوطه، مشکلات پا را تشخیص میدهند و برنامه درمانی مناسب را تدوین میکنند.
درمان توسط پودیاتریستها شامل مراقبتهای پیشگیرانه و درمانی میشود. آنها ممکن است از روشهای غیرجراحی مانند تجویز دارو، مراقبت و ضماد برای زخمها و التیام زخمها، مشاوره در مورد استفاده از کفشهای مناسب و طبی، استفاده از ارتوزها و ساپورتها، فیزیوتراپی و تمرینات توانبخشی، و نیز در صورت لزوم، جراحی را به کار میبرند.
بعضی از پودیاتریستها تخصصهای پیشرفتهتری را در زمینههای خاصی از پودیاتری مانند جراحی پا، ارتوپدی پا، نورولوژی پا و پزشکی ورزشی پا دارند. این تخصصها به آنها امکان میدهد تا در موارد پیچیدهتر و خاصتر مرتبط با پا و اندام پایین تر، به بیماران خدمات ارائه دهند.
بنابراین، پودیاتریستها تخصص خاص خود را در تشخیص، درمان و پیشگیری از مشکلات پا دارند، و در آسیبهای ناشی از تصادفات، ورزش و بیماریهای مرتبط با پا میتوانند به بیماران کمک کنند.
متخصص ارتوپدی
ارتوپدیستها یا متخصصان ارتوپدی تخصص خود را در تشخیص، درمان و جراحی مشکلات سیستم عضلانی-اسکلتی از جمله عضلات، استخوانها، رباطها، تاندونها و اعصاب دارند. آنها معمولاً بر روی بیمارانی که دچار شکستگی استخوان، مفصل آسیب دیده، مشکلات رباطی، کمردرد، مشکلات برجستگی استخوانی، عفونتهای استخوان و مفاصل، تغییرات مزمن مفصلی مانند آرتروز و سایر مشکلات مرتبط با عضلات و استخوانها فعالیت میکنند.
ارتوپدیستها با استفاده از روشهای تشخیصی مانند تاریخچه پزشکی بیمار، بررسی فیزیکی، تصویربرداری پزشکی مانند اشعه ایکس، مغناطیسنوری (MRI) و سونوگرافی، آزمایشهای تشخیصی و دیگر روشهای تشخیصی، مشکلات سیستم عضلانی-اسکلتی را تشخیص میدهند.
درمان توسط ارتوپدیستها شامل روشهای غیرجراحی و جراحی میشود. آنها ممکن است از روشهای غیرجراحی مانند تجویز دارو، فیزیوتراپی، تمرینات توانبخشی، استفاده از ارتوزها و کارتیلاژها، مراقبت و ضماد برای شکستگیها و آسیبهای رباطی و تاندونی، و نیز مشاوره در مورد استفاده از وسایل کمکی مانند عصاها و روکشها استفاده کنند. در صورت لزوم، ارتوپدیستها نیز جراحی را انجام میدهند، از جمله ترمیم شکستگی استخوان، جراحی مفصل، جراحی رباطی و تاندونی، و سایر جراحیهای مرتبط با سیستم عضلانی-اسکلتی.
جراحان دست نیز تخصص خود را در جراحی مشکلات و آسیبهای دست دارند. آنها میتوانند درمان و جراحی شکستگیهای استخوان دست، آسیبهای رباطی و تاندونی دست، سندرم کارپال تونل و سایر مشکلات مرتبط با دست را انجام دهند.
بنابراین، ارتوپدیستها تخصص خاص خود را در تشخیص، درمان و جراحی مشکلات سیستم عضلانی-اسکلتی دارند، و جراحان دست نیز تخصص خاص خود را در جراحی آسیبها و عوارض مرتبط با دست دارند. هر دو تخصص درمانی اهمیت بسیاری در بهبود و بازسازی عملکرد بیماران با مشکلات عضلانی-اسکلتی دارند.
متخصص طب پیشگیری
متخصصان طب پیشگیری در واقع تمرکز خود را بر روی حفظ و ارتقاء سلامت و پیشگیری از بیماریها قرار میدهند. آنها سعی میکنند بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن، ترویج سبک زندگی سالم، پیشگیری از بیماریهای مزمن و ارائه راهنماییهای بهداشتی به افراد را در دستور کار خود قرار دهند.
