احداث کارخانه – مطالعات قبل از اجرای طراحی کارخانه‌جات

احداث کارخانه، یکی از گام‌های ضروری در راستای توسعه صنعت و افزایش تولید است. این فرایند پیچیده و چندجانبه، نه تنها نقش مهمی در ایجاد اشتغال و افزایش اقتصاد منطقه دارد بلکه به بهبود فناوری، کیفیت محصولات، و افزایش رقابت‌پذیری شرکت‌ها نیز کمک می‌کند. در این مقاله، به فرآیند ایده آل احداث یک کارخانه صنعتی به طور خلاصه پرداخته شده است.

طراحی کارخانه

مهمترین هدف در این بخش از احداث کارخانه، دستیابی به یک طرح جامع است. یک طرح جامع، در واقع طرحی است که تمام ابعاد فرآیندی و ساختمانی را در بر می گیرد. در این طرح تمامی زمینه های فرآیندی و ساختمانی بررسی شده و ملاحظات مهندسی در آن لحاظ شده است.

طراحی کارخانه‌های صنعتی به طور کلی شامل موارد زیر می باشد:

• طراحی خطوط فرآیندی کارخانه
• تعریف فضاهای معماری مورد نیاز یک کارخانه صنعتی
• طراحی معماری و سازه کارخانه متناسب با فضاها و خطوط تولید
• طراحی زیرساخت های تاسیسات مکانیک و برق کارخانه های صنعتی
• تهیه نقشه های اجرایی و برآورد مصالح مورد نیاز جهت اجرای کارخانه صنعتی

از دیگر وظایف بخش طراحی کارخانه، کنترل تطابق اجرای کارخانه با مدارک طراحی تولید شده است. این مسئولیت را تیم نظارت فنی بر عهده دارد.

تدارکات و تامین در احداث کارخانه

این بخش از فرایند احداث کارخانه بیشترین نسبت مالی پروژه را در بر می گیرد. تهیه و تامین تمامی تجهیزات، ماشین آلات، مواد و مصالح مورد نیاز احداث کارخانه در این بخش انجام می شود. همچنین تهیه و تامین پیش نیاز های احداث کارخانه در بخش های احداث ساختمان، نصب ماشین آلات، تجهیز کارخانه در این قسمت انجام می شود.

به علت حجم مالی بالای این بخش از فرایند احداث کارخانه، حساسیت این بخش بسیار در روند احداث کارخانه تاثیرگذار خواهد بود. از همین رو وجود دپارتمان تامین در شرکت های پیمانکاری صنعتی تاثیرگذار خواهد بود. در ادامه به فرآیند تامین و تدارکات در شرکت های پیمانکاری مناسب احداث کارخانه خواهیم پرداخت:

به طور کلی می‌توان خدمات تامین احداث کارخانه را به دو بخش اصلی تقسیم کرد. در ادامه این بخش ها به همراه شرح خدمات آن ها ذکر خواهیم کرد:

بخش خرید

• دریافت درخواست تامین کالا از بخش مهندسی
• انتخاب شرکت های معتبر تامین کننده با کیفیت و شرایط مورد تایید کارفرما
• برگزاری مناقصه محدود از طریق استعلامات کارشناسی و بازرگانی و دریافت پیش فاکتور
• بررسی فنی و اقتصادی پیشنهادات
• تهیه گزارش نتیجه بررسی پیش فاکتور های دریافتی از تامین کنندگان
• انتخاب تامین کننده و شروع عقد قرارداد

ساخت و تسریع

• برگزاری جلسات توافق جهت عقد قرارداد
• پیگیری انعقاد قرارداد و جاری سازی آن
• دریافت مدارک مهندسی ساخت تجهیزات بر اساس قرارداد
• پیگیری سازنده در مراحل خرید، بازرسی های مورد نیاز بسته بندی، حمل کالا و ترخیص
• پیگیری qc و بازرسی در هنگام تحویل کالا

نصب و اجرا در فرآیند احداث کارخانه

کلیدی ترین بخش احداث کارخانه، نصب و ساخت کارخانه می‌باشد. تمامی فرآیند های مهندسی و تامین، زمانی به نتیجه می رسد که ساخت کارخانه و نصب ماشین آلات، تجهیزات و تاسیسات به درستی انجام شده باشد. لذا مدیریت ساخت کارخانه مهمترین عامل موفقیت یک پروژه احداث کارخانه می‌باشد. مدیریت ساخت، ایجاد ساختار سازمانی مناسب جهت اجرای فرآیند احداث کارخانه در بالاترین بهره وری می باشد.

