مقایسه مصالح ساختمانی برای دیوار چینی
مصالح ساختمانی، همگام با پیشرفت مابقی صنایع در حال پیشرفت است. نتیجه‌ی این پیشرفت آن بوده که در دهه‌های اخیر شاهد ظهور مصالح متعدد با کاربردهای تقریبا یکسان بوده‌ایم. برخی از این مصالح جدید، به طور کامل مصالح قدیمی را از دور خارج کرده‌اند؛ اما از برخی دیگر در کنار همان مصالح قدیمی استفاده می‌شود.
در همین راستا، امروزه از انواع مختلفی از بلوک‌ها برای دیوار چینی استفاده می‌شود. برخی از آن‌ها، مثل آجر فشاری جزو قدیمی‌ترین مصالح هستند که هنوز هم برای ساختمان‌های بنایی از مورد استفاده قرار می‌گیرند. اما ناکارآمدی امثال این آجر برای دیوارچینی ساختمان‌هایی با تعداد طبقات بالای ۳، باعث به وجود آمدن انواع دیگر آجر، مثل آجر سفال، و انواع بلوک‌های سبک و هبلکس شد.
حال اینکه از کدامیک از این مصالح استفاده شود بهتر است، موضوعیست که نیاز به بررسی دارد. برای این که بتوان آجرها، بلوک‌های سیمانی و هبلکس را با هم مقایسه کرد، ابتدا بهتر است که مروری بر انواع ساختمان داشته باشیم. نوع اول، ساختمان‌های بنایی هستند. حداکثر تعداد طبقات مجاز برای این ساختمان‌ها دو طبقه است و برای ساخت آن‌ها عموما از آجر فشاری (گری) استفاده می‌شود.
نوع دیگر را میتوان ساختمان‌های اسکلت بتنی و اسکلت فلزی دانست. این دو نوع ساختمان دیگر دیواری به عنوان دیوار باربر ندارند که وزن ساختمان بر آن اعمال شود و میتوان برای ساخت دیوارهای آن‌ها از مصالح سبک‌تر استفاده کرد. آجرهای سفال، بلوک‌های سبک صنعتی و معدنی و بلوک هبلکس مصالحی هستند که در ساخت دیوار این ساختمان‌ها از آن‌ها استفاده می‌شود.
مقایسه بلوک سیمانی، هبلکس و آجر سفال
مصالحی که برای دیوارچینی در ساختمان‌های اسکلت بتنی و اسکلت فلزی مورد استفاده قرار می‌گیرند، بلوک‌های سیمانی سبک صنعتی یا معدنی (مثل بلوک لیکا)، بلوک هبلکس و آجر سفال هستند. چیزی که باعث تفاوت این مصالح با یکدیگر می‌شود، مواد اولیه‌ی به کار رفته در ساخت و شکل آن‌ها است.
تفاوت در مواد اولیه
در تولید بلوک‌های سبک، سنگدانه‌ها حذف شده و در عوض از سبکدانه‌های صنعتی یا معدنی استفاده می‌شود که وزن بلوک را بسیار کاهش می‌دهند. در ساخت آجر سفال از خاک رس استفاده می‌شود و وجود حفره در آن باعث شده که وزنش در مقایسه با سایر آجرها بسیار کمتر باشد. بلوک هبلکس نیز از ترکیب سیمان، آهک، پودر آلومینیوم و ماسه ساخته می‌شود و به خاطر اتوکلاو شدن و ساختار متخلخلی که دارد، وزن آن بسیار پایین است.
تفاوت در سهولت خرید و در دسترس بودن
در سال‌های اخیر شاهد بوده‌ایم که به خاطر کمبود سوخت، در فواصل پاییز و زمستان کارخانه‌های تولیدی آجرهای سفال با مشکل روبه‌رو شده‌اند و عملا تولید سفال در این فصول کاهش پیدا می‌کند. این امر هم باعث کمیاب شدن آجر سفال می‌شود و هم بر قیمت آن تاثیر می‌گذارد. هم‌چنین عمده آجر سفال باکیفیت تولیدی در کشور محصول کارخانجات واقع در استان‌های اصفهان و یزد می‌باشدکه این موضوع هم بر هزینه‌های حمل تاثیر می‌گذارد و هم شکننده بودن آجر سفال می‌تواند باعث خسارت رسیدن به آن در حین حمل شود.