متخصصان طب پیشگیری میتوانند در مراکز سلامت، بیمارستانها، مراکز بهداشتی و درمانی و سایر تنظیمات بهداشتی کار کنند. آنها ممکن است نقش مشاورهای در ارائه راهنماییهای بهداشتی و پیشگیری از بیماریها به افراد ایفا کنند. همچنین، میتوانند برنامههای پیشگیری جمعی برای ارتقاء سلامت جامعه را برنامهریزی و اجرا کنند.
در زمینه معتادیان، برخی از متخصصان طب پیشگیری در حوزه پیشگیری و درمان اعتیادها فعالیت میکنند. آنها ممکن است به افراد معتاد کمک کنند تا از اعتیاد خود دست بکشند، بیماریهای ناشی از مصرف مواد مخدر و سایر مواد شیمیایی را درمان کنند، و خدمات پیشگیری مرتبط با اعتیاد را ارائه دهند.
در کل، متخصصان طب پیشگیری تلاش میکنند تا با ارائه اطلاعات و مشاورههای بهداشتی، بهبود سلامت جامعه را ترویج دهند و از بروز بیماریها پیشگیری کنند. آنها به عنوان یک تیم بهداشتی، به ارائه راهکارهای پیشگیری و بهبود سلامت عمومی میپردازند.
روانپزشک
روانپزشکان تخصص خود را در زمینه سلامت روانی دارند و مشکلات عاطفی و رفتاری را تشخیص میدهند و درمان میکنند. آنها میتوانند در مطبهای خصوصی، بیمارستانها، مراکز بهداشت روانی و سایر محیطهای درمانی فعالیت کنند.
روانپزشکان از روشهای مختلفی برای درمان استفاده میکنند. مشاوره رواندرمانی، که به صورت یک به یک صورت انجام میشود، یکی از روشهای شایع درمانی است که به کمک مشاوره و تغییر رفتار، به افراد کمک میکند مشکلات روانی خود را مدیریت کنند.
روانپزشکان همچنین ممکن است از درمان دارویی استفاده کنند، به ویژه در مواردی که نیاز به تنظیم شیمی ترکیبات شیمیایی مغز و سیستم عصبی مرتبط با اختلالات روانی وجود دارد. انتخاب داروها و مدیریت دارویی توسط روانپزشک تعیین میشود و ممکن است نیاز به پیگیریهای دورهای داشته باشد.
روانپزشکان میتوانند در تشخیص و درمان اختلالات مختلف روانی متخصص باشند. برخی از این اختلالات شامل افسردگی، اختلال اضطرابی، اختلالات خلقی، اختلالات جنسی و هویت جنسیتی، اختلالات خوردن و اختلالات مرتبط با مواد مخدر میشوند. همچنین، برخی از روانپزشکان ممکن است تخصص خاص خود را در حوزههای خاصی مانند روانپزشکی کودکان و نوجوانان، روانپزشکی سالمندان یا روانپزشکی اورژانس داشته باشند.
در کل، روانپزشکان تخصص و آموزش لازم برای تشخیص، درمان و مراقبت از مشکلات روانی دارند و در جهت بهبود سلامت روانی فرد و بهبود کیفیت زندگی او کار میکنند.
متخصص ریه
متخصصان ریه تخصص خود را در زمینه تشخیص و درمان مشکلات تنفسی و اختلالات ریه دارند. آنها میتوانند در بیمارستانها، مراکز درمانی و مطبهای خصوصی فعالیت کنند.
متخصصان ریه تمرکز خود را بر روی بیماریها و مشکلات مرتبط با سیستم تنفسی و ریه قرار میدهند. برخی از مشکلات شایع که ممکن است به آنها مراجعه کنید عبارتند از:
- سرطان ریه: تشخیص و درمان سرطان ریه از جمله مسئولیتهای متخصصان ریه است. آنها میتوانند با استفاده از روشهای تصویربرداری مانند ایکس-ری، توموگرافی کامپیوتری (CT) و بیوپسی (آزمایش بازرسی با گرفتن نمونه بافت)، سرطان ریه را تشخیص داده و پلان درمانی مناسب را برای بیمار تعیین کنند.
