بالابر آپارتمانی ؛ انواع و اجزای اصلی بالابر آپارتمانی

بالابر آپارتمانی برای انتقال افراد و جابجایی بار در ساختمان‌های آپارتمانی و تجاری استفاده می‌شود. این وسیله با استفاده از سیستم هیدرولیک یا الکتریکی کنترل می‌شود و به صورت عمودی بین طبقات حرکت می‌کند. بالابر آپارتمان معمولاً دارای درب‌های شیشه‌ای است و به راحتی کنترل می‌شود، اجازه می‌دهد تا افراد به سرعت به طبقات مختلف دسترسی پیدا کنند. این وسیله برای حمل افراد با نیازهای خاص، افراد مسن، کودکان، بارهای سنگین و غیره بسیار مناسب است.

بالابر آپارتمان از مدل‌های پرفروش بالابرها به شمار می‌رود و دلیل اصلی محبوبیت آن این است که نیازی به مکان از پیش تعبیه شده ندارد. این نوع بالابرها در بسیاری از منازل و ساختمان‌ها وظیفه جابجایی افراد بین طبقات را بر عهده دارند و به نوعی جایگزین آسانسورها محسوب می‌شوند. در ادامه این مطلب از پورتال جامع مهندسین ایران همراه ما باشید.

انواع بالابر آپارتمانی

معمولاً برای بالابرهای آپارتمان، انواع مختلفی وجود دارد که با توجه به نیازها و درخواست مشتریان ساخته می‌شوند. در ادامه به معرفی انواع بالابرها از لحاظ مکانیزم عملکردی و مشخصات فنی آنها می‌پردازیم.

۱. بالابر آپارتمانی گیربکسی (وینچ و سیم بکسلی):

بالابر آپارتمانی گیربکسی یکی از قدیمی‌ترین نوع بالابرها است. اما با پیشرفت مکانیزم‌های عملکردی و ساخت بالابرهای آپارتمانی هیدرولیک، استفاده از این نوع بالابر برای مصارف آپارتمانی و فروشگاهی کاهش یافته است. امروزه این نوع بالابرها بیشتر در ساختمان‌های در حال ساخت برای جابجایی مصالح استفاده می‌شوند. آن‌ها صدای بالا و در بعضی مواقع لرزش زیادی دارند و وزن کمتری را تحمل می‌کنند. مصرف برق آنها نیز بیشتر است. اما هنوز در مکان‌های مرتفع که بارهای سنگین جابجا نمی‌شوند و نصب بالابرهای هیدرولیکی مقرون به صرفه نیست، استفاده می‌شوند.

۲. بالابر آپارتمانی هیدرولیک:

این نوع بالابر آپارتمانی دارای ایمنی بالاتری نسبت به بالابرهای گیربکسی است. در منازل و ساختمان‌هایی که فضای مجزایی برای نصب آسانسور در نظر گرفته نشده است، از بالابر آپارتمانی هیدرولیک استفاده می‌شود و حتی با برق تکفاز منازل قابل راه‌اندازی است.

۳. بالابر آپارتمانی خلاء:

بالابر آپارتمانی خلاء با استفاده از فناوری خلاء (Vacuum Technology) عمل می‌کند. در این سیستم، هوای موجود در لوله‌های بالابر از طریق پمپ خلاء جذب می‌شود و فشار هوا درون لوله کاهش می‌یابد. با کاهش فشار هوا در لوله، فشار هوای بیرون از لوله بر روی کابین بالابر اعمال می‌شود و باعث جابجایی کابین به سمت بالا می‌شود. سپس با باز شدن یک ولو در بخش بالایی لوله، هوا به داخل لوله و کابین بالابر باز می‌گردد. در نبه عبارت دیگر، بالابر آپارتمانی خلاء با استفاده از تفاوت فشار هوا درون و بیرون لوله، کابین بالابر را جابجا می‌کند. این سیستم عملکرد ساده و کارآمدی دارد و باعث صرفه‌جویی در مصرف انرژی و کاهش هزینه‌های نگهداری و تعمیرات می‌شود.

اجزای اصلی بالابر آپارتمانی

اجزای اصلی بالابر آپارتمانی شامل پاوریونیت، شیرهای کنترل، و درب بالابر است.