اما در طرف مقابل، تولید بلوک‌های هبلکس و دیگر بلوک‌های سیمانی سبک در اکثر استان‌ها و شهرها انجام می‌شود و دیگر مشکلات و هزینه حمل کمتر می‌شود. از طرف دیگر هم چون در روند آن‌ها مشکلات خاصی مثل کمبود سوخت دخیل نیست، قیمتشان نوسان کمتری خواهد داشت. به عنوان مثال قیمت بلوک هبلکس در سال جاری تقریبا ثابت بوده و انتظار می‌رود قیمت بلوک هبلکس ۱۴۰۳ هم تغییرات آن‌چنانی نداشته باشد.
تفاوت در سرعت اجرا
بلوک‌های هبلکس در مقایسه با آجر سفال و بلوک‌های سبک صنعتی و معدنی، مثل لیکا، ابعاد بسیار بزرگ‌تری دارند و وزن آن‌ها در مقیاس سبک‌تر است. در نتیجه جابه‌جایی و کار با آن‌ها راحت‌تر است و سرعت اجرا بالا می‌رود، که همین هم باعث می‌شود هزینه‌ای که صرف دستمزد کارگران می‌شود کاهش پیدا کند.
تفاوت در میزان مقاومت
در مقایسه مقاومت فشاری بلوک هبلکس، بلوک سفالی و بلوک سیمانی سبک در می‌یابیم که مقاومت بلوک هبلکس از دو مورد دیگر بیشتر و مقاومت فشاری آجر سفال کمترین است. بلوک هبلکس هم‌چنین از نظر مقاومت در برابر آتش و عایق بودن در برابر صوت و حرارت هم بهتر از بلوک سیمانی و سفالی عمل می‌کند. در عوض بلوک هبلکس در برابر رطوبت ضعیف عمل کرده و جذب آب بالایی دارد.
تفاوت در قیمت و صرفه اقتصادی
در مقایسه سفال، هبلکس و بلوک از نظر قیمت باید به این نکته دقت کنیم که این سه از نظر ابعاد با هم تفاوت دارند. با در نظر داشتن این موضوع، متوجه می‌شویم قیمت بلوک سیمانی از هبلکس و سفال بیشتر است و قیمت سفال هم از قیمت هبلکس بالاتر می‌باشد، البته برای مقایسه قیمت تمام شده دیوار اجرا شده با آن‌ها باید موارد دیگر را هم در نظر گرفت. برای مثال در اجرای دیوار هبلکس باید به جای ملات از چسب مخصوص این کار استفاده کرد که همین بر قیمت تمام شده‌ی آن‌ها اثر می‌گذارد.
کجا از بلوک سیمانی استفاده کنیم، کجا از هبلکس و کجا از آجر؟
بلوک سیمانی، هبلکس و آجر سه مصالحی هستند که در دیوارچینی از آن‌ها استفاده می‌شود. از بلوک سیمانی بیشتر در اجرای دیوارهای حیاط، اجرای دیوار طبقات همکف و تراز زیرزمین و هم‌چنین چاله‌های آسانسور استفاده می‌شود. آجرها خودشان انواع مختلفی دارند که آجر فشاری در دیوارچینی ساختمان‌های بنایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
آجر سفال و بلوک هبلکس هر دو از مصالح رایجی هستند که میتوان برای دیوارچینی ساختمان‌های چند طبقه از آن‌ها استفاده کرد. بلوک هبلکس که نوع جدیدتری از مصالح اجرای دیوار است، از مزایای متعددی برخوردار است. هبلکس ابعاد بزرگ و وزن سبکی دارد که اجرای آن را راحت می‌کند و به جای ملات ماسه سیمان معمولی، برای اجرای آن از چسب مخصوص استفاده می‌شود.
اما مشکلی که بلوک‌های هبلکس در مقایسه با سفال دارند این است که میزان جذب رطوبت این بلوک‌ها بالا می‌باشد که این امر سفید کاری و اجرای نما روی آن‌ها را سخت می‌کند. معمولا از بلوک هبلکس در بر نما استفاده نمی شود و چون جذب آب آن‌ها بالا است و زنجاب نمی‌شوند، برای گچ‌کاری روی آن‌ها حتما باید ابتدا یک لایه گچ و خاک اجرا شود.
در نهایت، نتیجه‌گیری این که کدام مصالح به صرفه‌تر است به نوع پروژه و نظر شما بستگی دارد. قیمت آجر معمولی با اینکه در طول سال نوسانات زیادی دارد، در هر حال از بلوک سیمانی مناسب‌تر است؛ اما نمی‌توان این دو را در همه‌جا به جای یکدیگر به کار برد. در ساختمان‌های چند طبقه هم که عموما از آجر سفال یا هبلکس استفاده می‌شود، با این که هبلکس مقرون به صرفه‌تر به نظر می‌آید، اما به خاطر برخی نقطه ضعف‌هایش (مثل جذب بالای آب) در بعضی شرایط آجر سفال گزینه بهتری می‌باشد.