- ذاتالریه: ذاتالریه یا بیماریهای مزمن ریه شامل بیماریهایی مانند بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD)، آستم، برونشیت مزمن و آنفیزم میشود. متخصصان ریه میتوانند این بیماریها را تشخیص داده و به کمک درمانهای متناسب مانند داروها، تمرینات تنفسی و مشاوره به بیماران کمک کنند.
- حساسیت شدید: متخصصان ریه میتوانند در تشخیص و مدیریت حساسیتهای شدید مانند آلرژیهای تنفسی مانند آلرژی به گرده گیاهان، آلرژی به غبار و آلرژی به حیوانات خانگی کمک کنند.
- اختلالات خواب ناشی از مشکلات تنفسی: برخی از اختلالات خواب مانند اپنه شبانه (اختلال در تنفس در حین خواب) و هیپوپنه (کاهش موقتی در تنفس در حین خواب) ممکن است ناشی از مشکلات تنفسی باشند. متخصصان ریه میتوانند با استفاده از مطالعه خواب (Polysomnography) و سایر آزمایشات تشخیصی مربوطه، این اختلالات را تشخیص داده و راهنمایی و درمان لازم را ارائه کنند.
متخصص رادیولوژی
متخصصان رادیولوژی تخصص خود را در تشخیص و درمان بیماریها و مشکلات با استفاده از تصاویر پزشکی دارند. آنها از تصاویر تشخیصی مانند پرتو ایکس (X-ray)، فراصوت (اولتراسوند)، تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی (MRI)، تصویربرداری کامپیوتری (CT scan) و سایر تکنیکهای تصویربرداری پزشکی استفاده میکنند.
متخصصان رادیولوژی تشخیصی تصاویر پزشکی را بررسی و تفسیر میکنند تا بیماریها، آسیبها و تغییرات در داخل بدن را تشخیص دهند. آنها میتوانند در تشخیص بیماریهای مختلف از جمله شکستگی استخوان، عفونتها، تومورها و اختلالات عروقی کمک کنند.
متخصصان رادیولوژی مداخلهای نیز میتوانند برخی از روشهای تصویربرداری را برای انجام رویههای مداخلهای مستقیم در بدن استفاده کنند. این فرآیندها شامل آنژیوگرافی (تصویربرداری عروقی)، بیوپسی تخریبی (جمعآوری نمونه بافت با راهنمایی تصاویر تشخیصی) و درمان سمریزی (استفاده از تصاویر تشخیصی برای راهنمایی در درمان سمریزی) است.
متخصصان رادیولوژی و آنکولوژی پرتو نیز در تشخیص و درمان سرطان فعالیت میکنند. آنها میتوانند با استفاده از تصاویر پزشکی، محل و اندازه تومورها را تعیین کرده و پلان درمانی مناسب را شناسایی کنند. همچنین، آنها ممکن است در انجام روشهای مداخلهای مانند بیوپسی مستقیم تومورها و انجام تراپی پرتویی (رادیوتراپی) به عنوان بخشی از درمان سرطان مشغول باشند.
متخصص مفاصل (روماتولوژی)
متخصصان مفاصل، معروف به روماتولوژیستها، در تشخیص و درمان بیماریها و مشکلات مربوط به مفاصل، عضلات، استخوانها، و تاندونها تخصص دارند. آنها با بررسی علائم، سابقه پزشکی، انجام آزمونهای فیزیکی و تصویربرداری، تشخیص بیماریهای مفصلی را قرار میدهند و برنامه درمانی مناسب را تعیین میکنند.
بیماریهایی مانند آرتروز (ورم مفاصل)، پوکی استخوان (استئوپورز)، کمردرد، لوپوس، نقرس، التهاب تاندون ناشی از ورزش یا جراحتهای تکراری و فیبرومیالژیا از جمله بیماریهایی هستند که معمولاً به متخصصان روماتولوژی مراجعه میشود. این متخصصان میتوانند با استفاده از داروها، توصیههای غذایی، فیزیوتراپی، تزریقات مفصلی، و در موارد مشخص، جراحی، به درمان و کنترل این بیماریها کمک کنند.
علاوه بر این، روماتولوژیستها میتوانند در تشخیص و مدیریت بیماریهای التهابی مفصلی مانند آرتریت روماتوئید، آرتریت ترشحی، و سندرم سجاویک به عنوان مثال، نیز تخصص داشته باشند. آنها ممکن است با سایر تخصصهای پزشکی مانند ارتوپدی، فیزیوتراپیست، روانشناس و امتیازی روانپزشک همکاری کنند تا بهبودی بیماران را تسریع و بهتر کنند.