پاوریونیت در بالابر آپارتمانی

پاوریونیت در بالابر آپارتمانی مجموعه‌ای از قطعات است که در یک جعبهٔ فلزی قرار دارند. وظیفهٔ پاوریونیت شامل تولید نیروی حرکتی برای بالابر، تنظیم میزان حرارت، رسوب نمودن آلودگی‌ها و خارج کردن هوای آلوده از درون ماده سیال است. پاوریونیت‌ها به دو صورت تک سرعته و دو سرعته وجود دارند، و عموماً در بالابرهای کارگاهی و انبارداری از پاوریونیت تک سرعته استفاده می‌شود، در حالی که پاوریونیت دو سرعته برای بالابرهایی که نیاز به حرکت یکنواخت، صدای کم و قابلیت توقف اضطراری دارند مورد استفاده قرار می‌گیرد، مانند بالابرهای بیمارستانی و خودروبرها.

شیرهای کنترل بالابر آپارتمانی

شیرهای کنترل نیز در بالابر آپارتمانی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این شیرها بسته به سرعت بالابر امکان جریان روغن به سمت سیلندر را فراهم می‌کنند و مقداری از روغن توسط شیر کنترل جریان به مخزن باز می‌گردد. شیر سلونوئیدی نیز که یک شیر کنترل الکتریکی است، در زمان قطع برق توسط باتری فعال می‌شود و به شما امکان می‌دهد بالابر را به طور دستی به طبقه پایین هدایت کنید.

درب بالابر آپارتمانی

درب‌های بالابر آپارتمانی نیز به انواع تمام اتوماتیک، نیمه اتوماتیک و دستی تقسیم می‌شوند. در بالابرهای آپارتمانی معمولاً از درب‌های دستی و لولایی استفاده می‌شود. همچنین، در هنگام نصب، درب‌های طبقات به سیستم قفل هوشمند مجهز می‌شوند تا زمانی که کابین در طبقه قرار گرفت، امکان باز شدن درب آسانسور فراهم شود.

کابین در بالابر آپارتمانی

بالابر آپارتمانی، به منظور افزایش ایمنی، می‌تواند دارای یک محفظه محکم باشد. کابین آسانسور باید مسقف و پوشیده باشد تا سرنشینان در آن به ایمنی برسند.

معمولاً در ساخت کابین از مواد سبک استفاده می‌شود تا وزن آن زیاد نشود. به عنوان مثال، استفاده از سنگ‌های سنگین به عنوان کف کابین، صحیح نیست. ظاهر کابین نیز باید با سبک معماری و دکوراسیون داخلی ساختمان هماهنگ باشد.

ریل ها در بالابر آپارتمانی

ریل‌ها در بالابر آپارتمانی، کارسلینگ بالابر را در مسیر مشخصی که روی ریل‌های راهنما قرار دارند، حرکت می‌دهند. این ریل‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که کابین قادر به خروج از مسیر مشخص شده نیست. در بالابر آپارتمانی، از ریل‌های استاندارد با مقطع تی شکل که مشابه آن‌های مورد استفاده در آسانسورها استفاده می‌شود، استفاده می‌شود. اندازه ریل‌ها بر اساس نوع سیستم و ظرفیت وزنی بالابر انتخاب می‌شود.

الکتروموتور در بالابر آپارتمانی

الکتروموتور در بالابر آپارتمانی، وظیفه دارد پمپ هیدرولیک را به چرخش درآورده و فشار لازم را در جک ایجاد کند. این مکانیزم باعث حرکت بالابر آپارتمانی می‌شود.

موتورهای استفاده شده در بالابر آپارتمانی به دو نوع تقسیم می‌شوند: موتور غوطه‌ور در روغن و موتور خشک که به آن هواخنک می‌گویند. موتور غوطه‌ور در روغن نسبت به مدل هواخنک، کمتر آلودگی صوتی دارد و کمتر انرژی برق مصرف می‌کند.

دکل بالابر هیدرولیک

دکل بالابر هیدرولیک شامل یک جک هیدرولیک ثابت است که از شفت کروم و سیلندر بدون درز تشکیل شده است. وظیفه آن انتقال نیرو با استفاده از روغن از پاوریونیت به کف بالابر است. شیلنگ تحت فشار، نیرو را از جک به کف منتقل می‌کند. کف بالابر که با استفاده از کفشک‌های آسانسوری و ریل مخصوص در جهت عمودی جابجا می‌شود، از لرزش در هنگام حرکت جلوگیری می‌کند.

مزایای بالابر آپارتمانی

بالابر آپارتمانی دارای مزایای زیادی است:

۱. کیفیت حرکت: بالابر آپارتمانی با حرکتی مناسب و بدون شوک عمل می‌کند و حرکت آرام و یکنواختی دارد. این ویژگی باعث افزایش راحتی سفر برای مسافران می‌شود.