در ادامه ساختار سازمانی یک شرکت پیمانکاری صنعتی را به صورت ایده آل تشریح می‌دهیم:

دفتر فنی

گزارش‌گیری و پشتیبانی فنی از کارگاه در این قسمت از ساختار سازمانی اجرای کارخانه انجام می شود. همچنین اطلاعات فنی مربوط به گزارش های دوره ای پروژه در این قسمت تولید می شود.

کنترل کیفی و بازرسی

به جهت حصول اطمینان کامل از اجرای درست کارخانه ، این واحد در ساختار سازمانی اجرای کارخانه در نظر گرفته شده است. کنترل کار های اجرایی و کنترل مصالح و تجهیزات ورودی به کارگاه مهمترین وظایف این بخش از ساختار سازمانی اجرای کارخانه هستند.

ایمنی (HSE)

انجام اقدامات پیشگیرانه جهت به حداقل رساندن خطرات کارگاه ساخت کارخانه از مهمترین وظایف این بخش از ساختار سازمانی اجرای کارخانه می باشد.

برنامه ریزی و کنترل پروژه

فرآیند ساخت کارخانه در حقیقت پروژه ای با عملیات متعدد می باشد که این عملیات در اکثر موارد به همدیگر وابستگی تقدم و تاخر دارند. برنامه ریزی بین عملیات ساخت و نصب کارخانه مهمترین وظیفه این بخش می باشد. همچنین کنترل و پیگیری انجام عملیات اجرایی کارخانه از دیگر وظایف این بخش در حین اجرای پروژه می باشد.

در این بخش از ساختار سازمانی نصب و اجرای کارخانه گزارش های پیشرفت دوره‌ای، تعیین ریسک های محتمل بر پروژه، تعیین منابع مالی و انسانی مورد نیاز جهت نصب و اجرای کارخانه، پیش بینی زمان اتمام پروژه تهیه و ارائه می شود.

دپارتمان های فوق به عنوان دپارتمان های اصلی اجرای کارخانه می باشد. در ساختار سازمانی نصب و اجرای کارخانه بخش های دیگری وجود دارند که این بخش ها در حقیقت پشتیبان کننده بخش های مذکور می باشند. این بخش ها عبارتند از: امورد اداری و مالی، پشتیبانی و خدمات، انبارداری و انبارگردانی و حراست فیزیکی و …

پیش راه اندازی و راه اندازی در احداث کارخانه

این بخش از فرآیند پروژه به عنوان عملیات تکمیلی احداث کارخانه در نظر گرفته می شود. در بخش پیش راه اندازی فرآیند های زیر انجام می شود:

• وارسی تطابق اجرا با نقشه های اولیه
• تست های سرد تجهیزات
• انجام فلاشینگ و نهایی سازی نصبیات

در بخش راه اندازی، تجهیزات کارخانه برقدار شده و مواد اولیه کارخانه در خطوط تولید قرار می گیرد و تست راه اندازی صورت می پذیرد.

بند پایانی

شرکت نوین طرح و ساخت اورنگ، احداث کارخانه با بالاترین بهره وری را به عنوان مهمترین خدمات خود در نظر گرفته و جهت تحقق اهداف خود از به روز ترین دانش های مدیریت ساخت و مدیریت پروژه استفاده می کند و تا به امروز پروژه های استراتژیک و فاخری را در کارنامه خود ثبت کرده است. این شرکت آماده ارائه خدمات طراحی و ساخت کارخانه های متفاوت می باشد.