متخصص طب خواب
متخصصان طب خواب، که به عنوان سنجش خواب شناخته میشوند، تخصص خود را در تشخیص و درمان مشکلات خواب و اختلالات خواب دارند. آنها به شما کمک میکنند تا علت اصلی خواب نامناسب شما را شناسایی کنند و راهکارهای مناسب برای درمان آن را تعیین کنند.
متخصصان طب خواب ممکن است شامل آزمایشگاه خواب باشند که در آن میتوانند فعالیت های خواب را نظارت کنند و اطلاعات مربوط به الگوی خواب شما را جمع آوری کنند. آزمایشگاه خواب میتواند اطلاعاتی در مورد فعالیت مغز، نمودارهای خواب و بیداری، تنفس و سایر عوامل مرتبط با خواب را ارائه دهد.
علاوه بر آزمایشگاه خواب، متخصصان طب خواب ممکن است برای شما آزمایشهای خاصی در خانه تجویز کنند تا الگوی خواب و بیداری شما را به طور مستمر و مداوم ثبت کنید. این آزمایشها میتوانند شامل استفاده از دستگاههای نظارتی خاص، سنسورهای خواب و بیداری، و سایر تکنولوژیهای مرتبط با طب خواب باشد.
با تحلیل اطلاعات جمع آوری شده از آزمایشگاه خواب و آزمایشهای خانگی، متخصصان طب خواب میتوانند تشخیص دقیقتری از مشکلات خواب شما بگیرند و برنامه درمانی مناسب را تعیین کنند. این برنامههای درمانی ممکن است شامل تغییر در روال خواب و بیداری، تغییر در رفتارهای خواب، مصرف داروها، و در برخی موارد، مراجعه به سایر تخصصهای پزشکی مرتبط با خواب مانند روانشناسی یا ارتوپدی باشد.
متخصص طب ورزشی
متخصصان طب ورزشی تخصص خود را در تشخیص، درمان و پیشگیری از آسیبهای ناشی از ورزش و تمرینات ورزشی دارند. آنها به عنوان پزشکان تخصصی در حوزه ورزش و تمرینات فعالیت میکنند و با تمرکز بر بهبود و بهینهسازی عملکرد بدنی و ورزشی افراد، درمان آسیبها و پیشگیری از آنها را برعهده میگیرند.
متخصصان طب ورزشی میتوانند در تشخیص و مدیریت آسیبهای مختلفی که ناشی از ورزش و تمرینات ورزشی میشوند، به شما کمک کنند. این آسیبها ممکن است شامل زخمها، خلع مفصل، شکستگیها، کشیدگی عضلانی، التهابات مفصلی و عضلانی، آسیبهای روانی و سایر مشکلات مرتبط با فعالیت ورزشی باشد.
متخصصان طب ورزشی میتوانند با استفاده از ارزیابی فیزیکی و تصویربرداری مورد نیاز، تشخیص دقیق آسیبهای ورزشی را قرار دهند. سپس با استفاده از ترکیبی از روشها، شامل فیزیوتراپی، تزریقات، درمان دارویی، تمرینات توانبخشی و تغییر در روشهای فعالیت ورزشی، درمان مناسب را تعیین کنند.
علاوه بر درمان، متخصصان طب ورزشی همچنین در پیشگیری از آسیبهای ورزشی نقش مهمی دارند. آنها ممکن است توصیههایی درباره تکنیکها و روشهای صحیح اجرای تمرینات، تغییرات در برنامههای تمرینی، استفاده از تجهیزات ورزشی مناسب، و رعایت قوانین ایمنی و حفاظتی به شما بدهند.
در کل، متخصصان طب ورزشی به عنوان اعضای تیم درمانی ورزشکاران و افراد فعال، به منظور بهبود عملکرد ورزشی، حفظ سلامت و پیشگیری از آسیبهای ورزشی، مشغول به فعالیت هستند.
جراح عمومی
جراح عمومی تخصص خود را در انجام عمل جراحیهای گوناگون بر روی بخشهای مختلف بدن افراد دارد. آنها میتوانند عمل جراحی بر روی تومورها، آپاندیس، کیسه صفرا، فتق و سایر مشکلات جراحی مرتبط با بخشهای مختلف بدن انجام دهند.