۲. نصب آسان: بالابر اپارتمانی هیدرولیک نیاز به چاهک و اتاقک موتور خانه در بالای ساختمان ندارد. این به این معنی است که در ساختمان‌هایی که فضای مناسب برای نصب آسانسور وجود ندارد، می‌توان با حداقل تخریب و بنایی، بالابر را نصب کرد.

۳. انعطاف پذیری در محل نصب: برای نصب بالابر آپارتمانی هیدرولیک، نیازی به آهن کشی جداگانه نیست و محل پاوریونیت بالابر قابل تعیین است. این امر انعطاف پذیری بیشتری را در نصب و پیکربندی بالابر فراهم می‌کند.

۴. مصرف انرژی کم: در صورت عدم امکان استفاده از برق سه فاز، بالابر آپارتمانی هیدرولیک حتی با برق تکفاز شهری قابل راه اندازی است. علاوه بر این، بالابر هیدرولیکی فقط برای حرکت به سمت بالا انرژی برق مصرف می‌کند و در حرکت به سمت پایین از نیروی جاذبه استفاده می‌کند، که منجر به صرفه‌جویی در مصرف انرژی می‌شود.

۵. ایمنی بالا: بالابر آپارتمانی هیدرولیک با کابین، ایمنی بالاتری نسبت به بالابرهای گیربکسی دارد. از تجهیزاتی مانند پاراشوت، راپچز والو و فلوکنترل استفاده می‌شود تا در صورت اتفاقات ناگوار مانند نشت روغن یا شکستن شلنگ فشار قوی، از سقوط بالابر جلوگیری شود.

۶. دسترسی آسان به موتور: نصب موتور در پایین‌ترین طبقه، مزیت دسترسی سریع سرویس کار به موتور خانه را در مواقع اضطراری فراهم می‌کند.

با توجه به این مزایا، بالابر آپارتمانی هیدرولیک یک گزینه مناسب برای ساختمان‌های مسکونی است.

قیمت بالابر آپارتمانی

قیمت بالابر آپارتمانی یکی از عوامل مهم در استفاده آسان و اقتصادی از آن در مقایسه با آسانسورهای گران قیمت است. قیمت بالابر آپارتمانی به عوامل متعددی وابسته است. ابعاد بالابر آپارتمانی، محل نصب، ظرفیت بالابر، کیفیت ساخت، نوع موتور استفاده شده و کشور سازنده، همگی بر قیمت بالابر تأثیرگذار هستند.

هزینه نصب بالابر آپارتمان و دستمزد کارشناسی که باید پرداخت شود، از عوامل دیگری است که بر قیمت بالابر آپارتمانی تأثیر می‌گذارد. بودن کابین در بالابر و نوع کابین، عواملی هستند که ساختار کلی بالابر را متأثر می‌کنند و ایمنی بالابر را افزایش می‌دهند. این نیز به تعیین قیمت بالابر آپارتمانی کمک می‌کند.

در بالابر آپارتمانی شیشه‌ای، درب‌ها و کابین بالابر از شیشه ساخته می‌شوند. هنگامی که پوشش فضای دور بالابر (داکت بالابر) نیز از شیشه باشد، قیمت بالابر آپارتمانی شیشه‌ای به طور چشمگیری افزایش می‌یابد و این نوع بالابر در مقایسه با مدل‌های معمولی، گرانتر است.

ظرفیت بالابرهای آپارتمانی کوچک معادل یک یا دو نفر است، اما اغلب اوقات از نظر تجهیزات ساختی متفاوتی با بالابرهای بزرگ ندارند و تنها ممکن است کابین دستگاه کمی کوچک‌تر باشد. بنابراین، قیمت بالابر آپارتمانی یک نفره و دو نفره تفاوت چندانی ندارد.

بالابر آپارتمانی هیدرولیکی در مقایسه با سایر انواع بالابرها، قیمت بیشتری دارد. بالابرهای وینچی به دلیل عملکرد ساده‌تری که دارند، از قیمت مقرون به صرفه‌تری برخوردار هستند. این نوع بالابرها ایمنی کمتری دارند و برای حمل افراد مناسب نیستند.

نرخ ارز نیز بر قیمت بالابر آپارتمانی تأثیرگذار است و در حال حاضر، با توجه به نوسانات نرخ ارز، قیمت بالابر آپارتمانی نیز تغییر می‌کند.