معرفی رشته مهندسی انرژی

رشته مهندسی انرژی

مهندسی انرژی که یک رشته میان رشته ای (مهندسی برق ، مهندسی شیمی ، مهندسی مکانیک و فیزیک) است ، جزو رشته های جدید در ایران محسوب می شود. با توجه به افزایش مصرف انرژی و تعاملات انرژی در سراسر جهان ، منابع انرژی فسیلی رو به پایان رفته و به مرور ، آلاینده های زیادی وارد محیط زیست می شوند. از همین رو ، نیاز به نیروهای متخصص در زمینه های مربوط به انرژی جهت جلوگیری از این آسیب ها، روز به روز بیشتر احساس می شود.

مهندسی انرژی مجموعه ای از فعالیت های تخصصی از جمله محاسبه ، برآورد و اجرا می باشد که به منظور رسیدن به اهداف یک سازمان مرتبط با انرژی انجام می پذیرد و تمرکز اصلی بر روی اجرای پروژه های صرفه جویی می باشد. دانش آموختگان رشته مهندسی انرژی می توانند در سازمان های دولتی و یا خصوصی بسته به مهارت و تخصص خود مشغول به کار شوند.

آشنایی با رشته مهندسی انرژی

رشته ی مهندسی انرژی (energy engineering) یکی از زیر شاخه های رشته ی ریاضی – فیزیک است. اولین دانشگاهی که در این رشته دانشجو پذیرفت دانشگاه علوم و تحقیقات در سال ۱۳۷۳ بود. ده سال بعد یعنی در سال ۱۳۸۳ دانشگاه صنعتی شریف، دومین دانشگاه در داخل کشور بود که اقدام به تاسیس این رشته نمود. کم کم، پذیرش دانشجو در این رشته، در سایر دانشگاه های کشور افزایش یافت.

در واقع حوزه ی کار و تحصیل رشته ی مهندسی انرژی در خصوص مبانی علوم و مهندسی پایه برای تحلیل سطوح مختلف انرژی از قبیل منابع انرژی، استخراج، انتقال انرژی، فرآورش و تبدیل و توزیع انرژی می باشد.

در واقع هدف این رشته، تربیت مهندسان انرژی است تا این دانش آموختگان بتوانند با توجه به دانش خود، انواع طراحی ها و سیستم های خلاقانه انرژی را در صنایع و مصارف مختلف، همچون صنعت ساختمان، حمل و نقل و … با توجه به ملاحظات محیط زیستی و اقتصادی، به کار ببرند.

آینده شغلی و درآمد رشته مهندسی انرژی

فعالیت اصلی تمام مهندسین انرژی در خصوص تولید منابع انرژی در صنایعی همچون نفت و گاز است علاوه بر این، این مهندسین، در تولید و مصرف انرژی های جدید با جمع آوری نیروهای خورشیدی، آبی و بادی است. هم فعالیت دارند.

طراحی کردن تجهیزات جدید مربوط به انرژی و آزمایش کردن آن ها، ارائه ی راهکارهایی مبنی بر بهبود بهره برداری و استخراج نفت، کاهش دادن آسیب های زیست محیطی و اقتصادی ناشی از استخراج منابع انرژی طبیعی و … از دیگر فعالیت های مهندسین انرژی می باشد.

با توجه به این فعالیت ها و دانش ها، نهادها و سازمان های دولتی و خصوصی زیادی نیازمند این مهندسین هستند که از جمله ی آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• وزارت نیرو
• وزارت نفت
• سازمان انرژی های نو در ایران
• شرکت ملی نفت ایران
• سازمان حفاظت از محیط زیست
• سازمان های بهره وری انرژی
• وزارت راه و شهرسازی
• توانیر و شرکت های برق منطقه ای
• سازمان انرژی اتمی
• و …

اگر می خواهید بدانید درآمد مهندسی انرژی چقدر است باید گفت که تخمین درآمد این شغل، به مانند سایر شغل ها امکانپذیر نیست. اما به طور کلی، درآمد این رشته با توجه به مهارت، تخصص، تجربه و دانش فرد تعیین می کند . طبیعتا هر چه این مهندسین از دانش و مهارت و سابقه ی بیشتری برخوردار باشند راحت تر و سریع تر می توانند مشغول به کار شوند و درآمد آن ها هم بیشتر است.

وظایف کارشناس مهندس انرژی چیست؟

دانش آموختگان این رشته با توجه به حوزه ی کاری خود، دارای وظایف مختلفی هستند. به عنوان مثال، مهندس انرژی که مسئول انرژی و سیستم های کنترل است وظایف زیر را دارد:

• شناسایی فرآیندها و تجهیزات انرژی
• نظارت کردن بر انتخاب و طراحی تجهیزات مناسب در سیستم مورد نظر
• ارزیابی منابع اقتصادی و هزینه هایی که برای تغییر سیستم پیشنهادی به منظور بهبود مصرف انرژی، استفاده می شود.
• تهیه و تنظیم دستوراتی که برای بهره برداری از تاسیسات مکانیکی و برقی اجرا می شوند.
• تهیه و تنظیم و پیگیری برنامه های صرفه جویی انرژی 
• و …

شرایط ادامه تحصیل در رشته مهندسی انرژی چگونه است؟

افرادی که علاقه مند تحصیل در این رشته هستند می توانند تا مقطع دکترا، این رشته را ادامه دهند. طبیعتا تحصیل در مقاطع بالاتر، نیازمند علاقه و توانمندی فرد است. تحصیل در مقاطع بالاتر، نه تنها سبب تقویت مهارت و دانش فرد می شود بلکه به ارتقای شغلی او هم کمک می کند.

اگر علاقه مند تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد این رشته هستید باید بدانید که این رشته، در مقطع کارشناسی ارشد، دارای ۳ گرایش زیر است:

• تکنولوژی انرژی
• انرژی و محیط زیست
• سیستم های انرژی

همچنین مقطع دکترای مهندسی انرژی، دارای ۳ گرایش است که عبارتند از:

• مدل سازی انرژی
• فناوری انرژی
• انرژی و محیط زیست

چه افرادی برای تحصیل در رشته مهندسی انرژی مناسب هستند؟

یکی از مهم ترین مولفه ها برای ورود به این رشته، داشتن علاقه به این رشته و مقوله ی انرژی است. طبیعتا تنها علاقه به این رشته کافی نیست و فرد باید استعداد لازم هم را داشته باشد.

قوی بودن در درس های ریاضی و فیزیک از مهم ترین لازمه های ورود به این رشته است. علاوه بر این، از آنجایی که رشته ی مهندسی انرژی، یک رشته ی جدید و نوپا است لذا تسلط داشتن به زبان انگلیسی، برای افراد بسیار مفید خواهد بود. در واقع موفقیت در این رشته، نیازمند سطح زبان بالا است.

همچنین دانشجویان این رشته برای موفقیت در آن، نیازمند داشتن توانایی هایی در حوزه های مختلف از قبیل انجام محاسبات، کامپیوتر و نرم افزارهای کامپیوتری، حل مسائل پیچیده، تحلیل عملیات ها و … می باشند.