جراحان عمومی معمولاً در تشخیص و درمان بیماریهای جراحی عمومی مشغول به کار هستند. آنها میتوانند برای برداشتن تومورها، اعمال سرطانی، جراحیهای اورولوژیک، جراحی هضمی، جراحی پستان، جراحی عروقی و سایر عملیاتهای جراحی عمومی تخصص داشته باشند.
بعضی از جراحان عمومی نیز میتوانند در بخشهای خاصی از جراحی تخصص داشته باشند. به عنوان مثال، جراحان فوقتخصص شکمی متخصص در جراحیهای مرتبط با دستگاه گوارش و شکم هستند، و جراحان عروق فوقتخصص در جراحیهای مرتبط با سیستم عروقی و قلبی فعالیت میکنند.
مهمترین وظیفه جراح عمومی انجام عملیاتهای جراحی با دقت و حرفهایترین روشها است، همچنین پس از جراحی، مراقبت و پیگیری مناسب از بیمار را انجام میدهند. در صورت لزوم، آنها ممکن است با سایر تخصصهای پزشکی همکاری کنند تا بهترین نتیجه درمانی برای بیماران خود را تضمین کنند.
جراح قفسه سینه
جراحان قفسه سینه (Thoracic Surgeons) تخصص خود را در جراحی قفسه سینه، قلب و ریه دارند. آنها با تمرکز بر جراحیهای مرتبط با این مناطق بدن فعالیت میکنند. این جراحان ممکن است تخصص داشته باشند در جراحی قلبی، جراحی ریه، جراحی قفسه سینه در کلیه جنبههای آن، و یا جراحی خاصی مانند جراحی بایپس عروق کرونری قلب.
جراحان قفسه سینه مسئول انجام عملیات جراحی بر روی قلب، ریه و سایر ساختارهای مرتبط در قفسه سینه هستند. این عملیات ممکن است شامل جراحیهای قلبی مانند بایپس عروق کرونری، جراحی ضربانسازی قلب، جراحی ساختارهای قلبی و ترمیم ترک خطوط قلبی باشد. همچنین، آنها میتوانند جراحیهای ریه از جمله برداشتن تومورهای ریه، جراحی صفحه ریه و ترمیم آسیبهای ریه را نیز انجام دهند.
بعضی از جراحان قفسه سینه ممکن است فوقتخصصی در یک ناحیه مشخص باشند، مانند جراحی بایپس عروق کرونری قلب. در این صورت، آنها تخصص عالی خود را در آن عملیات خاص توسعه میدهند و تمرکز خود را بر روی آن قرار میدهند.
جراحان قفسه سینه به عنوان اعضای تیم درمانی، با سایر تخصصهای پزشکی همکاری میکنند، از جمله کاردیولوژیستها، پزشکان ریه و انتقال دهندگان اعضا، تا بهترین مراقبت و درمان را برای بیماران خود فراهم کنند.
جراح عروق
جراحان عروق (Vascular Surgeons) تخصص خود را در تشخیص، مدیریت و جراحی بیماریهای عروقی دارند. آنها مسئول درمان بیماریهای عروقی مانند آترواسکلروزیس (تنگی عروق)، انسداد عروق، توسعه آنوریسم عروقی و دیگر مشکلات مربوط به سیستم عروقی هستند.
جراحان عروق میتوانند در تشخیص بیماریهای عروقی از طریق انجام آزمونهای تصویربرداری مانند آنژیوگرافی، ایکوکاردیوگرافی و سونوگرافی عروقی بهره بگیرند. همچنین، آنها ممکن است درمانهای غیرجراحی مانند مصرف داروها و فرآیندهای تجمیعی مانند آنژیوپلاستی و آنژیوپلاستی با استفاده از بالن را نیز انجام دهند.
علاوه بر این، جراحان عروق ممکن است در جراحیهای مرتبط با دیالیز و پیوند نیز تخصص داشته باشند. در بعضی از موارد، افرادی که نیاز به دیالیز دارند، نیاز به ایجاد وریدهایی برای دسترسی به خونرسانی دارند. جراحان عروق میتوانند در ایجاد پیوندهای عروقی برای دیالیز و مدیریت مشکلات مرتبط با آنها مشغول به کار باشند.
جراحان عروق همچنین ممکن است با سایر تخصصهای پزشکی همکاری کنند، از جمله کاردیولوژیستها، اندوکرینولوژیستها و روانشناسان، تا درمان مناسب و جامع برای بیماران با بیماریهای عروقی فراهم کنند.
متخصص مردان (آندرولوژی)
متخصصان آندروژن (آندرولوژیستان) تخصص خود را در زمینه سیستم تولیدمثل مردان دارند. آنها به سلامت و بهداشت ادراری، جنسی، باروری و درمان بیماریهای مردان مرتبط میشوند. متخصصان آندروژن با تمرکز بر مشکلات مردان، شامل مشکلات جنسی مانند اختلالات نعوظ، ناتوانی جنسی، اختلالات ارتباط جنسی و اختلالات هورمونی مردانه، مشکلات باروری مانند ناباروری و مشکلات سیستم تولیدمثل مردان مانند التهابات نیز مشغول به فعالیت هستند.
به علاوه، آندرولوژیستها میتوانند در تشخیص و درمان بیماریهای مربوط به سیستم ادراری مردان، مانند التهابات مثانه و پروستات، سنگهای ادراری، تنگی ادراری و سایر مشکلات ادراری نیز تخصص داشته باشند.
مهم است به طور کلی آندرولوژیستها از اورولوژیستها متمایز میشوند. آندرولوژیستها پس از گذراندن دورههای تخصصی خود، تخصص خاص در زمینه مشکلات باروری مردان و مشکلات جنسی آنان را دارند.
پزشک اجرایی
پزشکان اجرایی (Executive Physicians) معمولاً پزشکانی هستند که در زمینههای مدیریتی، سیاستگذاری، تحقیقات دارویی یا بیمههای سلامت فعالیت میکنند. آنها عموماً در موقعیتهای اداری، سازمانی یا صنعتی قرار دارند و نقش برجستهای در مدیریت سیستمهای بهداشت و درمان و تصمیمگیریهای مربوط به سیاستهای پزشکی ایفا میکنند.
پزشکان اجرایی معمولاً دارای مجوز پزشکی هستند و برخی از آنها تجربه کار در زمینههای بالینی را نیز دارا هستند. آنها ممکن است دورههای آموزشی و دستیاری پزشکی را گذرانده باشند و دارای تخصص در یک حوزه خاص از پزشکی باشند. اما فعالیت اصلی آنها مرتبط با مدیریت و سیاستگذاری در حوزههای بهداشت و درمان است.
نقش پزشکان اجرایی میتواند شامل مسائلی مانند سیاستگذاری سیستم بهداشتی، مدیریت برنامههای بهبود کیفیت مراقبتهای پزشکی، مدیریت منابع انسانی و مالی در سازمانهای بهداشتی، تحقیقات دارویی و توسعه سیستمهای بیمه سلامت است. آنها به صورت فعال در تصمیمگیریهای مربوط به سیاستهای بهداشت و درمان، توسعه پروتکلهای بالینی و ارزیابی فناوریهای پزشکی نیز نقش دارند.
متخصص همهگیری شناسی (اپیدمیولوژیست)
متخصص اپیدمیولوژی موارد و الگوی بیماری در یک جمعیت یا ناحیه را بررسی میکند و تلاش میکند از بروز مجدد همهگیریِ (پاندمی) بیماری جلوگیری کند. آنها اغلب محققانیاند که در زمینه بیماریهای همهگیر که معمولا ویروسی است (مثل یک بیماری جدید) تخصص دارند و داروها و روشهای پیشگیری از بیماری با واکسیناسیون را ارائه میدهند.
متخصص طب هایپرباریک
این افراد در زمینه درمان با اکسیژن برای بیماریهایی مثل بیماری کاهش فشار محیطی و مسمومیت با مونواکسیدکربنِ ناشی از دود آتش آموزش دیدهاند و به جریان اکسیژن درون بدن کمک میکنند.
متخصص زیبایی دهان و لثه (پریودنتیست)
این افراد در حوزه سلامت دهان تخصص دارند. همچنین میتوانند بیماری پریودنتال (بیماری لثه) را تشخیص دهند و درمان کنند و ایمپلنت دندان را انجام دهند.
جراح فک و صورت/ جراح دهان
این متخصصان دندانپزشکانیاند که در زمینه جراحی دهان و فک آموزش میبینند و در درمان و بازسازی نواحی صورت، سر یا گردن بعد از جراحت یا جراحی تخصص دارند. این جراحیها شامل جراحی دنتوآلوئولار، کاشت دندان، جراحی زیبایی سر و گردن و جراحی اصلاح فک است.
البته تخصص های دیگری هم در شاخه دندانپزشکی وجود دارد، مثل:
- متخصص درمان ریشه دندان؛
- رادیولوژی دهان، فک و صورت؛
- متخصص آسیبشناسی فک و دهان؛
- متخصص ارتودنسی و ارتوپدی دندان.
متخصص نوزادان
نوعی متخصص اطفال است که در مراقبت از نوزاد تازهبهدنیاآمده، بهخصوص نوزادان نارس با بیماریهای شدید تخصص دارد. همچنین، بهعنوان متخصص اطفال در بخش آی. سی. یو برای رسیدگی به نوزادانی که به مراقبتهای جدی و فوری نیاز دارند فعالیت میکند. این مراقبتها گاهی تا ماهها یا سالها بعد از ترخیص نوزاد از بیمارستان ادامه دارد.
متخصص پزشکی هستهای
این گروه از افراد در پزشکیِ رادیواکتیو برای تشخیص و درمان بیماریها آموزش دیدهاند. روشهای رایج در پزشکیِ هستهای، بر اساس نوع بیماری، شامل این موارد است: تصویربرداری از پرفیوژن مغز و سوختوساز گلوکز، تصویربرداری از ذخایر خونی، تحقیقات تخلیه معده، تصویربرداری کبدی صفراوی، تصویربرداری از پاراتیروئید، تصویربرداری پرفیوژن و تهویه ریه، تصویربرداری عملکرد کلیه، تصویربرداری تیروئید، تصویربرداری مجاری ادراری، و تحقیقات سلولهای سفید خون.
متخصص طب کار
این گروه از متخصصان برای کمک به افرادی که طی کار آسیب دیدهاند آموزش میبینند و به این افراد کمک میکنند تا به حرفه کاری خود برگردند. همچنین به سازمانها و شرکتها برای حفظ امنیت و سلامت فضای کاری کمک میکنند و سعی میکنند تا بالاترین استانداردها در این راستا رعایت شود. همچنین در شاخههای دیگر مثل پیشگیری از بیماری (مثل واکسیناسیون علیه آنفولانزا)، جراحت یا نقص عضو در فضای کاری فعالیت دارند.
متخصص انگل شناسی
این افراد با انگلهایی (میکروارگانیسمهایی مثل باکتری، ویروس، کرم و حشرات) سروکار دارند که بهطور موقت یا دائم داخل یا روی بدن انسان زندگی میکنند. این متخصصان از روشهایی که از زیستشناسی سلولی، بیوانفورماتیک، بیوشیمی، زیستشناسی مولکولی، ایمنیشناسی، ژنتیک، تکامل و حتی اکولوژی یاد گرفتهاند استفاده میکنند. همچنین این رشته در علوم دامپزشکی برای تشخیص انگلهای حیوانات وجود دارد.
متخصص دام پزشکی
این افراد مسئولیت درمان بیماریهای حیوانات را به عهده دارند. دامپزشکان تشخیص و درمان بیماری، تجویز دارو، جراحیهای لازم و مراقبتهای بعد از آن را انجام میدهند.
انواع شاخههای درمانی (غیرپزشکی)
در ادامه با انواع شاخههای درمانی (غیرپزشکی) آشنا خواهیم شود:
طب سوزنی
آنها افراد متخصصیاند که از طب سنتی چینی در غالب طب سوزنی (استفاده از سوزن و داروهای گیاهی) استفاده میکنند و برای تشخیص طیف وسیعی از مشکلات از جمله جراحتهای ورزشی، درد یا مشکلات پوستی آموزش دیدهاند.
متخصص شنواییسنجی
این افراد در زمینه ارزیابی شنوایی، تعادل و اختلالات مربوط به آن تخصص دارند و تلاش میکنند سلامت شنواییِ فرد را بهبود بخشند.
متخصص بینایی سنجی
بیناییسنج متخصصی است که بررسیهای اولیه را در زمینه وضعیت بینایی انجام میدهد. او میتواند وضعیت بینایی بیمار را ارزیابی کند و وسایل کمککننده برای بینایی صحیح یا انواع دیگر درمان غیردارویی (ورزشهای چشمی، توصیههای بهداشتی و…) را تجویز کند و در صورت لزوم، بیمار را به متخصصان چشمپزشکی ارجاع دهد.
متخصص کایروپراکتیک
این افراد به تشخیص و درمان اختلالات عصبی ـ عضلانی میپردازند و بر خلاف متخصصان و جراحان مغز و اعصاب، از طریق دستکاری و اصلاح ستون فقرات، بیمار را درمان میکنند و از دارو یا جراحی استفاده نمیکنند. آنها با این اصلاحات درد کمر و گردن را کاهش میدهند.
متخصص طب تشخیصی
روی علائم و گزارشهای بیمار برای تشخیص بیماری تحقیق میکند. این گروه از متخصصان بهطور کلی از روشهای مختلف از جمله منطق، آنالیز دادهها و تجربه و تخصص برای تعیین علت و اثر بیماریها استفاده میکنند.
میکروبیولوژیست
این افراد رشد میکروارگانیسمها مثل باکتری، ویروس، قارچ و ارتباط آنها با بدن انسان را بررسی میکنند و با یافتن عامل بیماریزا، درمان بیماری را تعیین میکنند. میکروبیولوژیستها معمولا روی پروژههای تحقیقاتی در آزمایشگاه کار میکنند تا دانش علمی یا خروجی صنعت پزشکی را بهبود بخشند.
متخصص طب آیورودا (طب هندی)
در این طب، بهجای تمرکز روی علائم بیماری، تعادل کل بدن در نظر گرفته میشود.
پزشک هومیوپاتی
هومیوپاتی یکی از سیستمهای جامع درمانی مثل آیورودا است. این افراد جسم، ذهن، روح و احساس بیمار را برای تجویز داروهای گیاهی در نظر میگیرند تا توانایی درمانی بدن را تحریک کنند. روش کار آنها شبیه متخصصان طب سنتی است که بعد از شنیدن صحبتهای بیمار و آزمایش و بررسی علائم آن، داروهای متناسب با نوع مشکل بیمار را آماده میکنند.
متخصص طبیعت درمانی
این متخصص، مشابه طب آیورودا و طب هومیوپاتی، روی سیستم سلامت کلی فعالیت دارد و کمک میکند توانایی ترمیم طبیعی بدن تسهیل و تعادل برقرار شود. این متخصصان میتوانند انواع بیماریها را کنترل کنند و مراقبتهای فردی و خانوادگی را ارائه دهند. برای مشکلاتی مثل حساسیت، درد مزمن، مشکلات گوارشی، عدم تعادل هورمونها و مشکلات تنفسی میتوان به آنها مراجعه کرد.
داروسازی
شاخهای از علوم پزشکی در زمینه استفاده ایمن و مؤثر از داروهاست.
کارشناس تغذیه
برخلاف متخصص تغذیه که به تشخیص و درمان اختلالات غذایی میپردازد و رژیم غذایی خاصی را برای درمان بیماری طراحی میکند، کارشناس تغذیه با اهداف و آموزشِ کلیِ تغذیهای سروکار دارد و معمولا در مدارس، بیمارستان و مراکز ورزشی کار میکند.
فیزیوتراپیست
این افراد بهجای استفاده از دارو یا جراحی، از طریق ماساژ، حرارت درمانی، تمرینات کششی و آموزش، به بهبودِ آسیب، بیماری یا ناتوانی افراد کمک میکنند.
متخصص ماساژ
این افراد دورههای آموزشی اضافی را گذراندهاند و درمورد آناتومی، فیزیولوژی، آسیبشناسی، علوم اعصاب و اصول اخلاقی مطالعه دارند تا بالاترین استانداردهای کیفی را حفظ کنند.
جستجو کاربران برای این مطلب:
- لیست تخصص های پزشکی
- انواع پزشکی
- لیست تخصص پزشکان
- انواع تخصص پزشکی
- انواع پزشک
- تمام تخصص های پزشکی
- لیست فوق تخصص های پزشکی